Arabia Saudyjska zmaga się z problemami wywołanymi spadkiem cen ropy
(Bloomberg/Teresa Wójcik)
Arabia Saudyjska opóźnia płatności dla wykonawców zamówień rządowych. Spadek cen ropy przyczynił się do deficytu budżetowego w tym kraju po raz pierwszy od 2009 roku.
Firmy realizujące projekty infrastrukturalne czekały na wypłatę należności sześć miesięcy a nawet dłużej, rząd stara się przetrzymać gotówkę. Ludzie mówią o tym, prosząc o zachowanie anonimowości, ponieważ informacje te są prywatne. Opóźnienia pojawiły się w tym roku. Znawcy branży przekonują, że rząd stara się obniżyć ceny zagwarantowane w podpisanych kontraktach.
Arabia Saudyjska odczuwa spadek cen ropy, a eksport tego surowca dający około 80 proc. przychodów kraju przynosi coraz mniej pieniędzy. Straty ponoszą rezerwy walutowe, rząd obcina wydatki, opóźnianie są projekty i wykup obligacji. Aktywa zagraniczne netto spadły pod koniec sierpnia o około 82 mld dol., po osiągnięciu wysokiego poziomu w ub. r. Arabia Saudyjska ma w tym roku deficyt wynoszący 55 mld riali (15 mld dol.).
– Trudno powstrzymać się od zwiększania wydatków, gdy cena ropy wzrasta, ale jeszcze trudniej jest wydatki ciąć, gdy ta cena spada – powiada Simon Williams, główny ekonomista ds Europy Środkowej i Wschodniej, Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej w HSBC Holdings Plc – A cięcia są niezbędne, gdy deficyt budżetowy jest zbyt duży, aby go ignorować i udawać, że mamy zwykłą sytuację na rynku.
Opóźnienia płatności mogą spowolnić realizację projektów w budowie. Tak jak te 22 mld dol. na metro w Rijadzie. Mogą ograniczyć inwestycje konieczne, aby powstawały miejsca pracy dla rosnącej populacji. W przeszłości wydatki rządu były katalizatorem wzrostu. Na przykład, gdy 2011 r. władze przeznaczyły 130 mld dol. na wydatki socjalne, wzrost gospodarczy wzrósł do 10 proc. W tym roku wzrost wyniesie pewnie 3 proc., jak wynika z danych zebranych przez agencję Bloomberg.
Rzecznik ministerstwa finansów odmówił komentarza.
Niższa cena ropy – a spadła o połowę w ciągu ostatnich 12 miesięcy – w połączeniu z planem wydatków budżetu królestwa saudyjskiego spowoduje, że deficyt budżetowy w b. r. wyniesie ok. 400 mld riali. Potwierdza to Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Łączny deficyt w latach 2015 – 2017 roku prawdopodobnie przekroczy 300 mld dol.euro, wynika z raportu HSBC.
Rząd w Rijadzie zapowiedział serię działań oszczędnościowych, w tym zamrożenie nowych kontraktów budowlanych i zakazów dotyczących zakupu nowych samochodów oraz mebli – powiedziały agencji Bloomberg dwie na początku tego miesiąca. – Widzieliśmy wyższy wzrost kredytu w niektórych saudyjskich bankach już w drugim kwartale b.r. Q2, gdy jako wykonawcy musieliśmy w wyniku spowolnienia płatności pożyczyć środki na sfinansowanie swoich wydatków – powiedział Aqib Mehboob, starszy analityk w Arabi Fransi Capital.
Dług publiczny Arabii Saudyjskiej jest jednym z największych wśród mających najniższą relację brutto do PKB. Arabia Saudyjska w 2016 r. będzie mieć zadłużenie 120 mld riali w porównaniu do 135 mld riali w tym roku, według badań Arabi Fransi Capital. Aktywa w nieruchomościach przewyższyły również indeks Tadawul All Share Index. Indeks Tadawul All Share Real Estate Development Industrie w 2015 r. wzrósł o 6,5 proc., w porównaniu z 6,8 procentowym spadkiem referencyjnych akcji.
Arabia Saudyjska, największy na świecie eksporter ropy, sprawiła, że OPEC zwiększając produkcję broni swojego udziału w rynku, rezygnując z dotychczasowej roli cięcia wydobycia jako instrumentu podwyżki cen. Eksport saudyjski spadł do 7 mln baryłek dziennie w sierpniu z 7,28 mln w lipcu, podczas gdy komercyjne zapasy ropy wzrosły do 326.6 mln baryłek, najwięcej od co najmniej 2002 r. (wg danych zamieszczonych na stronie internetowej powstałej z inicjatywy Rijadu).
Około 140 mld riali wypłacono w Arabii Saudyjskiej z tytułu kontraktów budowlanych w pierwszym półroczu b.r., co stanowi wzrost o 12,4 proc. wobec wypłaty w pierwszych sześciu miesiącach 2014 roku, wynika z raportu Narodowego Banku Handlowego z siedzibą w Jeddah.
