Czechy będą dla Chin atomową bramą do Europy

19 czerwca 2017, 06:00 Alert

Chiński potentat jądrowy China General Nuclear Power Corporation (CGN) podpisał z czeskim CEZ umowę o współpracy w obszarze energetyki jądrowej. Spółki znad Żółtej Rzeki chcą wejść na unijny rynek z technologią jądrową.

Elektrownia jądrowa w Temelinie. Fot. Wikimedia Commons
Elektrownia jądrowa w Temelinie. Fot. Wikimedia Commons

Jak informują Hospodarske Noviny, była to jedna z wielu umów jakie zostały podpisane w trakcie wizyty prezydenta Czech Milosza Zemana w Chinach. Warto zaznaczyć, że CGN sygnalizowało w przeszłości chęć wejścia do czeskiej energetyki jądrowej.

Według najnowszych informacji czeski CEZ ma pomóc w certyfikacji chińskiego reaktora typu Hualong One tak, aby mógł on zostać dopuszczony na rynek europejski. W trakcie majowej wizyty w Państwie Środka przedstawiciele delegacji Czech zobowiązali się do opracowania listy ok. 20 spółek działających czeskim w sektorze jądrowym, w które Chińczycy mogliby zainwestować.

Skoda Praha należąca do CEZ ma być jedną z pierwszych spółek, które podpiszą umowę o współpracę z CGN. Ponadto chiński koncern jest zainteresowany współpracą przy projektach realizowanych przez czeski ÚJV Řež (Nuclear Research Institute Rez plc). Jak informują Hospodarske Noviny, w trakcie wizyty prezydenta Milosa Zemana w Państwie Środka doszło do nawiązania współpracy ÚJV Řež z CEZ przy opracowaniu technologii na wypadek katastrof jądrowych.

Czesi stawiają na atom

W 2040 roku energia jądrowa ma stać się głównym źródłem energii w Czechach z udziałem w miksie od 46 do 58 procent. Jego rozwój ma się odbyć kosztem energetyki opartej na węglu brunatnym (spadek do 21 procent). Oprócz tych źródeł energię mają zapewnić odnawialne źródła (25 procent) i bloki gazowe (15 procent). Nowe reaktory jądrowe o łącznej mocy 2500 MWe mają być gotowe do 2035 roku z perspektywą budowy kolejnych w przyszłości.

Chiny chcą budować czeskie elektrownie jądrowe

Jak zaznaczają Hospodarske Noviny CGN jest jednym z sześciu kandydatów do budowy nowych bloków jądrowych w Czechach. Chińska spółka jest zainteresowana dokończeniem budowy piątego bloku elektrowni Dukovany.

Według źródeł Aktualne.cz oraz Hospodarskich Novin w październiku ubiegłego roku rząd w Pradze miał obiecać, że niektóre z chińskich firm bez przetargu otrzymają zamówienie na budowę bloku jądrowego w Czechach.

Ówczesny minister przemysłu oraz handlu Jan Mladek nie zgodził się na takie rozwiązanie. Przyznał, że teoretycznie byłoby to możliwe (przykład elektrowni Paks na Węgrzech) ale Praga wybrała procedurę przetargową. Przy czym decyzję o budowie nowych bloków utrudnia brak pewności finansowania takiej inwestycji.

Chiny interesują się europejskim rynkiem jądrowym

Należy wspomnieć, że w połowie lutego tego roku Państwo Środka po raz pierwszy w historii wysłało osprzętowanie własnej produkcji do elektrowni jądrowych w Unii Europejskiej. Wówczas chodziło o podgrzewacze regeneracyjne niskiego ciśnienia. Miały zostać wykorzystane w reaktorach typu CP1 stosowanych we francuskich elektrowniach jądrowych należących do EDF. Jak zaznaczyła strona chińska, podgrzewacze zostały wykonane zgodnie z normami obowiązującymi w UE.

W połowie maja Ukraina informowała o tym, że strona chińska jest gotowa uczestniczyć w budowie zakładu produkcji paliwa jądrowego nad Dnieprem.

Inna chińska spółka, China General Nuclear Power Corp, jest zaangażowana w realizowany z EDF projekt rozbudowy elektrowni jądrowej Hinkley Point w Wielkiej Brytanii. Docelowo elektrownia ma zapewnić 7 procent brytyjskiego zapotrzebowania na energię.

Warto także zaznaczyć, że Państwo Środka jest również wymieniane w gronie potencjalnych dostawców technologii dla elektrowni jądrowej planowanej w Polsce.

Ostrzeżenie przed Chinami

Niektórzy czescy eksperci ostrzegają, że dzięki zaangażowaniu w Czechach Chiny mogą uzyskać bezpłatny dostęp do czeskiego know-how, które potem mogą wykorzystać na innych rynkach.

Jak informował pod koniec sierpnia 2016 roku BiznesAlert.pl, wspomniane CGN zostało oskarżono przez FBI o to, że w nielegalny sposób próbowało pozyskać tajemnice technologii jądrowej od amerykańskich konsultantów.

W akcie oskarżenia można przeczytać, że Państwo Środka od lat współpracowało ze wspomnianymi konsultantami, próbując naciskać na nich, aby ujawnili poufne informacje handlowe, istotne dla międzynarodowej ekspansji nuklearnej Pekinu.

Aktualne.cz/Hospodarske Noviny/Piotr Stępiński

Pieńkowski: Skąd wziąć pieniądze na polski atom?