Ministrowie energii UE zdecydują o losie pakietu bezpieczeństwa energetycznego

13 maja 2016, 12:45 Alert

(Komisja Europejska/Stollmeyer.eu/Bartłomiej Sawicki)

Ministrowie Energii Unii Europejskiej podczas spotkania w poniedziałek 6 czerwca 2016 r. będą debatować nad regulacjami dotyczącymi nowego rynku energii elektrycznej oraz propozycji Komisji Europejskiej w sprawie strategii UE w sprawie rozwoju rynku LNG i magazynowania gazu, a także w sprawie umów międzyrządowych w sektorze energetycznym. To ostatnie rozwiązanie może pozwolić Brukseli na wgląd w dokumenty dot. zakupu energii przez kraj członkowski od państwa trzeciego, przed ich ostatecznym podpisaniem. 

Jak wynika z porządku obrad Rady Unii Europejskiej z udziałem ministrów energii państw Wspólnoty, jej uczestnicy będą debatować nad projektem nowego rynku energii elektrycznej, komunikatu Komisji Europejskiej, w sprawie rozwoju rynku LNG oraz magazynów gazu, a także komunikatu Komisji Europejskiej w sprawie strategii UE zakresie ogrzewania i chłodzenia.

Propozycje legislacyjne, które będą rozpatrywane to:

  • Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej ramy dla efektywności energetycznej oraz uchylającej dyrektywy 2010/30 / UE (pierwsze czytanie);
  • Bezpieczeństwo dostaw gazu – Przegląd rozporządzenia 994/10 w sprawie środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego, czyli tzw. rozporządzenia SOS (pierwsze czytanie, informacje przekazane przez prezydencję)
  • Przegląd decyzji ustanawiającej mechanizm wymiany informacji w odniesieniu do umów międzyrządowych (IGA) między państwami członkowskimi, a państwami trzecimi w dziedzinie energii (pierwsze czytanie, informacje przekazane przez prezydencję).

Rada UE będzie więc debatować na tzw. pakietem propozycji w zakresie zrównoważonego bezpieczeństwa energetycznego (tzw. pakiet zimowy). Zawiera on:

  • Rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa dostaw gazu (SOS)
    Gaz odgrywa istotną rolę w przejściu na gospodarkę niskoemisyjną i ma w dalszym ciągu znaczący udział w koszyku energetycznym UE. Utrzymująca się zależność zewnętrzna wymaga jednak od Unii wzmocnienia odporności rynków na ewentualne zakłócenia w dostawach gazu w przyszłości. Chcąc czerpać pełne korzyści z płynnego i konkurencyjnego rynku, musimy zwiększać przejrzystość unijnego rynku gazu. W obliczu podatnego na zagrożenia systemu Komisja proponuje przejście od modelu krajowego do regionalnego przy projektowaniu środków ochrony bezpieczeństwa dostaw. Proponuje się przy tym wprowadzenie zasady solidarności między państwami członkowskimi, tak aby zapewnić ciągłość dostaw dla gospodarstw domowych i istotnych usług społecznych w rodzaju opieki zdrowotnej, nawet w obliczu poważnego kryzysu utrudniającego dostawy.
  • Decyzja w sprawie umów międzyrządowych w dziedzinie energii (IGA)
    UE musi zadbać o większą przejrzystość umów międzyrządowych zawartych przez jej państwa członkowskie z państwami trzecimi, mających wpływ na bezpieczeństwo dostaw gazu i zapewnić ich pełną zgodność z obowiązującym prawem unijnym. W tym celu zaproponowano wprowadzenie obowiązkowego sprawdzianu ex ante zgodności takich umów przez Komisję. W trakcie oceny ex ante Komisja mogłaby w szczególności sprawdzać zgodność umów z zasadami konkurencji i przepisami w zakresie wewnętrznego rynku energii przed zakończeniem negocjacji, podpisaniem i przypieczętowaniem tych umów. Państwa członkowskie byłyby wówczas zobowiązane do uwzględnienia w całości opinii Komisji przed zawarciem każdej umowy.
  • Strategia dotycząca magazynowania skroplonego gazu ziemnego (LNG) i gazu
    Europa jest największym światowym importerem gazu ziemnego. Łączne europejskie zdolności przywozu skroplonego gazu ziemnego są na tyle znaczne, że mogą obecnie sięgać około 43 proc. całkowitego bieżącego popytu na gaz (dane z 2015 r.). Niemniej w obrębie Unii utrzymują się znaczne rozbieżności regionalne w dostępie do LNG. Komisja proponuje strategię dotyczącą skroplonego gazu ziemnego (LNG), która poprawi dostęp państw członkowskich do LNG jako alternatywnego źródła paliwa. Główne elementy strategii polegają na budowie strategicznej infrastruktury w celu wprowadzenia wewnętrznego rynku energii oraz wskazanie projektów, które pozwolą znieść uzależnienie państw UE od jednego źródła dostaw.
  • Strategia grzewcza i chłodnicza
    Ogrzewanie i chłodzenie budynków i przemysłu pochłaniają połowę całej unijnej energii. Opierają się przy tym w 75 proc. na paliwach kopalnych. Projekt strategii grzewczej i chłodniczej koncentruje się na usuwaniu przeszkód na drodze do niskoemisyjności budynków i przemysłu. Uwypukla on przy tym znaczący wpływ efektywności energetycznej i korzystania ze źródeł odnawialnych na bezpieczeństwo energetyczne. Bardziej długofalowe, strategiczne podejście do całego sektora ma istotne znaczenie, jeśli UE ma rzeczywiście zwiększyć swoją niezależność od dostawców zagranicznych.