Prawnicy: Koncesja Kopalni Turów powinna uwzględniać unijne cele klimatyczne

15 lutego 2022, 07:20 Energetyka

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił rygor natychmiastowej wykonalności dla decyzji środowiskowej na potrzeby kopalni odkrywkowej węgla brunatnego Turów. Greenpeace, fundacja Frank Bold oraz stowarzyszenie EKO-UNIA wskazywały brak pełnej i rzetelnej procedury oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Przeprowadzenie dokładnej oceny oddziaływania na środowisko jest niejako obowiązkiem i podstawowym kryterium przy pozyskiwaniu kolejnych decyzji administracyjnych – piszą Piotr Kolasa oraz Marcin Jamrozik z Kancelarii Polowiec i Wspólnicy.

Kopalnia węgla brunatnego Turów. Fot. Bartłomiej Sawicki/BiznesAlert.pl
Kopalnia węgla brunatnego Turów. Fot. Bartłomiej Sawicki/BiznesAlert.pl

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przychylił się do skargi fundacji Greenpeace, fundacji Frank Bold oraz stowarzyszenia EKO-UNIA i tym samymi uchylił rygor natychmiastowej wykonalności dla decyzji środowiskowej wydanej spółce PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna Spółka Akcyjna dla kopalni odkrywkowej węgla brunatnego Turów. Jako podstawę zaskarżenia orzeczenia o natychmiastowej wykonalność, powyższe organizacje wskazywały brak pełnej i rzetelnej procedury oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Biorąc pod uwagę rodzaj oraz zakres przedsięwzięcia należy wskazać, iż przeprowadzenie dokładnej oceny oddziaływania na środowisko jest niejako obowiązkiem i podstawowym kryterium przy pozyskiwaniu kolejnych decyzji administracyjnych.

Turów powinien uwzględniać cele europejskie

Nie znając szczegółów postępowania, decyzje środowiskowe co do zasady wymagają wielu szczegółowych analiz oraz opracowań. Biorąc pod uwagę tempo procedowania decyzji środowiskowej w sprawie Turowa, należy przeanalizować, czy wszystkie wymagane analizy zostały przeprowadzone. Dodatkowo biorąc pod uwagę zakres przedsięwzięcia, istotnym jest wzięcie w postępowaniu udziału przez społeczeństwo oraz organizacje społeczne. Nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności w znacznym stopniu ogranicza możliwości udziału społeczeństwa i organizacji społecznych w ramach postępowania.

Należy zastanowić się z jakich powodów organ zdecydował się na takie posunięcie, skoro kopalnia Turów posiada koncesje do 2026 r. Nie wchodząc w szczegóły konfliktu z Czechami, należy wskazać, iż organy posiadają dostateczny czas, aby przeprowadzić rzetelne postępowanie w przedmiocie wydania decyzji środowiskowej, a następnie samej koncesji o ile zostaną spełnione wszystkie przesłanki.

Przy wydawaniu decyzji w zakresie koncesji dla kopalni Turów, Polska powinna wziąć pod uwagę cele klimatyczne Unii Europejskiej jak również przepisy Konwencji o Dostępie do Informacji, Udziale Społeczeństwa w Podejmowaniu Decyzji oraz Dostępie do Sprawiedliwości w Sprawach Dotyczących Środowiska (Konwencja z Aarhus) oraz Dyrektywę o ocenach oddziaływania na środowisko.

Jak wpłynie to orzeczenie na kwestie energetyczne kraju? Przede wszystkim wyrok sądu oznacza, nie może zostać wydana ostateczna decyzja pozwalającej na wydobycie ze złoża Turów do 2044 roku. Minister będzie musiał wstrzymać się  z udzieleniem koncesji do czasu rozpatrzenia przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska (GDOŚ) uwag i zastrzeżeń społeczeństwa w zakresie oddziaływania kopalni na środowisko. W przypadku braku przedłużenia koncesji na wydobycie w kopalni Turów, również elektrownia w Turowie będzie miała duży problem z dalszym funkcjonowaniem. Biorąc pod uwagę obecną sytuacją na rynku energii, taki scenariusz może wywołać duże zachwianie stabilności rynku. W Polsce w dalszym ciągu borykamy się z rozwojem odnawialnych źródeł energii (ustawa „antywiatrakowa” czy brak mocy przyłączeniowych i nagminne odmowy przyłączenia nowych inwestycji w odnawialne źródła energii), tym samym brak jest realnej alternatywy dla zastąpienia Turowa po 2026.

Z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego koniecznym jest stworzenie kompletnej strategii rozwoju alternatywnych źródeł wytwórczych. Tylko zrównoważony rozwój pozwoli na zachowanie bezpieczeństwa dostaw oraz zmniejszenie emisyjności źródeł wytwórczych.

Biorąc pod uwagę powyższe, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w sprawie kopalni w Turowie daje wyraźny sygnał dla organów oraz urzędników, iż w tak istotnych postępowania nie powinno się stosować ścieżki, która pomija szereg etapów w celu przyspieszenia postępowania. Jednocześnie powinno to stanowić wyraźny impuls do faktycznej zmiany polityki względem alternatywnych źródeł wytwarzania energii elektrycznej, które zapewnią stabilność i pewność dostaw energii elektrycznej.

Co dalej z koncesją Kopalni Turów? Odwołanie albo koniec wydobycia węgla 18 lat wcześniej