Krytyka Grecji za brak strategii energetycznej
Większość krajów UE stworzyło bardzo ambitne plany ograniczenia emisji we wszystkich działach przemysłu. W grudniu 2017 roku, brukselscy urzędnicy uruchomili specjalny program dla „regionów węglowych w okresie transformacji”, którego celem jest ułatwienie im płynnego przejścia do produkcji niskoemisyjnej energii. W Grecji nadal brakuje jednak aktualnego planu energetycznego, który w dłuższej perspektywie czasu przyczyniłby się dekarbonizacji branży energii elektrycznej. Wprowadzenie powyższych zmian spowodowałoby większe jej zrównoważenie poprzez rozwijanie sektora energii odnawialnej i gazowej.
Unia Europejska prowadzi bardzo szeroko zakrojone działania skupione na stopniowym wycofywaniu węglowodorów stałych z energetyki. Jednocześnie, przepisy unijne są tak skonstruowane, że regiony silnie uzależnione od energetyki węglowej mają zapewnione pełne wsparcie w płynnym przejściu do energetyki przyjaznej środowisku. Zdaniem krytyków, Grecja od wielu lat lekceważy, ustalane przez Komisje Europejską, reguły odnoszące się do liberalizacji rynku energii elektrycznej. Najlepszym przykładem jest zmonopolizowanie tej gałęzi greckiej gospodarki przez Public Power Corporation S.A. (PPC). Sytuacji nie poprawiła nawet sprzedaż 40 procent, należących do PPC, elektrowni opalanych węglem brunatnym – w ramach pakietu pomocowego przyznanego przez UE.
– Myślę, że nikt z jakimkolwiek zmysłem handlowym nie zainwestuje już w węgiel – powiedział prezes Eurelectric, Francesco Starace. Podobnie uważa Nick Keramidas, dyrektor na UE ds. hutnictwa i energetyki w grupie Mytilineos SA.: „Reszta Europy koncentruje się na obniżeniu emisyjności, a program skupu węgla brunatnego jako środka do wprowadzenia konkurencji w Grecji wydaje się dość nietypowy. Twierdzenie, że po sprzedaży jednej lub dwóch elektrowni węgla brunatnego PPC w 2019 roku grecki rynek energii w magiczny sposób stanie się płynny i konkurencyjny jest po prostu nieprawdą”. Najwyraźniej, Grecy mają jednak inne zdanie na ten temat, gdyż PPC zdecydowało się zainwestować około 1,5 miliarda euro w nową elektrownię opalaną węglem brunatnym. Na budowę tej i jeszcze jednej siłowni węglowej zgodę wyrazili unijni kredytodawcy.
Unijnych polityków, kształtujących przyszłość energetyczną UE, zaskakuje wyjątkowe przywiązanie Greków do węgla mimo tego, że Grecja ma ogromne możliwości pozyskiwania prądu z fotowoltaiki, wiatru, czy wody. Potencjał energetyczny tego kraju jest zdumiony niechęcią, państw południowoeuropejskich, do korzystania z ich naturalnych zasobów. – Dlaczego na świecie są takie kraje jak Portugalia, Hiszpania, Grecja zmagają się z kosztami energii? Mają ogromną ilość zasobów naturalnych, takich jak wiatr, słońce i woda – powiedział Udo Bullmann, przewodniczący grupy Socjalistów i Demokratów (S & D) w Parlamencie Europejskim. „Dlaczego nie sprawimy, że te kraje staną się wiodącymi siłami na rzecz zrównoważonej energii? Miałoby to również ogromny wpływ na zatrudnienie,”- dodaje Bullmann. Jego zdaniem Grecja potrzebuje ”nowoczesnych” i „sprawiedliwych” reform, które wesprą transformację energetyczną.
Z badań dotyczących długoterminowego planu energetycznego Grecji, jakie przeprowadziło National Observatory w Atenach i greckie WWF wynika, że dalsze utrzymywanie uzależnienia kraju od energii pozyskiwanej ze spalania węgla będzie prowadzić do podwyższenia kosztów elektryczności. Natomiast zwrot ku odnawialnym źródłom energii, wraz z ambitną polityką efektywności energetycznej, będą prostą drogą do obniżenia cen prądu.
Powstanie nowych elektrowni gazowych może rozwiązać narastający problem dekarbonizacji europejskiego przemysłu oraz problem braku dostatecznej elastyczności w dostarczaniu energii do greckich sieci energetycznych. – Elektrownie gazowe są bardzo elastyczne i mogą w związku z tym będą stanowić wsparcie dla kapryśnych odnawialnych źródeł energii, takich jak wiatr i energia słoneczna – poinformował Starace.
Grecja ze względu na swoje warunki środowiskowe i poprzez wsparcie finansowe płynące z UE ma szansę na szybki rozwój sektora energii odnawialnej. Tylko od woli politycznej rządzących Helladą zależy, czy wykorzystają tę sytuację jako koło zamachowe swojej gospodarki, rozwiną ją i dzięki temu wyjdą z trwającego od wielu lat kryzysu ekonomicznego. Czy prześpią tę szansę i nadal będą zależni od kończących się zapasów węglowodorów kopalnych?
EurActiv.com/Jędrzej Stachura
