Operatorzy sieci przesyłowych chcą rozwijać sieci na potrzeby offshore na Bałtyku. Na razie bez Polski

18 grudnia 2020, 06:30 Alert

Operatorzy sieci przesyłowych państw regionu Morza Bałtyckiego podpisali memorandum o współpracy w zakresie budowy morskiej energetyki wiatrowej, w szczególności morskich sieci przesyłowych. Zdaniem Polskich Sieci Elektroenergetycznych inicjatywa jest przedwczesna, gdyż realne plany rozwoju farm wiatrowych na Bałtyku nie pozwalają jeszcze na planowanie łączących ich sieci.

Kabel HVDC. Fot. NKT
Kabel HVDC. Fot. NKT

Założenia inicjatywy

Celem tej inicjatywy jest opracowanie wspólnych zasad planowania morskiej sieci energetycznej na Morzu Bałtyckim, tak, aby ta infrastruktura była uwzględnienia w Dziesięcioletnim Planie Rozwoju Sieci ENTSO-E. Inicjatywa ma też zainicjować badania, które mają wspierać wspólną wizję sieci morskiej w regionie Morza Bałtyckiego. Zdaniem inicjatorów, projekt powinien przyczynić się do redukcji emisji CO2 i rozwoju przyjaznego dla środowiska systemu energetycznego.

Państwa członkowskie UE leżące nad Morzem Bałtyckim podpisały już wspólną deklarację o współpracy Morza Bałtyckiego z inicjatywy Polski 30 września 2020 roku w Szczecinie. Współpraca podjęta przez państwa przewiduje wspólnie planowane obszarów produkcji wiatrowej, które pozwolą zmaksymalizować potencjał wiatru jako źródła energii.

– Operatorzy uznali, że region Morza Bałtyckiego może wnieść znaczący wkład w realizację celów polityki zielonej energii poprzez rozwój morskich farm wiatrowych i transgraniczny przesył energii elektrycznej. Sieć morska będzie częścią rozwiązania wykorzystującego potencjał, ale potrzebna będzie również budowa wielu nowych połączeń – czytamy w deklaracji.

W ramach badania dotyczącego współpracy bałtyckiej morskiej energii wiatrowej w ramach planu działań związanych z połączeniami międzysystemowymi na rynku energii państw bałtyckich (BEMIP) przeanalizowało potencjał Morza Bałtyckiego, który przekracza 90 GW. Całkowita ilość energii, która mogłaby zostać wyprodukowana, to 325 TWh / rok.

List intencyjny w sprawie Baltic Offshore Grid Initiative podpisali operatorzy sieci przesyłowych z Finlandii (Fingrid), ze Szwecji (Svenska Kraftnät), z Danii (Energinet), z Niemiec (50Hertz), z Estonii (Elering), z Łotwy (AST) oraz z Litwy (Litgrid). Natomiast Statnett z Norwegii weźmie udział w projekcie jako obserwator.

Druga deklaracja o rozwoju wysp na Morzu Północnym i Morzu Bałtyckim

Przy okazji tej inicjatywy ministrowie odpowiedzialni za energetykę Danii, Niemiec i Holandii podpisali drugą deklarację dotyczącą budowy wysp energetycznych w oparciu o morskie farmy wiatrowe. Dokument ma przybliżyć trzy kraje w realizacji politycznego zamiaru połączenia wysp energetycznych. – Dwie wyspy energetyczne na Morzu Północnym i Bałtyckim mogą być zrealizowane tylko dzięki ścisłej współpracy międzynarodowej. Deklaracje te są więc bardzo ważnym krokiem w kierunku utworzenia wysp energetycznych, co jest kluczowym krokiem dla rozwoju wielkoskalowej morskiej energetyki wiatrowej, a tym samym dla zielonej transformacji w Europie i na świecie – powiedziała Hanne Storm Edlefsen, wiceprezes Energinet.dk, duńskiego operatora sieci przesyłowej.

Dzięki tej deklaracji będzie można prowadzić badania dotyczące możliwości rozbudowy wysp energetycznych i morskiej energetyki wiatrowej oraz budowy transgranicznych połączeń międzysystemowych

– Cele energetyczno-klimatyczne Unii Europejskiej są wskazywane w obu deklaracjach jako podstawa współpracy, w tym cel neutralności klimatycznej w 2050 roku oraz rozwoju Europejskiej Strategii Energii Odnawialnej na morzu. W deklaracji z Niemcami wyraźnie odnotowano także decyzję polityczną Danii o utworzeniu w 2030 roku wyspy energetycznej na Morzu Północnym i na Bałtyku. W deklaracji zawartej z Holandią odpowiedzialność za analizy i badania została wyraźnie powierzona duńskim i holenderskim operatorom sieci przesyłowej, TenneT, Gasunie i Energinet. Prace będą prowadzone w ramach międzynarodowego konsorcjum North Sea Wind Power Hub, w którym trzej operatorzy od 2017 roku współpracują nad opracowaniem realistycznej koncepcji wysp sztucznej energii na Morzu Północnym – czytamy w komunikacie duńskiego operatora.

Pod koniec listopada duński minister klimatu i energii, Dan Jørgensen, polecił Energinet.dk przeprowadzenie wstępnych badań odpowiednio dla dwóch wyspach energetycznych na Morzu Północnym i Bałtyku. Zarządzenie ministra przewiduje m.in. dojrzewanie i rozwijanie przez Energinet połączeń międzynarodowych we współpracy z OSP w krajach współpracy, z którymi zawierane są umowy.

Sawicki: Czy Polska dołączy do budowy wyspy energetycznej na Bałtyku i oszczędzi na offshore?

PSE czekają na rozwój sytuacji

Portal BiznesAlert.pl zapytał o stanowisko PSE. Zdaniem Polski Sieci Elektroenergetycznych inicjatywa o współpracy w zakresie budowy morskiej energetyki wiatrowej i rozwoju sieci przesyłowych na jej potrzeby jest przedwczesna, gdyż realne plany rozwoju farm wiatrowych na Bałtyku nie pozwalają jeszcze na planowanie łączących ich sieci.

Dla PSE najwyższym priorytetem jest obecnie zintegrowanie zaplanowanych w ustawie offshore 10,9 GW morskich farm wiatrowych z Krajowym Systemem Elektroenergetycznym , w tym ich radialne przyłączenie do KSE oraz odpowiednie rozbudowanie związanych z tym sieci lądowych. – Na obecnym etapie istniejące już fora współpracy na poziomie regionalnym i europejskim oraz współdziałanie bezpośrednio z innymi operatorami są wystarczające do realizacji prac studialnych nad rozwojem infrastruktury przesyłowej w rejonie Morza Bałtyckiego oraz wymiany wiedzy i doświadczeń. PSE aktywnie uczestniczą w tych pracach – podkreślają Polskie Sieci Elektroenergetyczne w odpowiedzi na pytania Biznesalert.pl.

Energinet.dk/Bartłomiej Sawicki

Sawicki: Deklaracja bałtycka ma dać tańsze wiatraki na morzu i niższe rachunki za energię