Reaktor Maria w Otwocku, produkujący radioizotopy na potrzeby medycyny i przemysłu, oczekuje zezwolenia na ponowny start po przymusowej, nadprogramowej przerwie. Politycy opozycji zarzucają obecnemu rządowi, że na pauzie Marii mogą skorzystać Niemcy, sprzedając brakujące radioizotopy Polsce. Informacja przekazana Biznes Alert przez Narodowe Centrum Badań Jądrowych może jednak wykluczać ten kierunek.
W środę odbyło się głosowanie nad wotum zaufania dla rządu Donalda Tuska. Po expose premiera wypowiedziało się ponad 200 posłów, zatrzymanie Reaktora Maria skrytykował Adrian Zandberg z Partii Razem i Przemysław Czarnek z Prawa i Sprawiedliwości, który stwierdził, że na sytuacji korzystają Niemcy.
– Zlikwidowaliście możliwość działania reaktora Maria, produkującego radioizotopy, w 10 procentach dla świata. W tym samym momencie, kto otwiera produkcję? Niemcy – sugerował poseł PiS.
Opiekun reaktora odpowiada
Redakcja Biznes Alert skierowała pytanie do Narodowego Centrum Badań Jądrowych dotyczące tego skąd są pozyskiwane radioizotopy. W odpowiedzi NCBJ doprecyzowało, że chodzi o jod-131, którego produkcja jest powiązana z działaniem reaktora.
– W czasie wstrzymania pracy reaktora ten izotop jest tymczasowo pozyskiwany z zagranicy od kwalifikowanych dostawców zarejestrowanych w dokumentacji jakościowej produktów leczniczych wytwarzanych przez POLATOM. Z uwagi na bardzo ograniczoną liczbę producentów, wskazanie kraju pochodzenia surowca jednoznacznie identyfikowałoby konkretnego dostawcę. Taka informacja stanowi tajemnicę handlową i jest objęta poufnością. Możemy natomiast potwierdzić, że na liście dostawców nie znajdują się podmioty z Federacji Rosyjskiej – poinformowało Centrum.
Lista możliwych kierunków importu
Informacja przekazana redakcji Biznes Alert przez NCBJ niejako odsuwa kierunek niemiecki na dalszy plan. Niemcy są jednym z liderów wytwarzania radioizotopów w Europie, dzięki pracy kilku dużych producentów i ich zakładów w Berlinie, Brunszwiku, Dusseldorfie czy okolicach Monachium.
Z raportu Nuclear Medicine Europe, europejskiego stowarzyszenia firm farmaceutycznych i producentów, wynika, że w Europie pojedynczym, głównym producentem radioizotopów na potrzeby medycyny może pochwalić się 9. krajów.
Wśród nich znajdują się Polska (NCBJ), Słowenia (NEK), Hiszpania (CIEMAT), Portugalia (ITN), Austria (TU Wien – Atominstitut), Szwajcaria (Transmutex), Szwecja (Novandi Chemistry AB), Włochy (Comecer) i Wielka Brytania (Selcia Ltd.). Kolejnym państwem z jednym, wiodącym producentem jest Rosja, ale NCBJ wykluczyło ten kierunek.
Drugi miesiąc Polska jest bez reaktora
Reaktor Maria nie działa od 31 marca z przyczyn formalnych. Jego praca miała zostać wznowiona 8 maja, ale przerwa została przedłużona „do momentu uzyskania pozwolenia prezesa PAA”.
– Ostrożne szacunki każą przewidywać, że nastąpi to nie wcześniej niż za miesiąc – przekazało pod koniec maja Narodowe Centrum Badań Jądrowych w rozmowie z Biznes Alert.
11 czerwca ministerstwo przemysłu przekazało, że Reaktor Maria wróci do pracy „już latem”. Nie sprecyzowało jednak daty.
Biznes Alert / NCBJ / Ministerstwo przemysłu / Marcin Karwowski / Jędrzej Stachura
