RAPORT: SMR a sprawa polska

2 października 2021, 07:30 Atom

SMR, czyli małe reaktory modułowe, to technologia jądrowa, która dopiero za kilka lat będzie wchodzić na rynek, jednak bardzo dobrze wpisuje się w potrzeby przemysłu – mogą być stabilnym taniej energii. Są one obiektem zainteresowania szeregu polskich spółek i warto przyjrzeć się ich planom w tym obszarze.

Daniel Obajtek o SMR

W rozmowie z BiznesAlert.pl, prezes PKN Orlen Daniel Obajtek mówił o planach spółki związanych z technologią SMR: – W Europie od transformacji energetycznej nie ma odwrotu, a pakiet Fit for 55 pomoże w jej przeprowadzeniu. Ja chcę, abyśmy w Polsce nie tyle dogonili, co wyprzedzili przyszłość. W naszym kraju mamy czasem problem z brakiem wiary we własne możliwości i powodzenie wielkich projektów. Od dwudziestu lat rozmawialiśmy o konieczności fuzji Orlenu z Lotosem i wreszcie to się dzieje. Orlen nigdy nie rozwijał się tak szybko, jak przez ostatnie cztery lata. Proszę zobaczyć jak dużo nowych inwestycji właśnie realizujemy. A inwestując w energetykę zeroemisyjną, musimy sięgnąć po źródła niskoemisyjne, bilansujące moce odnawialne. Mamy elektrownie gazowe i zamierzamy budować kolejne w Ostrołęce, Gdańsku i Grudziądzu – to są projekty „na już”. Jednak gaz to paliwo przejściowe, pomostowe, a my patrzymy w dalszej, strategicznej perspektywie. To szansa dla energetyki nuklearnej, w tym SMR – mówił prezes PKN Orlen.

Mikulski: Czy jest przyszłość dla małych reaktorów jądrowych w Polsce (ANALIZA)

– Zdajemy sobie sprawę, że GE Hitachi Nuclear Energy nie postawiło jeszcze pierwszego małego reaktora, ale proces pre-certyfikacji już trwa. Pierwsze SMRy powstają jednak w Chinach i Rosji. To nie jest technologia „z kosmosu”. Nasz partner ma porozumienie z GE Hitachi – dostawcą reaktora BWRX-300, a my współpracujemy z nim od początku i nadal będziemy współpracować. Będziemy mieć pierwszeństwo i zdobywać przez te lata know-how. Wchodząc we współpracę na samym końcu, moglibyśmy zapłacić więcej i nie zdobylibyśmy niezbędnego doświadczenia. Jeśli chodzi o specjalistów od energetyki jądrowej, to mamy ich zaledwie kilku. Dlatego zaczniemy od współpracy naukowej oraz technologicznej, która potem przełoży się na proces inwestycyjny po certyfikacji. Niezbędna jest także odpowiednia legislacja w sprawie SMR, bo trzeba od zera odzwierciedlić nową rzeczywistość w ustawach. Krytykowanie wszystkiego to taka polska „świecka tradycja”. Ciągłe narzekanie, że albo coś się dzieje albo za szybko, albo że za wolno. A my nie narzekamy – my po prostu działamy, aby sięgać po to, co innym wydaje się niemożliwe – mówił Daniel Obajtek.

Obajtek: To Orlen ma rzeczywisty potencjał offshore. SMR to nie technologia z kosmosu (ROZMOWA)

ZE PAK i SMR

Zygmunt Solorz i Michał Sołowow chcą wspólnie zbudować elektrownię jądrową na bazie aktywów ZE PAK. Na elektrownię złoży się od czterech do sześciu mikroreaktorów typu SMR. – Przede wszystkim chcemy – myślę, że mówię tu za nas obydwu – czystego powietrza dla mieszkańców Polski – zaznaczył w rozmowie dla wtorkowego wydania „Rz” Zygmunt Solorz-Żak. Z kolei Michał Sołowow podkreśla, że koszt budowy wszystkich sześciu reaktorów SMR jest szacowany na około 4,8 mld euro. Zdaniem Solorza-Żaka, „abyśmy mogli w Polsce oddychać lepszym powietrzem, musimy skończyć z węglem”. – Ten koniec zbliża się z gigantyczną prędkością i można opowiadać o różnych teoriach czy pomysłach, ale jedynym realnym źródłem energii, które na masową skalę zastąpi węgiel, jest atom. OZE oczywiście też, dlatego rozwijamy już w PAK-u projekty związane z energią słońca, wiatru i technologiami wodorowymi, ale nie staną się one w niedługim czasie wiodącymi w gospodarce. Stąd też atom, źródło czystej i zeroemisyjnej energii – powiedział. Przewodniczący rady nadzorczej ZE PAK dodał, że atomem interesuje się już od kilku lat, odbył wiele rozmów i spotkań, w tym w USA, z producentami i dostawcami technologii jądrowych. – Michał również ma w tym zakresie ogromną wiedzę i rozwiązania, stąd nasze wspólne plany. Bo ani w sensie gospodarczym, ani w czysto ludzkim, społecznym nie mamy już czasu. Zegar tyka. Jeśli prześpimy właściwy moment, to za błędy naszego pokolenia zapłacą zdrowiem i swoją przyszłością rzesze ludzi. Oraz polska gospodarka, którą wykończą ceny brudnej energii. Przestaniemy być atrakcyjnym miejscem do życia, a polska gospodarka przestanie być konkurencyjna – powiedział.

Solorz-Żak: Bez taniej i czystej energii czeka nas katastrofa

Umowa KGHM-NuScale

Podczas konferencji prasowej na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie doszło do podpisania porozumienia między KGHM a amerykańską firmą NuScale ws. budowy reaktorów jądrowych SMR w Polsce. W wydarzeniu wzięli udział prezesi obu firm oraz przedstawiciele rządu. – Jesteśmy na progu energetycznej transformacji Polski. To historyczna chwila, bo transformacja to nie tylko wyzwanie, ale i szansa dla polskiej gospodarki. System nie będzie stabilny bez atomu – powiedział Karol Rebenda z ministerstwa aktywów państwowych. – To historyczny moment dla naszych państw i firm, budujący długotrwałe i korzystne partnerstwo. W zeszłym roku uzyskaliśmy niezbędne certyfikaty i licencje od amerykańskiej agencji nuklearnej dla SMR – powiedział prezes NuScale John Hopkins.

KGHM też chce małego atomu SMR. Stawia też na offshore i wodór

– Reaktor nuklearny w takiej formule pozwala na zaspokojenie znacznej części naszych potrzeb, a jesteśmy drugą firmą, jeśli chodzi o zużycie energii elektrycznej w Polsce. Liczymy, że cztery takie projekty dadzą nam samowystarczalność energetyczną. Jest to technologia rozwinięta, testowana w Stanach Zjednoczonych, znaleźliśmy partnera, który da nam największą wykonalność takiego działania. Robimy pierwszy krok, chcemy jak najszybciej doprowadzić do budowy. Dla nas jest to konieczność ekonomiczna – wiadomo, że energia dla przemysłu drożeje, więc im więcej dostaw taniej, nieobarczonej cenami za emisje CO2 energii elektrycznej, tym efektywniej będzie mógł funkcjonować polski przemysł – powiedział prezes KGHM Marcin Chludziński w rozmowie z dziennikarzami. Zaznaczył, że koszty będą przedmiotem rozmów drugiej fazy negocjacji, wiele zależeć będzie od ostatecznego wyboru skali, ale to wciąż za wczesny etap, by mówić o konkretach. – Oferta NuScale może zapewnić nam korzyści w porównaniu ze standardowymi źródłami energii, które mamy w tej chwili. Uważamy, że SMR to dobre uzupełnienie dla dużych reaktorów jądrowych, i technologia ta powinna być jak najszerzej rozpowszechniona w Polsce. Przed nami jeszcze proces certyfikacji w USA i Unii Europejskiej. Chcemy zbudować te źródła na własne potrzeby, to kwestia umowna, czy usługi operatora będzie pełnić KGHM czy NuScale – podkreślił prezes KGHM.

KGHM podpisał porozumienie z Amerykanami o budowie SMR

Plany Unimotu

Również Unimot podpisał porozumienia o współpracy z amerykańskimi firmami NuScale i Getka. Wspólnie zbadają możliwości wdrożenia technologii małych modułowych reaktorów jądrowych (SMR) w Polsce. Unimot poinformował, że na mocy porozumienia strony będą badać możliwości wdrożenia nowych technologii jądrowych w Polsce, w tym możliwości zastosowania technologii SMR firmy NuScale, pod kątem modyfikacji istniejących elektrowni węglowych. Analizy będą obejmowały czynniki techniczne, ekonomiczne, prawne, regulacyjne, finansowe oraz organizacyjne. – Małe reaktory modułowe firmy NuScale stanowią nieemisyjne, niezawodne oraz przystępne rozwiązania energetyczne, które mogą być wykorzystywane do modyfikacji elektrowni zasilanych węglem w całej Polsce – podkreślił prezes NuScale John Hopkins. Prezes Unimotu Adam Sikorski podkreślił, że rolą spółki będzie promowanie technologii SMR jako stabilnej alternatywy dla technologii węglowych, i pozyskiwanie partnerów biznesowych na polskim rynku. – Docelowo chcemy również tworzyć platformę współpracy z polskimi ośrodkami naukowymi i potencjalnymi polskimi dostawcami komponentów dla rozwijania tej technologii w Polsce. Dzięki temu możemy w aktywny sposób wspierać transformację energetyczną Polski, jednocześnie dywersyfikując biznes naszej grupy – dodał.

Unimot rozważa wprowadzenie technologii SMR w Polsce

PGE nie rozważa SMR

Prezes Wojciech Dąbrowski podczas konferencji prasowej powiedział, że Polska Grupa Energetyczna nie rozważa inwestycji w SMR (Small Modular Reactors). – Nie myślimy o inwestowaniu w SMR. Sprzedaliśmy spółkę PGE EJ1, teraz proces budowy atomu jest nadzorowany bezpośrednio przez państwo. SMR to technologia przyszłości, my chodzimy twardo po ziemi, musimy myśleć o sprawdzonych technologiach i bezpieczeństwie dostaw – powiedział prezes PGE Wojciech Dąbrowski podczas konferencji wynikowej PGE.

PGE nie zamierza inwestować w SMR