Bruksela sfinansuje gazową niezależność Europy Południowo-Wschodniej
Komisja Europejska podczas spotkania w Budapeszcie z 9 maja poinformowała o kolejnych projektach integrujących systemy przesyłowe państw Europy Środkowo Wschodniej i Południowo – Wschodniej. Komisja przeznaczy środki na integrację gazową Węgier, Austrii, Bułgarii i Rumunii. Podpisane deklaracje pozwolą także w przyszłości na przesył gazu z greckiego terminalu LNG na Ukrainę. Uczestnicy spotkania podkreślili wagę projektu gazoportu w Chorwacji, który zwiększy bezpieczeństwo gazowe w regonie.
Spotkanie delegacji Komisji Europejskiej oraz ministrów energetyki 12 krajów regionu w sprawie połączeń gazowych w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej (CESEC)odbyło się 9 września 2016 w Budapeszcie. W rozmowach udział wzięli zarówno ministrowie państw Unii Europejskiej jak i krajów, które należą tylko do Wspólnoty Energetycznej.Współpraca, która została zapoczątkowana w 2015 roku, zdaniem Komisji Europejskiej przynosi już pierwsze wymierne efekty.
Infrastruktura CESEC. Grafika: Komisja Europejska
Kolejnym etapem integracji energetycznej regionu będzie połączenie gazowej sieci przesyłowej w Bułgarii, Rumunii, Węgier i Austrii (BRUA). Podpisana 9 września umowa pozwoli na dofinansowanie projektu kwotą 179 mln euro w ramach unijnego projektu „Łącząc Europę”.
Ponadto, wspólne deklaracje współpracy energetycznej podpisały rządy i operatorzy systemów przesyłowych Grecji, Bułgarii, Rumunii i Węgier w sprawie projektów gazowych wzdłuż Wertykalnego Korytarza Gazowego. Ponadto protokół ustaleń o współpracy zawarli także operatorzy sieci przesyłowej z Ukrainy, Rumunii, Bułgarii i Grecji. Dotyczą one rewersowego przepływu surowca z użyciem Gazociągu Transbałkańskiego. Może on w przyszłości pozwolić na przesył LNG z greckiego terminalu na Ukrainę. Uczestnicy spotkania z zadowoleniem przyjęli deklaracje o rychłym zakończeniu nowego połączenia między Bułgarią i Rumunią. Omówiono także postępujące plany dotyczące rozbudowy połączeń międzysystemowych w Bułgarii.
Uczestnicy budapesztańskiego spotkania zobowiązali się do szybkiej finalizacji kolejnych projektów ważnych dla bezpieczeństwa energetycznego regionu. Podkreślono szczególną wagę realizacji projektu terminalu LNG w Chorwacji i infrastruktury obiektu z Węgrami, a także połączeń międzysystemowych między Grecją, Bułgarią i Bułgarią a Serbią.
– Dzisiejsze spotkanie jest kamieniem milowym współpracy regionalnej i przybliża nas do powstania unii energetycznej. Pracując razem, możemy zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne i poprawić dywersyfikację, która jest niezwykle istotna dla regionu – powiedział Marosz Szefczovicz.
– Cieszę się, że nasza współpraca w regionie przyniosła wymierne rezultaty. Bułgaria ma obecnie dostęp do LNG, a dzięki prowadzonym projektom także Ukraina będzie miała dostęp do tego surowca. Chcemy jednak iść dalej poszerzając współprace w sektorze gazowym o inne źródła energii. To dlatego jesteśmy za rozszerzeniem naszej kooperacji o energetykę odnawialną i efektywność energetyczną. Pomoże to w zwiększeniu bezpieczeństwa energetycznego dzięki zmniejszeniu uzależnienia od zewnętrznych dostawców energii – powiedział Miguel Arias Cañete.
Ministrowie postanowili także przenieść współpracę CESEC w nowe obszary, której celem jest stworzenie regionalnego rynku energii elektrycznej, a także zwiększenie udziału energii odnawialnej i poprawa efektywności energetycznej w regionie.
W 2014 roku przeprowadzony przez Komisję Europejską testy systemów gazowych w regionie pokazały, że Europa Środkowo – Wschodnia jest wyjątkowo podatna na ograniczenia w dostawach gazu przez największych, a często jedynych dostawców. Ponadto, konsumenci w regionie płacą za surowiec znacznie więcej niż odbiorcy na zachodzie. Zidentyfikowano wówczas newralgiczne luki w systemie. Postawiono więc rozbudować infrastrukturę transgraniczną i wdrożyć rynkowe zasady na rynku energii. Ma to pozwolić na stabilne dostawy gazu od różnych dostawców za przystępną, konkurencyjną cenę. W ramach inicjatywy CESEC postanowiono, że wszystkie kraje w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej będą miały dostęp do co najmniej trzech różnych źródeł energii.
Komisja Europejska/Bartłomiej Sawicki
