Iran chce współpracować z Azerbejdżanem na Morzu Kaspijskim. Zagrożenie dla Rosji
(Trend/Piotr Stępiński/Wojciech Jakóbik)
Prezydent Iranu Hassan Rouhani poinformował, że 23 lutego rozmawiał z prezydentem Azerbejdżanu Ilhamem Alijewem. Przywódcy omówili możliwość wspólnego wydobycia ropy naftowej oraz gazu ziemnego na Morzu Kaspijskim.
– Odbyliśmy konstruktywną rozmowę na temat ropy naftowej oraz gazu, wymiany energii jak również wspólnego wydobycia złóż ropy oraz gazu na Morzu Kaspijskim – powiedział Rouhani po spotkaniu w Teheranie. Nie określił jednak o jakie złoża konkretnie chodzi.
Irańska spółka NICO posiada 10 procent udziałów w znajdującym się na Morzu Kaspijskim złożu Szach Deniz. Umowa na jego eksploatację została podpisana 4 czerwca 1996 roku. Zasoby Szach Deniz sa szacowane na 1,2 bln m3 . Ponadto udziałowcami są SOCAR (16,7 procent), BP (28,8 procent), Statoil (15,5 procent), Total (10 procent), Lukoil (10 procent) oraz TPAO (9 procent).
To z tego złoża surowiec ma płynąc do Europy. Chociaż trwają spekulacje na temat możliwości zwiększenia dostaw za pomocą gazociągów Korytarza Południowego przy pomocy surowca irańskiego, nadal brakuje decyzji w tym zakresie.
Poprawa relacji irańsko-azerskich to jednak szansa dla Gazociągu Transkaspijskiego (TCP), który mógłby być szlakiem na potrzeby dostaw z Turkmenistanu, a być może i złóż kaspijskich wydobywanych w przyszłości przez Azerbejdżan i Iran. Inwestycja jest kontestowana przez Teheran i Moskwę, które nie godzą się na jej realizację pomimo poparcia Komisji Europejskiej. Zbliżenie z Baku mogłoby odciągnąć Teheran od współpracy z Rosjanami w tym zakresie. Na razie jednak nie ma informacji na ten temat.
Współpraca energetyczna krajów kaspijskich z Unią Europejską jest nie na rękę Rosjanom, którzy chcą utrzymać udziały rynkowe. Będą one jednak tym bardziej zagrożone, im więcej nowych dostawców zdecyduje się na słanie gazu do Europy. To z kolei zależy od dobrej współpracy Azerbejdżanu z sąsiadami.
Podczas rozmów poruszano także kwestie współpracy w kwestii ubezpieczeń, banków oraz wspólnych inwestycji.
