Szłapka: Czy informacje niejawne są właściwie chronione?

20 czerwca 2018, 07:30 Bezpieczeństwo

Po prowokacji dziennikarskiej opozycyjny polityk Adam Szłapka z partii Nowoczesna.pl pyta premiera RP o szczelność przepływu informacji niejawnych w polskim rządzie. Poniżej publikujemy treść jego listu otwartego.

Szanowny Panie Premierze,

w ciągu minionych kilku tygodni, od marca 2018 roku, opinia publiczna dowiedziała się o przynajmniej czterech przypadkach zdarzeń, wskazujących na to, że system ochrony informacji niejawnych nie funkcjonuje prawidłowo.

Media informowały o:

– ujawnieniu przez Onet.pl, w marcu br., informacji pochodzących z niejawnej notatki MSZ (MSZ Z-99/2018), który to przypadek najpierw spotkał się z zaprzeczeniami ze strony MSZ, a później jednak przyznano, że taka notatka była, w dodatku objęta klauzulą o niejawności;
– przekazywaniu przez jednego z doradców Sekretarza Stanu pełnomocnika rządu do spraw strategicznej infrastruktury energetycznej, wrażliwych informacji dotyczących negocjacji związanych z budową rurociągów gazowych, Piotrowi Niewiechowiczowi, ekspertowi faktycznie nieistniejącemu, znanemu jedynie z publikacji i konta na Twitterze, stworzonych przez dziennikarzy serwisu informacyjnego energetyka24.pl, co zostało ujawnione przez portal w maju br.;
– opublikowaniu, w na początku maja br., na koncie na Twitterze, „ściśle tajnej” notatki wywiadu z początku lat 90-tych, w okolicznościach wskazujących na próbę załatwiania osobistych porachunków przez byłego prezesa jednej ze spółek skarbu państwa;
– wycieku dokumentu, opisanego przez portal Onet.pl w ostatnich dniach maja 2018 r., sporządzonego przez Ministerstwo Obrony Narodowej we współpracy z ekspertami zewnętrznymi, dotyczącego negocjacji w spawie rozmieszczenia w Polsce wojsk USA, zawierającego wrażliwe informacje dotyczące polskiej strategii negocjacyjnej, a także m.in. rozmieszczenia i infrastruktury baz wojskowych;

Wszystkie wymienione powyżej przypadki świadczą o tym, że do informacji wrażliwych, związanych z bezpieczeństwem politycznym lub ekonomicznym Polski, dopuszczane są osoby nie mające właściwego przeszkolenia w zakresie ochrony informacji niejawnych, prawdopodobnie nie mające poświadczeń bezpieczeństwa wymaganych przy dostępie do informacji niejawnych, osoby te nie są właściwie nadzorowane, a dokumenty zawierające informacje prawnie chronione nie są prawidłowo przechowywane.

O moich obawach związanych z funkcjonowaniem systemu ochrony informacji niejawnych informowałem wielokrotnie, w różnych dokumentach, najczęściej interpelacjach adresowanych do ministra koordynatora służb specjalnych, a także Ministra Obrony Narodowej i Ministra Sprawiedliwości. Podawałem w tych pismach wcześniejsze przykłady zdarzeń wskazujących na możliwość „przecieku” tajnych informacji.

Niestety moje interpelacje były zbywane odpowiedziami wymijającymi, ogólnymi zaprzeczeniami, a nawet pomówieniami. Właściwie na żadne z pytań nie otrzymałem merytorycznej odpowiedzi.

Charakter tych pism oddają wybrane cytaty z odpowiedzi na przedstawione przeze mnie pytania:
– „przywołane w interpelacji Pana Posła stwierdzenie, jakoby doszło do wycieku informacji z SKW do mediów, jest nieuprawnione i nie znajduje odzwierciedlenia w faktach” (Minister Maciej Wąsik w odpowiedzi na interpelację 4971);
– „SKW nie prowadziła i nie prowadzi czynności wyjaśniających dotyczących wycieku informacji z SKW do dziennikarzy” (Minister Mariusz Kamiński odpowiadając na interpelację 6014);
– „należy podkreślić, że sprawa została wyjaśniona, a postępowanie umorzone” (Minister Bartosz Kownacki w odpowiedzi na interpelację 8092);
– „pragnę Pana posła zapewnić, że sygnały o możliwym ujawnieniu materiałów niejawnych są weryfikowane na bieżąco” (Minister Mariusz Kamiński, odpowiedź na interpelację 8522);
– „zadaniem nadzorowanych przeze mnie służb specjalnych nie jest dbanie o reputację osób publicznych” (Minister Mariusz Kamiński w odpowiedzi na interpelację nr 13634, w której padło pytanie czy są prowadzone postępowania wyjaśniające w sprawie ewentualnych „przecieków” ze śledztwa);
– „interpelacje Pana posła 17741 i 17754 zawierają insynuacje i oszczerstwa” (Minister Mariusz Kamiński w odpowiedzi na interpelację 17741, w której padło pytanie, jaka jest rola ministra koordynatora przy decyzjach kadrowych w administracji i spółkach skarbu państwa, w związku z procedurami przyznawania poświadczeń bezpieczeństwa);
– „brak jest przesłanek przemawiających za przyjęciem założenia, iż mogła wiązać się z nielegalnym wypływem informacji ze wskazanego wyżej śledztwa, nie dostarczając tym samym podstaw do wdrożenia specjalnych działań, mających na celu wyeliminowanie takiego stanu rzeczy, w tym wszczęcia postępowania wyjaśniającego. Zajmujący się sprawą funkcjonariusze oraz prokuratorzy, z racji zajmowanych stanowisk i pełnionych funkcji posiadają stosowne, przewidziane prawem poświadczenia bezpieczeństwa, upoważniające ich do dostępu do informacji zawartych w aktach” (Prokurator Bogdan Święczkowski w odpowiedzi na interpelację nr 18800).

Powyższe cytaty pokazują, że albo ochrona informacji niejawnych w Polsce jest bagatelizowana, albo w Ministrowie w Pana rządzie kłamią. Każda kolejna odpowiedź sprowadza się do stwierdzenia, że wszystko jest pod kontrolą. Natomiast fakty temu zaprzeczają.

W związku z powyższym proszę Pana Premiera o odpowiedź na poniższe pytania:
1. Czy już wcześniej dotarły do Pana Premiera informacje o możliwych wyciekach informacji niejawnych? Jeśli tak, to kiedy to miało miejsce?
2. Czy znane są Panu Premierowi dane dotyczące liczby wydanych poświadczeń bezpieczeństwa w zestawieniu z liczbą stanowisk w administracji rządowej i spółkach skarbu państwa, faktycznie związanych z dostępem do informacji niejawnych?
3. Czy według Pana wiedzy prokuratura prowadzi lub prowadziła postępowania dotyczące ujawnienia informacji niejawnych i ich wycieków?
4. Czy wprowadzona przez ustawę Prawo o prokuraturze możliwość ujawnienia informacji ze śledztwa osobom trzecim (w tym mediom) nie powoduje, że ujawniane zostają informacje, które powinny być chronione na podstawie innych przepisów? Czy arbitralne ujawnianie przez prokuratorów informacji pochodzących od innych służb państwowych nie tworzy luki w systemie ochrony informacji niejawnych?
5. Jakie działanie planuje Pan Premier podjąć w celu ochrony informacji niejawnych?
6. Czy Pan Premier zamierza wyciągnąć konsekwencje od osób odpowiedzialnych za wycieki informacji niejawnych? Jeśli tak to w jaki sposób?