Ruszają konsultacje rozporządzenia, które ma poprawić współpracę sieci ze źródłami OZE
Ministerstwo klimatu i środowiska przygotowało projekt rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego. Jednocześnie ruszają konsultacje publiczne i uzgodnienia resortowe rzeczonego rozporządzenia, które poprzez nowe obowiązki narzucone na operatorów OZE ma uregulować i usystematyzować pracę tych źródeł w sieciach dystrybucyjnych i przesyłowych.
Celem rozporządzenia jest wprowadzenie rozwiązań wspierających działanie mechanizmów systemu elektroenergetycznego wynikających z wdrożenia regulacji europejskich. Ma także wesprzeć rozszerzenie rynkowych mechanizmów na kolejne podmioty działające w sektorze energii elektrycznej (odbiorcy, mniejsi wytwórcy – zwłaszcza wykorzystujący OZE, agregatorzy, posiadacze magazynów energii elektrycznej), zwiększyć możliwości udziału w świadczeniu usług na rzecz operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego. Wprowadza także aktualizację wymagań technicznych wobec instalacji, urządzeń i sieci przyłączanych w ramach krajowego systemu elektroenergetycznego, a także wymagań dotyczących jakości energii elektrycznej wprowadzanej do sieci w związku z coraz szerszym występowaniem urządzeń niepołączonych synchronicznie. Projektowane zmiany są związane m.in. z przekształceniami struktury wytwarzania polskiego sektora wytwarzania tj. w szczególności dynamiczny rozwój źródeł fotowoltaicznych, a praca tych urządzeń znacząco wpływa na bezpieczeństwo i uwarunkowania pracy systemu elektroenergetycznego.
Kluczowe zmiany
Przepisy rozporządzania mają m.in. na celu umożliwienie operatorom systemów elektroenergetycznych określenia parametrów i danych na potrzeby oceny istnienia technicznych warunków przyłączenia, dla wszystkich modułów parków wytwórczych, dla instalacji fotowoltaicznych czy farm wiatrowych i nie tylko, w sposób odpowiedni do potrzeb systemowych oraz specyfikacji danej sieci elektroenergetycznej. Regulacja rozszerza zakres informacji, jakie powinny znajdować się we wniosku o określenie warunków przyłączenia farmy fotowoltaicznej, z uwagi na specyfikę działania i rosnący udział tej kategorii wytwórców w dostawie energii elektrycznej do systemu elektroenergetycznego. W celu zapewnienia stabilności częstotliwościowej, określono dla modułów wytwarzania energii o mocy maksymalnej poniżej 0,8 kW. – W związku z gwałtownym wzrostem mocy zainstalowanej źródeł fotowoltaicznych także na poziomie niskiego napięcia, postawienie tego wymogu jest ważne celem zapewnienia stabilności częstotliwościowej systemu – czytamy w uzasadnieniu.
Kluczowe zmiany, które wynikają z treści rozporządzenia to wprowadzenie:
- roli dostawcy usług bilansujących, odrębnej od podmiotu odpowiedzialnego za bilansowanie;
- zasad integracji polskiego rynku bilansującego z europejskimi platformami wymiany energii bilansującej, w tym wpływ zasad przełożenia tej integracji na procesy krajowego rynku bilansującego;
- rynkowych zasad pozyskiwania mocy bilansujących;
- zmienionych zasad rozliczeń w przypadku wytwarzania lub odbioru energii w związku z zarządzaniem ograniczeniami systemowymi (mechanizm korekty uzupełniającej zamiast odrębnego rozliczenia energii wymuszonej);
- mechanizmu rozliczeń z tytułu rezerwy operacyjnej, stanowiącego mechanizm wyceny niedoboru mocy w systemie (scarcity pricing);
- zaktualizowanych reguł planowania i rozliczeń dla dostawców usług bilansujących w celu zwiększenia efektywności działania nowych zasad rynku bilansującego (mechanizm zgłaszania programów pracy).
Więcej obowiązków dla OZE
Przepisy rozporządzenia określają przedmiotowo-podmiotowy zakres przepisów dotyczących wydawania warunków przyłączenia. Wskazują na minimalny zakres, jaki powinien być zawarty w warunkach przyłączenia wydawanych podmiotowi ubiegającemu się o przyłączenie do sieci w celu zapewnienia jednolitych zasad kształtowania tego typu dokumentów dla przedsiębiorstw energetycznych, niezależnie od tego, czy zajmują się przesyłaniem energii elektrycznej czy jej dystrybucją. Rozszerza także zakres informacji, jakie powinny znajdować się w wydawanych warunkach przyłączenia wytwórcy oraz posiadaczowi magazynu energii elektrycznej jako odbiorcy mocy i energii czynnej na potrzeby własne, z uwagi na specyfikę pracy tego typu obiektów. Przepisy rozporządzenia nakładają na operatorów systemów dystrybucyjnych obowiązek uzgodnienia z OSP (Operator Systemu Przesyłowego) warunków przyłączenia, w określonych przypadkach, przed ich wydaniem podmiotowi ubiegającemu się o przyłączenie do ich sieci. Taki sam obowiązek dotyczy również połączeń sieci krajowych i międzynarodowych. – Przedmiotowe uzgodnienie dotyczy podmiotów zaliczanych do drugiej grupy przyłączeniowej oraz połączeń sieci krajowych i międzynarodowych o napięciu 110 kV. Obowiązek wynika z tego, że oba przypadki obejmują planowane przyłączenia do koordynowanej sieci 110 kV, za której prowadzenie ruchu sieciowego odpowiada poza operatorem systemu dystrybucyjnego również OSP, zgodnie z art. 9c ust. 2 ustawy Prawo energetyczne – czytamy w wyjaśnieniu do rozporządzenia.
Regulacja przewiduje też. m.in. nałożenie na operatorów systemów dystrybucyjnych obowiązek uzgodnienia z OSP warunków przyłączenia, w określonych przypadkach, przed ich wydaniem podmiotowi ubiegającemu się o przyłączenie do ich sieci. Wprowadza więc obowiązek przeprowadzania z OSP przez operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego (OSD) uzgodnień założeń do wykonania ekspertyz przyłączeniowych oraz warunków przyłączenia dla instalacji OZE, należących do podmiotów zaliczanych do III grupy przyłączeniowej, o mocy zainstalowanej większej niż 2 MW. – Powyższe rozwiązanie jest niezbędne do prawidłowej oceny przez OSP wpływu przyłączanych mniejszych instalacji OZE do sieci średniego napięcia na bezpieczeństwo pracy systemu elektroenergetycznego, biorąc pod uwagę potencjalne duże zainteresowanie ich przyłączeniem, które może mieć wpływ na rozpływy mocy w sieci zamkniętej (w przypadku np. wprowadzenia w życie zapisów projektowanej tzw. ustawy odległościowej dla farm wiatrowych) – czytamy w uzasadnieniu.
Przepisy wprowadzają obowiązek przeprowadzania uzgodnień warunków przyłączenia przez tego operatora systemu z operatorem systemu dystrybucyjnego posiadającego bezpośrednie połączenie z siecią przesyłową, do którego sieci jest on przyłączony. Powyższe uzgodnienie jest istotne m.in. z punktu widzenia zmian w sieci operatora systemu dystrybucyjnego mającego bezpośrednie połączenie z siecią przesyłową, jakie mogą wystąpić w związku z przyłączeniem wytwórcy do sieci operatora systemu nie mającego bezpośredniego połączenia z siecią przesyłową.
Rynek bilansujący
Projekt zakłada także, że energia bilansująca, w tym energia wymieniana na europejskich platformach bilansujących i moce bilansujące są pozyskiwane przez OSP na zasadach rynkowych. Każda jednostka wytwórcza centralnie dysponowana będzie musiała aktywnie uczestniczyć w rynku bilansującym, co oznacza, że musi mieć wskazanego dostawcę usług bilansujących. Rozporządzenie ma umożliwić modułom wytwarzania energii, magazynom energii elektrycznej, instalacjom odbiorczym oraz agregatom tych zasobów świadczenie usług bilansujących,
Podmioty mają na przedstawienie ewentualnych uwag do projektu 30 dni od dnia ww. udostępnienia projektu.
Bartłomiej Sawicki
Domowa fotowoltaika pod napięciem. Spór o system rozliczeń mikroinstalacji w Sejmie