Novatek chce eksportować gaz do Europy. Monopol Gazpromu zagrożony?
(Wiedomosti/Piotr Stępiński)
Jak poinformowały Wiedomosti, powołując się na kilka źródeł w Novateku zwrócił się do prezydenta Rosji Władimira Putina z prośbą o dopuszczenie spółki do eksportu gazu do Europy.
Gazeta jest w posiadaniu listu ministra energetyki, Aleksandra Nowaka do rosyjskiego przywódcy. W nim minister poinformował, że resort wypełnił polecenie Władimira Putina i ,,rozpatrzyło wniosek Novateku o eksportowe dostawy gazu do Europy przez Gazprom Eksport z utrzymaniem jednego kanału eksportowego”.
Pracownik jednej ze spółek potwierdził w wypowiedzi dla Wiedomosti autentyczność wspomnianego dokumentu. Ponadto anonimowy urzędnik federalny poinformował gazetę, że Novatek omawia z prezydentem eksport gazu do Europy.
Jak wynika z pisma Nowaka, Novatek proponuje swojemu szwajcarskiemu traderowi Novatek Gaz & Power Gmb (NGP) rozszerzenie dostaw gazu spółki od Arktik (joint venture Novateka i Gazprom Nieft – przyp. red.) gaz do europejskich odbiorców. W zeszłym roku NGP zakontraktowało 3,1 mld m3 gazu w tym 0,7 mld m3 rosyjskiego paliwa .
Szef resortu energetyki wskazuje, że trader mógłby kupować w Rosji cały gaz przeznaczony dla Europy. Według źródła Wiedomosti zbliżonego do jednej ze spółek pomysł polega na tym aby Gazprom kupował gaz należący do Arktikgazu w cenie netback (cena eksportowa po odjęciu kosztów na transport surowca oraz ceł – przyp. red.).
Nowak zaproponował Władimirowi Putinowi wsparcie prośby Novateku. Według ministra w tym przypadku eksport rosyjskiego surowca wzrośnie a w postaci podatków eksportowych budżet otrzyma dodatkowo 9,4 mld rubli dochodu. Ponadto Gazprom może zwiększyć dochody poprzez tzw. opłatę agencyjną.
Rozmówca Wiedomosti powiedział, że Novatek natychmiast zwrócił się do Putina z propozycją, nie omawiając tego schematu z Gazpromem.
Przypomnijmy, że jeszcze w ubiegłym roku Aleksandr Nowak mówił, że zasadne jest utrzymanie monopolu Gazpromu na eksport gazu ziemnego przy użyciu gazociągów.
Na chwilę obecną rosyjskie ustawodawstwo daje prawo do eksportu gazu poprzez rurociągi jedynie Gazpromowi oraz jego spółce zależnej (w 100 procentach – przyp. red.) Gazprom Export. Jednakże niezależni producenci uzyskawszy częściową liberalizację eksportu LNG postanowili lobbować także za dostępem do eksportu gazu poprzez gazociągi. Od zeszłego roku rosyjski rząd analizuje pomysł dopuszczenia niezależnych wydobywców gazu np. do gazociągu Siła Syberii. To magistrala, która ma przed końcem dekady pozwolić na dostawy do 38 mld m3 gazu ziemnego z Rosji do Chin.
W grudniu 2014 roku Nowak mówił dziennikarzom, że niezależne firmy wydobywające gaz a także Rosnieft, prosili o pozwolenie na eksport gazu poprzez Siłę Syberii. Jednakże przepustowość planowanego gazociągu wystarczy tylko dla Gazpromu. W celu znalezienia rozwiązania ministerstwo energetyki optowało za kompromisowym wariantem, w którym monopol Gazpromu na eksport gazu zostanie utrzymany. Spółka ta będzie jako pośrednik kupować surowiec u niezależnych firm wydobywających gaz, włącznie z Rosnieftem, dla dostaw błękitnego paliwa do Chin. Jak wynika z planów ministerstwa niezależne firmy wydobywające gazu mogą otrzymać dostęp do Siły Syberii w ciągu dwóch lat po zakończeniu budowy, czyli w 2020 roku.
Jak informował 23 lipca BiznesAlert.pl w przygotowanej przez Rosnieft alternatywnej koncepcji rozwoju wewnętrznego rynku gazu, spółka proponuje dalszą liberalizację eksportu gazu ziemnego i skroplonego gazu ziemnego (LNG) dla strategicznych projektów oraz wprowadzenie w 2016 roku odpowiednich zmian prawnych. Ponadto Rosnieft za racjonalne uważa aby do 2025 roku wydzielić rosyjski system transportu gazu oraz podziemne magazyny surowca oraz przenieść je do odrębnej od Gazpromu spółki.
