Sejm wdroży z opóźnieniem dyrektywę gazową mającą ograniczyć Nord Stream 2
Rządowy projekt nowelizacji ustawy Prawo energetyczne trafił do Sejmu RP. Zmiany proponowane przez rząd mają na celu ujednolicenie regulacji unijnych wszystkich gazociągów przesyłowych przebiegających przez granicę Polski w odniesieniu do dyrektywy gazowej, która ma ograniczyć Nord Stream 2.
Zmiany treści dyrektywy
Proponowane zmiany polskiego prawodawstwa mają na celu transpozycję dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/692 z dnia 17 kwietnia 2019 roku do polskiego porządku prawnego. Zmienia ona dyrektywę 2009/73/WE (zwaną dyrektywą gazową) o wspólnych zasadach rynku wewnętrznego gazu ziemnego.
Dyrektywa nakłada na państwa członkowskie obowiązek zapewnienia, aby zasady mające zastosowanie do linii przesyłowych gazu łączących dwa lub więcej państwa członkowskie miały również zastosowanie względem linii przesyłowych gazu do i z państw trzecich, tj. niebędących państwami członkowskimi Unii Europejskiej lub państwami członkowskimi Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.
Projektowana zmiana ma doprowadzić do ujednolicenia reżimu prawnego w stosunku do wszystkich gazociągów przesyłowych przebiegających przez granicę RP, niezależnie od tego, czy łączą one Polskę z systemem gazowym państwa członkowskiego Unii Europejskiej i EFTA czy też państwa niebędącego stroną żadnej z tych umów, oraz zapewni jednolite stosowanie prawa UE wobec takiej infrastruktury przez:
- rozszerzenie definicji „gazociągu międzysystemowego”,
- dookreślenie warunków udzielenia przedsiębiorstwu zwolnienia z obowiązków świadczenia usług, o których mowa w art. 4i ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne;
- rozszerzenie kompetencji krajowego organu regulacyjnego – Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (dalej: „Prezes URE”) w zakresie współpracy z odpowiednimi organami państw członkowskich UE i państw trzecich w odniesieniu do gazociągów międzysystemowych z państwami trzecimi,
- wprowadzenie swobody zawierania umów w kwestiach dotyczących eksploatacji gazociągów międzysystemowych z państwami trzecimi,
- włączenie Komisji Europejskiej w proces negocjacji umów międzyrządowych dotyczących funkcjonowania gazociągów przesyłowych z państwami trzecimi.
Implementacja po czasie
Nowelizacja ma wejść w życie dzień po ogłoszeniu. Autorzy nowelizacji uzasadniają brak vacatio legis potrzebą pilnej implementacji transponowanej dyrektywy. Termin minął 24 lutego 2020 roku.
Dyrektywa gazowa a Nord Stream 2
Znowelizowana dyrektywa gazowa zakłada, że spod jej obowiązywania mogą być wyłączone gazociągi, których budowa zakończyła się przed 23 maja 2019 roku. Tymczasem jego budowa została zawieszona przez amerykańskie sankcje. Rosjanie chcą sami dokończyć budowę, jednak wszystko wskazuje na to, że gazociąg będzie miał co najmniej roczne opóźnienie. Oznacza to, że gazociąg Nord Stream 2 będzie podlegał dyrektywie gazowej, a przez to należy dostosować jego funkcjonowanie do przepisów unijnych w niej zawartych.
Bartłomiej Sawicki
