Chudziak: Kolejne napięcia między Turcją a UE

2 grudnia 2016, 10:45 Bezpieczeństwo

ANALIZA

Mateusz Chudziak

Ośrodek Studiów Wschodnich

24 listopada Parlament Europejski przegłosował rezolucję wzywającą do zamrożenia procesu akcesyjnego Turcji. Mimo niewiążącego charakteru spotkała się ona z ostrą reakcją Ankary. Turecki prezydent Recep Tayyip Erdoğan zagroził zerwaniem turecko-unijnej współpracy w sprawie rozwiązania kryzysu migracyjnego, a także oskarżył państwa UE o wspieranie organizacji terrorystycznych (głównie Partii Pracujących Kurdystanu, PKK), z którymi walczy Turcja.

Komentarz

• Dotychczas proces integracji europejskiej Turcji traktowany był przez Ankarę i Brukselę jako główna oś wzajemnych relacji oraz platforma współpracy politycznej. W ciągu ostatniego roku stosunki te były jednak skoncentrowane na współpracy w rozwiązaniu kryzysu migracyjnego. Mimo jej realnych efektów atmosfera tych relacji stale się pogarsza, co znajduje wyraz w retoryce obu stron. Stale zaostrzająca się krytyka po stronie unijnej związana jest z nasileniem tendencji autorytarnych w Turcji i tym samym odejściem od proeuropejskiego kursu zarówno w polityce wewnętrznej, jak i zagranicznej. Ankara zaś zarzuca stronie unijnej hipokryzję, wskazując na rosnące nastroje antytureckie i islamofobiczne w Europie, co uznaje za główny czynnik wpływający na klimat relacji dwustronnych. Członkostwo Turcji w UE staje się zatem nierealne zarówno z punktu widzenia Brukseli, jak i Ankary.
• Na arenie wewnętrznej w Turcji proces eurointegracji traktowany był dotąd zarówno jako czynnik modernizujący, jak i konsolidujący społeczeństwo. W obecnej sytuacji konsolidacja ta opiera się na sprzeciwie wobec ingerencji UE w wewnętrzne sprawy Turcji, co znajduje wyraz w zmieniających się nastrojach. Według badań ośrodka sondażowego A&G publikowanych w prorządowym dzienniku Sabah prawie 60% Turków sprzeciwia się członkostwu ich kraju w UE lub deklaruje obojętność. Wobec tego władze w Ankarze świadomie grają możliwością zerwania negocjacji członkowskich z własnej inicjatywy (m.in. podnosząc kwestię rozpisania referendum w sprawie kontynuacji procesu akcesyjnego).

Więcej: Ośrodek Studiów Wschodnich