Aukcja Gazpromu czyli sposób na obronę monopolu w Europie

7 września 2015, 08:25 Alert

(Wojciech Jakóbik)

7 września odbędzie się pierwsza aukcja gazu od rosyjskiego Gazpromu na dostawy w sezonie grzewczym 2015-16. Zostanie on dostarczony do określonych punktów w Europie. Wolumen wyniesie 3,24 mld m3.

Oferty można składać w dniach od 7 do 10 września. To pierwsza aukcja tego typu organizowana przez Gazprom-Export odpowiedzialny za sprzedaż surowca Gazpromu za granicą. Aukcje mają być elastyczną alternatywą dla dostaw na mocy kontraktów długoterminowych.Będą jednak także narzedziem do omijania regulacji ograniczających monopol Gazpromu w Europie.

Gazprom może mieć receptę na ominięcie prawa unijnego i wykorzystanie pełnej mocy gazociągu OPAL – informuje Kommiersant.

Aleksiej Miller poinformował, że od września Gazprom będzie sprzedawał nieznaczne ilości gazu w aukcjach na giełdach europejskich. Ta innowacja ma zapewnić większą elastyczność, ale nie zastąpi kontraktów długoterminowych, które stanowią główne źródło dochodów firmy – donosił BiznesAlert.pl 26 czerwca.

Według Kommiersanta może to być sposób na wykorzystanie całej przepustowości gazociągu OPAL, który doprowadza gaz z Nord Stream do Niemiec. Jego wykorzystanie jest obłożone prawem antymonopolowym trzeciego pakietu energetycznego Unii Europejskiej. Chodzi o zasadę wolnego dostępu (Third party access – TPA) do przepustowości, która nie pozwala na monopolizację jej przez jedną firmę. Gazprom uzyskał zgodę na wyłączenie spod TPA dla 50 procent mocy. Reszta przepustowości ma zostać przydzielona w drodze aukcji. Tę będzie mógł zapełnić Gazprom dzięki transakcjom na giełdzie SPIMEX w Petersburgu.

Dzięki zapełnieniu OPAL Rosjanie będą mogli słać więcej gazu przez Nord Stream, wykorzystywany obecnie w 75 procentach. Jego przepustowość to 55 mld m3 ale Gazprom ogłosił, że razem z europejskimi firmami zamierza do 2019 roku ją podwoić.

W ten sposób aukcje mogą posłużyć do zwiększenia wykorzystania Nord Stream. Będzie to szczególnie istotne, jeśli dojdzie do powiększenia gazociągu o dwie nowe nitki w ramach projektu Nord Stream 2.

Kommiersant podkreśla, że zastosowanie elastycznej sprzedaży gazu ziemnego jest sposobem na wyjście z trudnej sytuacji ale nie jest zwycięstwem. Rosyjska firma traci udziały na europejskim rynku ze względu na malejące zainteresowanie rosyjskimi dostawami i malejące zapotrzebowanie na gaz.

Podczas konferencji prasowej Aleksiej Miller zapowiedział, że wolumen pierwszej transakcji na SPIMEX wyniesie 3 mld m3 we wrześniu.

Sprzedaż gazu na aukcji to rewolucja, ponieważ do tej pory cena surowca oferowanego przez Gazprom była regulowana przez formułę zawartą w kontrakcie, w której zawarte były różne, tajne punkty odniesienia na czele z ceną ropy naftowej. Te ceny zostały uznane za niesprawiedliwe w toku śledztwa Komisji Europejskiej przeciwko rosyjskiej spółce. Wejście na giełdę z gazem może być formą odpowiedzi na te zarzuty. Gazprom musi odnieść się do nich w sposób zadowalający Brukselę. W innym wypadku czeka go kara, która może ale nie musi sięgnąć 10 procent dochodów.