PIPP: Wracają sankcje wobec Iranu, ropa drożeje. Co zrobią Chiny?
W wyniku zmian na rynkach światowych mocno rosną ceny paliw w polskich rafineriach. Co ważne: olej napędowy (podstawowe paliwo transportowe, a więc podstawa stabilności gospodarki) w hurcie polskich rafinerii jest już mocno droższy od benzyny – podaje Polska Izba Paliw Płynnych.
Ropa naftowa jest najdroższa od czterech lat. Od 2017 r. jej cena wzrosła prawie dwukrotnie (87% – z 44 USD/b 21 czerwca 2017 r. do 84,16 USD/b 5 października 2018 r.).
Referencyjny dla polskich rafinerii gatunek Brent (notowany na giełdzie w Londynie) 28 września 2018 r. przekroczył barierę 80 dolarów za baryłkę [USD/b]. Ostatnio powyżej 80 USD/b ropa Brent kosztowała w połowie listopada 2014 r. W czwartek, 3 października ropa Brent w Londynie notowana była po 86,29 USD/b. Przypomnijmy, że w sierpniu kosztowała niespełna 70 USD/b, a w początkach roku, w marcu, nawet 60 USD/b.
Światowe rynki rozgrzewa planowane od 4 listopada wprowadzenie amerykańskich sankcji na Iran. Co ważne, przyłączenie się do tych sankcji, po Japonii czy Korei, ogłosiły też Indie, dotychczas jeden z największych odbiorców surowca z tego regionu. Niektórzy prognozują, że w wyniku zatrzymania irańskiego eksportu cena baryłki ropy ma sięgnąć 100 USD/b. Czy jednak ropy irańskiej nie będą kupować Chiny? To pytanie na razie pozostaje bez odpowiedzi, ale fakt taki może znacząco wpłynąć na ceny ropy.
Mocno rosną zapasy ropy w USA. A Chiny w ramach retorsji wojny handlowej (celnej) z USA ogłosiły, że amerykańskiej ropy kupować nie będą w ogóle. Jaki więc kierunek przyjmą światowe ceny ropy, zobaczymy wkrótce, ale tak naprawdę wszystko może się wydarzyć i fakt, że realnie wciąż podaż przewyższa popyt nie ma tu większego znaczenia.
Obserwując dane o światowym wydobyciu ropy na tle popytu realizowanego w realnych transakcjach na światowych rynkach, jasno widzimy, że na kształtowania się ceny ropy znaczący wpływ mają dziś czynniki spekulacyjne, dla których pożywką są wszelkie wieści, pogłoski o perspektywach ograniczania światowego wydobycia.
Obecnie sytuację zakupową polskich rafinerii pogarsza też mocno osłabienie złotówki do dolara. W wyniku interwencji FED (amerykańskiego banku centralnego) w pierwszym tygodniu października dolar zdrożał do złotówki +1,77% (+7 groszy wg NBP). W piątek, 5 października w tabelach NBP notowany był już po 3,7518 zł. W kwietniu dolar kosztował średnio 3,42 zł (czyli ok. 33 groszy taniej), a baryłka ropy Brent 71,8 USD/zł (czyli 11,5 dolara na baryłce mniej niż dziś).
W sumie w skali miesiąca wzrost ceny ropy i dolara oznacza zwiększenie teoretycznych kosztów zakupu surowca do polskich rafinerii o 21 groszy na litrze surowca (ropy Brent). Średnia tych kosztów w okresie 05.09-06.10.2018 r. w porównaniu do średniej kwietnia 2018 r. zwiększyła się zaś o +34 gr/l. Jak na razie nic nie zapowiada, by w końcówce roku sytuacja ta uległa zmianie.
Rosną też tzw. ceny ARA, czyli ceny paliw importowanych na kontynent europejski, uśrednione z trzech największych europejskich portów przeładunkowych Amsterdam-Rotterdam-Antwerpia.
Wprawdzie jeśli porównamy średnią cenę Pb9b na ARA w kwietniu 2018 r. do średniej okresu 07.09-06.10.2018 r. okazuje się, że ceny benzyny nieznacznie spadły (-0,06%), ale już ceny oleju napędowego (diesla) wzrosły prawie 12% (11,85%). Jeżeli zaś porównamy sytuację obecną ze średnimi cenami ARA z lutego 2018 r. wzrosty wynoszą odpowiednio: Pb95 +33,42%, a ON +42,39%
W ostatnim tygodniu (1. tygodniu października) w hurcie polskich rafinerii Pb95 zdrożała średnio powyżej 60 złotych za metr sześcienny, a ON powyżej 150 zł/m3. Od 20 września polskich rafineriach Pb95 zdrożała średnio ok. 100 zł/m3, a ON ok. 230 zł/m3. To jest w ujęciu procentowym: Pb95 zdrożała +2,5%, a ON +5,5%: a w wartościach brutto: Pb95 zdrożała 12 gr/l, a ON 28 gr/l.
Trzeba też zwrócić uwagę na bardzo mocne wzrosty cen hurtowych oleju napędowego, niewspółmiernie większe od ceny benzyny. Hurtowe ceny diesla są dziś już 25 gr/l wyższe niż benzyny (tj. +200 zł/m3). Warto też zwrócić uwagę, że jeśli benzyna taniała równomiernie zarówno w Orlenie, jak i Lotosie (były dni, że pozycje te w obu cennikach były identyczne, zaś największe różnice między obu rafineriami nie przekroczyły 2 zł/m3), to już w przypadku ON notujemy wahania ok. 10 zł/m3.
W porównaniu ze średnimi kwietnia br. wzrost cen hurtowych w polskich rafineriach wynosi obecnie:
Pb95: +35 gr/l brutto (średnia kwietnia 3781 zł/m3 netto; średnia obecna 4066 zł/m3; [zaś w porównaniu ze średnią lutego (3568 zł/m3) zaś +61 gr/l (14%)];
ON: +48 gr/l brutto (średnia kwietnia 3757 zł/m3 netto; średnia obecna 4148 zł/m3; [zaś w porównaniu ze średnią lutego (3534 zł/m3) +76 gr/l (17%).
W porównaniu z 6 października 2017 r. dziś, 6 października 2018 r. benzyna w hurcie polskich rafinerii jest średnio droższa 535 zł/m3, tj. ok. 15% (66 gr/l brutto), a ON 756 zł/m3, tj. 21,25% (ok. 93 gr/l brutto).
Zmiana ceny ropy Brent i kursu USD
| rok | Ropa Brent – średnia | Kurs zł/USD | Koszt 1 litra ropy Brent w zł/l |
| 2018 | 73,00 | 3,57 | 1,64 |
| 2017 | 54,75 | 3,78 | 1,30 |
| zmiana % | 33,33 | -5,56 | 25,93 |
| data | Ropa Brent – kurs dnia | Kurs zł/USD | Koszt 1 litra ropy Brent w zł/l |
| 2018-10-03 | 86,29 | 3,71 | 2,01 |
| 2017-06-21 | 44,82 | 3,81 | 1,07 |
| zmiana % | 92,53 | -2,59 | 87,54 |
Porównanie cen hurtowych i detalicznych 5 października 2018 r.
| 2018-10-05 | Lotos hurt (zł/l brutto) | Orlen hurt (zł/l brutto) | Średnia cena hurtowa w polskich rafineriach (zł/l brutto) | Średnia cena detaliczna (zł/l brutto) | Różnica ceny detalicznej do średnich cen hurtowych (zł/l brutto) |
| ON | 5,31 | 5,30 | 5,31 | 5,12 | -0,18 |
| Pb95 | 5,06 | 5,06 | 5,06 | 5,12 | 0,06 |
| 2017-10-05 | |||||
| ON | 4,36 | 4,36 | 4,36 | 4,45 | 0,09 |
| Pb95 | 4,32 | 4,32 | 4,32 | 4,58 | 0,26 |
Średnia marża polskiej stacji 5 października 2018 r. ukształtowała się na poziomie ujemnym, tj.: -11 gr/l, czyli -2,13 % ceny litra paliwa sprzedawanego przez stację.
Polska Izba Paliw Płynnych
