Komisja Europejska o zaletach Korytarza Norweskiego
W drugim dniu XXIV Konferencji Energetycznej EuroPOWER odbyła się sesja poświęcona bezpieczeństwu dostaw paliw do Polski. Przedstawiciel Dyrektoriatu Generalnego ds. Energii w Komisji Europejskiej Maciej Ciszewski mówił o perspektywie wykorzystania Korytarza Norweskiego w Unii Europejskiej.
– Korytarz Norweski jest ewidentnie zgody ze strategią dywersyfikacji dostaw gazu do Europy – ocenił Ciszewski. – Jest szansa, aby obecne na rynku Europy Środkowo-Wschodniej molekuły rywalizowały z molekułami z całkiem nowego źródła.
– Przyglądamy się temu projektowi z zainteresowaniem. Szef Dyrektoriatu Generalnego w Komisji Europejskiej Klaus-Dieter Borchardt prowadzi spotkanie z Danią, Norwegią i Polską. Ten projekt ma szansę stać się game changerem, aby Polska nie była wyspą i dlatego ważne, aby połączenia z sąsiadami jak Ukraina i Litwa rzeczywiście powstały – podkreślił gość konferencji.
– Parafrazując przewodniczącego Komisji Europejskiej Jeana Claude’a Junckera, który powiedział, że Europa musi budować gazociągi, które łączą, a nie dzielą. To jest właśnie taki gazociąg – powiedział Ciszewski zastrzegając, że nie jest to oficjalne stanowisko Komisji.
W prezentacji przedstawionej przez Ciszewskiego podkreślono zalety Korytarza Norweskiego: służy dywersyfikacji źródeł, dostawców i dostaw, dywersyfikacji dostaw w regionie, ma poparcie Komisji Europejskiej, która prowadzi spotkania ze stronami projektu, jego pierwszy element, czyli Baltic Pipe, ma wsparcie finansowe Unii Europejskiej z funduszy TEN-T i CEF, a przedsięwzięcie służy rozwojowi infrastruktury w regionie dzięki perspektywie zasilenia gazem z Norwegii gazociągów z Polski na Ukrainę, Słowację, Litwę i Czechy.
Fot.: BiznesAlert.pl
Polityka energetyczna
– Polityka energetyczna jest kompetencją dzieloną. Komisja nie zawsze może robić to na co ma ochotę w zależności od tego czy lubi dany projekt, czy nie. Patrzymy na różne rynki gazu w Europie, chcemy by był to jeden rynek, ale one zupełnie inaczej wyglądają w Europie Środkowo-Wschodniej, a inaczej w Europie Zachodniej, które są odpowiedzialne za większość zużycia gazu i podejście do bezpieczeństwa dostaw jest inne, a konkurencyjność jest dla nich jedynym obszarem wpływu. W naszej części Europy jest inaczej – powiedział Ciszewski.
– Z punktu widzenia Komisji Europejskiej filary Unii Energetycznej są od siebie zależne. Bezpieczeństwo energetyczne nie może być rozpatrywane w oderwaniu od pozostałych – podkreślił.
– Dobrze odzwierciedla to pakiet zimowy, który dotyczy propozycji dla zwiększenia bezpieczeństwa dostaw (rozporządzenie SOS), które jest połączone z rozwiązaniami dla sektora grzewczego oraz chłodniczego – powiedział Ciszewski. Jego zdaniem Unia Europejska będzie zużywać mniej gazu ale nadal będzie podobnie zależna od importu surowca przez spadek wydobycia w Europie.
Komisja proponuje podejście regionalne do bezpieczeństwa dostaw. – W momencie, kiedy państwa współpracują ze sobą, bezpieczeństwo zwiększa się – ocenił gość konferencji. – Widzimy, że w niektórych regionach ta współpraca działała lepiej, a gdzie indziej gorzej. Komisja chce motywować państwa poprzez regionalizację. Chcemy, aby państwa były w porozumieniu przed ewentualnym kryzysem i przygotować plany działania wcześniej.
Strategie
Zasada solidarności ma zostać skodyfikowana. Kiedy mechanizmy rynkowe przestaną działać w celu ochrony gospodarstw domowych i kluczowych sektorów jak szpitale, mają działać regulacje proponowane przez Komisję w oparciu o uzgodnioną, szczegółową drogą technicznej i finansowej pomocy wzajemnej między państwami członkowskimi. Komisja chce dać ramy do tych uzgodnień
Korzystne trendy wymienione przez przedstawiciela Komisji to rozwój rynku LNG, a także spadek cen, który uatrakcyjnia rynek europejski. Dlatego powstaje strategia LNG.– Według wszelkich analiz nie tylko w dwóch, trzech latach ale również po 2020 roku LNG będzie atrakcyjne – podkreślił. – Trwa rywalizacja między projektami jak Nord Stream i Turkish Stream, a tym, co dzieje się na rynku gazu skroplonego.
Kolejny korzystny trend to oszczędności możliwe w sektorze chłodniczym i grzewczym, który ma zwiększyć wydajność energetyczną. W tym celu Komisja tworzy Strategię Grzewczą i Chłodniczą.
Przejrzystość umów i kontraktów
Komisja Europejska postuluje dostęp do części informacji na temat punktów dostaw, maksymalnych dziennych dostaw i warunków ich przerwania z umów gazowych między państwami, a także automatyczną notyfikację. Postuluje prawo do wnioskowania o wgląd do istniejących kontraktów gazowych, jeżeli stanowią one 40 procent realizacji dostaw do danego kraju. Negocjacje stoją w Radzie Unii Europejskiej i Parlamencie Europejskim ze względu na opóźnienie rozmów w COREPER.
Umowy międzyrządowe
– Umowy międzyrządowe z różnych powodów nie są obecnie zawsze bezpieczne. Chcemy mieć możliwość opiniowania tych umów jeszcze przed podpisaniem. Po podpisie państwa członkowskie są w trudnej sytuacji, kiedy Komisja poprosi o rewizję, tłumacząc się brakiem woli strony trzeciej, czyli dostawcy – powiedział Ciszewski.
Komisja postuluje wgląd do umowy ex ante na sześć tygodni przed jej podpisaniem. Następne rozmowy Komisji, Rady i Parlamentu Europejskiego na ten temat mają się odbyć 24 listopada. Elementem dyskusji będzie pytanie o to, czy regulacja ma dotyczyć tylko umów gazowych i co z memorandami, które są dokumentami niewiążącymi, ale pokazują pewne kierunki i przez to są istotne.
Dyplomacja energetyczna
– W ostatnich dwóch latach prowadziliśmy rozmowy trójstronne z Rosją i Ukrainą. Dzięki temu strony w trudnej sytuacji rozmawiały, podpisano protokół na temat warunków dostaw – powiedział przedstawiciel Komisji. – W ostatnich miesiącach widzieliśmy, że ciśnienie dostaw z Rosji na Ukrainę nie była zgodna z ustaleniami i zaproponowaliśmy misję obserwacyjną, aby stwierdzić czy Ukraińcy słusznie nas alarmują.
