Ukraina sprowadzi więcej paliwa jądrowego od Amerykanów. Straci na tym Rosja
(Interfax/Piotr Stępiński/Patrycja Rapacka/Wojciech Jakóbik)
Ukraina jest zainteresowana w rozszerzeniem dwustronnej współpracy ze Stanami Zjednoczonymi w obszarze energetyki. Kijów zamierza zwiększyć dostawy paliwa jądrowego wytworzonego przez spółkę Westinghouse do 30 procent swojego zapotrzebowania – powiedział podczas spotkania z amerykańskim ambasadorem w Kijowie Geoffreyem R. Pyattem ukraiński minister energetyki oraz przemysłu węglowego Igor Nasalnik.
– Dla Ukrainy ważna jest dalsza współpraca ze spółką Westinghouse w celu dywersyfikacji źródeł paliwa jądrowego dostarczanego do ukraińskich elektrowni jądrowych – powiedział Nasalnik cytowany przez biuro prasowe resortu.
Minister zadeklarował przywiązanie Kijowa do „planu przeprowadzenia głębokich i systemowych reform na Ukrainie” zauważając, że te o charakterze strukturalnym w sektorze energetycznym są realizowane w dużej mierze dzięki wsparciu Stanów Zjednoczonych. Nasalnik zapewnił również o wypełnianiu wszelkich zobowiązań związanych z transformacją sektora energetycznego w ramach trzeciego pakietu energetycznego. Amerykański ambasador został poinformowany o sytuacji wokół reformy Naftogazu jednocześnie potwierdzając plany o stworzeniu zamiast niego nowych oraz przejrzystych spółek.
– Nie jest istotne komu one będą podlegały ale to aby były przestrzegane zapisy trzeciego pakietu energetycznego. Powinno nastąpić wydzielenie osobnych struktur zajmujących się wydobycie surowca jak i jego transportem. Wszystko ze względy na konkurencję oraz demonopolizację – podkreślił minister energii. Uczestnicy spotkania omówili także kwestie związane z energetyką odnawialną, ze zwalczaniem korupcji, ze zwiększeniem efektywności energetycznej.
Ambasador Pyatt zapewnił Ukrainę o wsparciu działań na rzecz budowy rynku energii oraz zwiększania niezależności energetycznej.
Kijów na ścieżce uniezależnienia od Moskwy
Kijów wielokrotnie podkreślał chęć rezygnacji z importu energii elektrycznej z Rosji. Wyrażał także wolę do zmniejszenia zależności swoich elektrowni jądrowych od paliwa rosyjskiego.
Poprzedni minister energetyki Wołodymyr Demczyszyn w listopadzie ubiegłego roku informował dziennikarzy o tym, że jest duże prawdopodobieństwo, iż Kijów całkowicie porzuci import energii elektrycznej z Federacji Rosyjskiej.
Ukraina posiada obecnie 15 reaktorów jądrowych, których operatorem jest Energoatom. Znajdują się w czterech obwodach: (chmielnicki, rówieński, zaporoski oraz w południowej Ukrainie). Wszystkie reaktory są rosyjskiego typu VVER. Zależny od Rosatomu, rosyjski producent TVEL, jest tradycyjnym dostawcą paliwa jądrowego na Ukrainie. Współpraca z amerykańsko-japońskim Westinghouse Electric Company, który intensywnie działa na rynku ukraińskim, może przyczynić się do zwiększenia niezależności Ukrainy od Rosji w sferze energetycznej, szczególnie w zakresie importu paliwa jądrowego.
Wołodymyr Demczyszyn poinformował podczas briefingu z 9 listopada 2015 roku, że Ukraina w 2016 roku chce zmniejszyć ilość nabywanego paliwa jądrowego od TVEL do pięciu dostaw w ciągu roku. W 2015 Ukraina zrealizowała, jak do tej, pory dwanaście dostaw.
TVEL jest obecnie głównym dostawcą paliwa dla ukraińskich elektrowni atomowych. W ramach dywersyfikacji źródeł, w 2014 rok amerykański Westinghouse nawiązał współpracę w tym zakresie z Kijowem. Do 2012 roku Amerykanie zrealizują dostawy tylko dla niektórych elektrowni.
Amerykańsko-japoński Westinghouse funkcjonuje na rynku ukraińskim od 1994 roku. W skali światowej posiada jedną z najwyższych pozycji w zakresie najbardziej zróżnicowanej dostawy technologii jądrowej. Amerykańska spółka przyczyniła się do zwiększenia dywersyfikacji dostaw paliw i technologii, rozwoju dobrych praktyk oraz innowacyjnych technologii dla energetyki jądrowej. W grudnia 2014 roku, Westinghouse oraz National Nuclear Energy Generating Company (NNEGC Energoatom) porozumieli się odnośnie zwiększenia dostaw paliwa jądrowego na Ukrainę.
Westinghouse jest głównym rywalem rosyjskiego Rosatomu nie tylko na rynku energetycznym na Ukrainie, ale też na świecie. Obecnie Rosatom posiada 17-procentowy udział w dostawach paliwa jądrowego na rynku światowym. Zapewnia on dostawy surowca do 78 reaktorów na terenie Rosji oraz 14 poza granicami kraju (dane według Niezawisimaja) za pośrednictwem spółki TVEL. Obecnie rosyjski podmiot realizuje projekty w Finlandii, Bułgarii, na Węgrzech, Słowacji, w Czechach, na Ukrainie, w Armenii oraz w Chinach. Uważa się, że rynek paliwa jądrowego jest jednym z najbardziej konkurencyjnych rynków energetyki.
Ukraina zajmuje siódme miejsce na świecie pod względem posiadanych reaktorów jądrowych, jednak wszystkie one są przystosowane do rosyjskiego paliwa, dlatego dotąd monopol na dostawy dla nich miał Rosatom.
