Flow-Based Market Coupling czyli cicha rewolucja na rynku energii elektrycznej z udziałem PSE

17 kwietnia 2019, 16:15 Alert

Polskie Sieci Elektroenergetyczne biorą udział w modelu łączenia rynków energii „Flow-Based Market Coupling”. Znamionuje to „cichą rewolucję” na rynku energii elektrycznej

Zgodnie z art. 20 rozporządzenia Komisji (UE) 2015/1222, ustanawiającym wytyczne dotyczące alokacji zdolności przesyłowych i zarządzania ograniczeniami przesyłowymi (rozporządzenie CACM) w regionie wyznaczania zdolności przesyłowych Core (CCR Core), należy wdrożyć mechanizm łączenia rynków dnia następnego oparty na  rozpływach energii elektrycznej (Flow-Based Market Coupling – FBA). W  związku z  tym, partnerzy zaangażowani w projekt Core Flow-Based Market Coupling sfinalizowali projekt wdrożeniowy struktury rynku opartego o metodę FBA. Uruchomienie Flow-Based Market Coupling w regione Core przewidywane jest na  czwarty kwartał 2020 r.

Mechanizm Flow-Based Market Coupling jest obecnie wdrożony w ramach rynku dnia następnego w regionie Europy Środkowo-Zachodniej (CWE) obejmującym Austrię, Belgię, Francję, Niemcy, Luksemburg i Holandię.

W ramach projektu Core Flow-Based Market Coupling wszystkie granice CCR Core zostaną objęte łączeniem rynków w oparciu o metodę wyznaczania zdolności przesyłowych FBA opracowaną zgodnie z rozporządzeniem CACM.

O projekcie łączenia rynków energii w oparciu o metodę wyznaczania zdolności przesyłowych FBA w regionie Core

Projekt Core Flow-Based Market Coupling promuje rozwój i wdrożenie łączenia rynków energii w oparciu o rozpływy energii elektrycznej w całym regionie wyznaczania zdolności przesyłowych Core (CCR Core) w ramach jednolitego łączenia rynków dnia następnego (Single Day-Ahead Coupling – SDAC). Region Core obejmuje granice obszarów rynkowych między następującymi państwami członkowskimi UE: Austrii, Belgii, Chorwacji, Czech, Francji, Niemiec, Węgier, Luksemburga, Holandii, Polski, Rumunii, Słowacji i Słowenii.

Dlaczego wyznaczane są zdolności przesyłowe na granicach?

Jest to niezbędne do funkcjonowania wspólnego europejskiego rynku energii elektrycznej. Mechanizm łączenia rynków (market coupling) oparty jest na algorytmie obliczeniowym, który dopasowuje do siebie oferty kupna i sprzedaży energii składane na giełdach w różnych krajach, przekładając je na grafiki wymiany transgranicznej.

Jak obecnie wyznacza się zdolności przesyłowe?

Obecnie, poza regionem Europy zachodniej – CWE, wykorzystuje się do tego metodę Available Transfer Capacity (ATC). Najpierw operatorzy sieci przesyłowych określają, jakie zdolności przesyłowe mogą zapewnić. Dopiero wtedy przeprowadzane są aukcje na giełdach energii elektrycznej.

Największym ograniczeniem metody ATC jest branie pod uwagę tylko przepływów między dwoma strefami i pomijanie wpływu danej transakcji na przepływy w innych obszarach. Metodologia ta pozwala na przykład wyznaczać bardzo wysokie zdolności wymiany transgranicznej między Niemcami a Austrią bez uwzględnienia ich wpływu na  sytuację w innych krajach, np. w Polsce czy Czechach.

Mechanizm ATC nie zapewnia wystarczającej koordynacji wymiany transgranicznej, ponieważ w  procesie alokacji zdolności przesyłowych nie jest uwzględniony wpływ poszczególnych transakcji na przepływy w krajach sąsiednich. Metoda ATC jest nieefektywna przy prowadzeniu handlu w skali całego regionu, obejmującego wiele stref.

Na czym polega metoda Flow-Based Allocation (FBA)?

FBA to metoda wyznaczania zdolności przesyłowych oparta na fizycznych przepływach w całym regionie. Umożliwia uwzględnianie ograniczeń technicznych sieci w procesie wyznaczania i alokacji zdolności przesyłowych dla wymiany handlowej. Przy tej metodzie brane są  pod uwagę także współzależności między transakcjami wymiany handlowej na  poszczególnych granicach obszarów rynkowych a przepływami mocy w  połączonym systemie elektroenergetycznym.

Korzyści ze stosowania metody FBA

  • W porównaniu do metody ATC zapewnia większe bezpieczeństwo pracy sieci przy realizacji wymiany transgranicznej.
  • Pozwala na kontrolowanie i koordynację tzw. przepływów tranzytowych. Obecnie część wymiany transgranicznej w Europie jest bowiem prowadzona bez należytej koordynacji uwzględnienia technicznych uwarunkowań pracy połączonej sieci przesyłowej.
  • Pozwala na obniżenie marginesów bezpieczeństwa i tym samym udostępnianie większych zdolności przesyłowych na połączeniach transgranicznych.
  • Pozwala na bardziej optymalne wykorzystanie dostępnych zdolności przesyłowych na  połączeniach transgranicznych poprzez ich alokację do wymiany przynoszącej największe korzyści w skali regionu.
  • Umożliwia efektywne budowanie wspólnego europejskiego rynku energii elektrycznej – FBA umożliwia określanie zdolności przesyłowych w skali całych regionów, a nie tylko określonych stref.

Polskie Sieci Elektroenergetyczne