Jest taksonomia unijna z gazem oraz atomem, ale z rygorystycznymi warunkami
Komisja Europejska przedstawiła taksonomię, czyli opis jakie inwestycje są uważane za zrównoważone i przez to zasługują na wsparcie finansowe banków. Będą mogły na nie liczyć elektrownie gazowe oraz jądrowe pod warunkiem spełnienia rygorystycznych wymogów.
Akt delegowany poświęcony taksonomii został przedstawiony przez Komisję Europejską drugiego lutego 2022 roku i uzupełnia zapisy pierwszego aktu w tej sprawie przyjętego wcześniej – Kolegium komisarzy osiągnęło porozumienie polityczne w sprawie tekstu, który zostanie formalnie przyjęty po przetłumaczeniu na wszystkie języki UE – podaje Komisja.
– Unijna systematyka dotycząca zrównoważonego rozwoju ma na celu ukierunkowanie inwestycji prywatnych na działania, które są niezbędne do osiągnięcia neutralności klimatycznej. Systematyka (klasyfikacja) nie określa natomiast, czy konkretna technologia stanie się częścią koszyków energetycznych państw członkowskich – informuje Komisja Europejska. – Celem jest przyspieszenie transformacji dzięki wykorzystaniu wszystkich możliwych rozwiązań wspierających osiągnięcie naszych celów klimatycznych. Biorąc pod uwagę opinie naukowe i obecny postęp technologiczny, Komisja uważa, że prywatne inwestycje w działalność związaną z gazem ziemnym i energią jądrową odgrywają ważną rolę.
Komisja podaje, że „wybrane działania związane z gazem ziemnym i energią jądrową są zgodne z klimatycznymi i środowiskowymi celami UE i pozwolą nam przyspieszyć przejście od bardziej zanieczyszczającej działalności – takiej jak wytwarzanie energii elektrycznej z węgla – w stronę bardziej neutralnej dla klimatu przyszłości, opartej przede wszystkim na odnawialnych źródłach energii”.
Do aktu w sprawie taksonomii zostały wpisane rygorystyczne warunki uznania atomu i gazu za źródła zrównoważone. – Te rygorystyczne warunki obejmują: dla gazu ziemnego i energii jądrowej – wnoszenie wkładu w transformację w kierunku gospodarki neutralnej dla klimatu; dla energii jądrowej – spełnienie wymogów w zakresie bezpieczeństwa jądrowego i środowiskowego; dla gazu ziemnego – wniesienie wkładu w przejście od węgla kamiennego do odnawialnych źródeł energii – podaje Komisja.
– Postawiliśmy dziś rygorystyczne warunki, aby wesprzeć inwestycje na rzecz transformacji i odejście od bardziej szkodliwych źródeł energii, np. węgla. Poprawiamy również przejrzystość rynkową, która umożliwi inwestorom określnie działalności związanych z gazem ziemnym i energią jądrową w ramach wszelkich decyzji inwestycyjnych – ocenił Mairead McGuinness, komisarz zajmująca się stabilnością finansową usług finansowych i uniami rynków kapitałowych.
Komisja tłumaczy, że po przetłumaczeniu na wszystkie języki urzędowe UE uzupełniający akt delegowany zostanie formalnie przekazany do współprawodawców w celu kontroli. – W przypadku innych aktów delegowanych w ramach rozporządzenia w sprawie systematyki Parlament Europejski i Rada (które przekazały Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych w ramach rozporządzenia w sprawie systematyki) będą miały cztery miesiące na przeanalizowanie dokumentu i, jeżeli uznają to za konieczne, na zgłoszenie wobec niego sprzeciwu – informuje Komisja. – Obie instytucje mogą zawnioskować o dodatkowe dwa miesiące na przeprowadzenie kontroli. Rada będzie miała prawo wniesienia sprzeciwu wobec aktu w drodze wzmocnionej większości kwalifikowanej, co oznacza, że co najmniej 72 procent państw członkowskich – tj. co najmniej 20 państw członkowskich – reprezentujących co najmniej 65 procent ludności UE musi zgłosić sprzeciw wobec aktu delegowanego. Parlament Europejski może wyrazić sprzeciw, jeżeli większość (tj. 353) posłów podczas posiedzenia plenarnego zagłosuje przeciwko.
Po upływie okresu kontroli i przy założeniu, że żaden ze współprawodawców nie wyrazi sprzeciwu, uzupełniający akt delegowany wejdzie w życie i będzie stosowany od 1 stycznia 2023 roku.
Zwolennicy energetyki jądrowej i wykorzystania gazu jako paliwa przejściowego jak Polska zabiegali o wpisanie tych źródeł do taksonomii. Przeciwnicy atomu jak Austria, Luksemburg i Niemcy zapowiedziały reakcję z możliwością zaskarżenia regulacji w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Gaz wywołał mniejsze kontrowersje, bo wszystkie wspomniane kraje potrzebują go do transformacji.
Komisja Europejska/Wojciech Jakóbik
