Miętkiewicz: Morskie farmy wiatrowe będą game changerem Marynarki Wojennej (ANALIZA)

18 stycznia 2023, 07:25 Bezpieczeństwo

Komandor porucznik dr Rafał Miętkiewicz z Akademii Marynarki Wojennej komentuje decyzję ministerstwa infrastruktury o odrzucenie pierwszego powstępowania rozstrzygające licencje na drugą fazę inwestycji w Morską Energetykę Wiatrową w Polskiej Wyłącznej Strefie Ekonomicznej. – Pojawienie się licznych obiektów tego typu to swego rodzaju game changer w odniesieniu do planowania i prowadzenia działań przez siły morskie – pisze w analizie dla BiznesAlert.pl.

Morskie farmy wiatrowe. Fot.: WindEurope
Morskie farmy wiatrowe. Fot.: WindEurope

Pierwsze rozstrzygnięcie zostało bez wskazania zwycięscy ze względu na uwagi Marynarki Wojennej, która obszar ten wykorzystuje m.in. w ćwiczeniach okrętów podwodnych.

Z opisu akwenu POM.53.E zamieszczonego na kartach Planu zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej w skali 1:200 000, stanowiącego załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 kwietnia 2021 roku, wynika, iż podstawową funkcją akwenu jest pozyskiwanie energii odnawialnej (E). Funkcje dopuszczalne obejmują między innymi infrastrukturę techniczną (I), czy też sztuczne wyspy i konstrukcje (W), jak i poszukiwanie i rozpoznawanie złóż kopalin oraz ich wydobycie (K). Karta akwenu wskazuje jednocześnie na liczne ograniczenia a nawet zakazy w korzystaniu z obszarów chodzących w skład akwenu, w odniesieniu do różnych form prowadzenia działalności ludzkiej na morzu.

Z punktu widzenia rozwoju morskiej energetyki wiatrowej a więc realizacji inwestycji przez inwestorów, istotnym jest, iż w przypadku wznoszenia sztucznych wysp i konstrukcji, do końca 2040 roku obowiązuje zakaz ich wznoszenia i wykorzystywania. Szczególne uwarunkowania dotyczące akwenu wskazują na fakt, iż akwen wykorzystywany jest do ćwiczeń wojskowych prowadzonych z użyciem okrętów podwodnych NATO. W przywołanym dokumencie zwraca się uwagę na fakt, iż w Planie określone zostały inne obszary z funkcję podstawową dedykowaną pozyskiwaniu energii odnawialnej, które mogą być zagospodarowane w pierwszej kolejności.

Dalej czytam, iż ograniczenie w tej kwestii konieczne jest z uwagi na kwestie bezpieczeństwa wykorzystania akwenu i potrzebę wypracowania rozwiązań umożliwiających optymalne wykorzystanie akwenu na rzecz bezpieczeństwa narodowego. Musimy bowiem pamiętać, iż we obszarach obejmujących wszystkie akweny objęte Planem realizowane są funkcje obronności i bezpieczeństwa państwa.

Pod tym pojęciem rozumieć należy realizację tych wszystkich zadań, których celem jest utrzymanie bezpieczeństwa narodowego, a szczególnie ochrona i obrona interesów przed aktualnymi, jak i przyszłymi zagrożeniami, w tym prowadzenie działań na poligonach morskich, wykorzystywanie torów wodnych oraz kotwicowisk, czy też ochrona obiektów i obszarów. Co istotne wykonywanie funkcji podstawowych, może być ograniczane nawet poza ustaleniami planu, jeśli wymaga tego konieczność zapewnienia obronności i bezpieczeństwa państwa. Jednostki Marynarki Wojennej oraz innych podmiotów składających się na całokształt Sił Morskich Rzeczypospolitej nie są przy tym zobowiązane do przestrzegania zakazów i ograniczeń wynikających z zapisów Planu, gdy realizują funkcje związane z obronnością lub bezpieczeństwem państwa.

Obszar 53.E położony jest na wodach wyłącznej strefy ekonomicznej i swą północną granicą styka się z granicą EEZ Szwecji. Przez obszar przebiega izobata 50 m, przy czym w kierunku południowym w kierunku brzegu RP głębokości opadają do wartości przekraczających 65 m. W kierunku przeciwnym (na N) dno podnosi się do wartości ok 35 m.

Akweny o których mowa znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwie Rynny Słupskiej. Stanowi ona naturalne wyżłobienie o podłużnym kształcie, łączące Głębię Gdańską (głębokość max. ok 118 m) i Głębię Bornholmską (głębokość max. ok 105 m). Rynna jest obszarem o znacznych, jak na warunki bałtyckie rozmiarze obejmującym ok. 110 km długości i 35 km szerokości.

W swym najgłębszym miejscu sięga 95 m. Patrząc w linii z zachodu na wschód, Rynna Słupska tworzy najgłębsze połączenie między Basenem Gotlandzkim a Basenem Bornholmskim. Specjaliści od operacyjnego wykorzystania okrętów podwodnych na Bałtyku zwracają uwagę, iż ok. 50 procent jego powierzchni stanowią wody o głębokości nieprzekraczającej 50 m, tym samym Rynna Słupska, zarówno z uwagi na swe położenie w stosunku do szlaków komunikacyjnych, jak i zakres głębokości uznawana jest za ważny rejon prowadzenia działań przez okręty podwodne. W rejonie tym znajdują się poligony Marynarki Wojennej dedykowane prowadzeniu ćwiczeń przez okręty podwodne.

Zarówno plany związane z realizacją inwestycji pierwszej, jak i drugiej fazy rozwoju morskiej energetyki wiatrowej, czy też przedstawione w raporcie opublikowanym ostatnio przez PSEW (redefiniującym potencjał polskich obszarów morskich w zakresie produkcji energii elektrycznej), kolejne 20 nowych obszarów produkcyjnych, wskazują na potrzebę głębokiej analizy wpływu MFW na proces prowadzenia działań przez całokształt podmiotów składających się na Siły Morskie Rzeczypospolitej. Pojawienie się licznych obiektów tego typu to swego rodzaju game changer w odniesieniu do planowania i prowadzenia działań przez siły morskie. W komentarzach branży wind offshore od pewnego czasu pojawiają się komentarze co do potrzeby dokonywania zmian w zapisach PPZPOM z większą częstotliwością niż ma to miejsce aktualnie (raz na 10 lat).

Borowski: Bałtyk jest dla Polski rezerwuarem energii, który trzeba zabezpieczyć