Rzędowska: Czym nas truje smog?

28 listopada 2017, 13:00 Środowisko

W ostatnich tygodniach codziennie dochodzą do każdego z nas informacje na temat tego, że zanieczyszczenie powietrza w kolejnych polskich miastach jest wysokie – pisze Agata Rzędowska, redaktor BiznesAlert.pl 

Smog
Smog stanowi poważny problem dla zdrowia (fot . Flickr/CC/大杨)

Pojawią się w mediach dane dotyczące liczby przedwczesnych zgonów (mowa o 400,000 osób rocznie), które łączy się z życiem w miejscach gdzie smog występuje często. Wiele osób już wie, że w dni kiedy stężenie pyłów jest najwyższe najlepiej pozostać w pomieszczeniach unikać spacerów i wietrzenia mieszkań oraz domów. Czym jest smog i dlaczego truje – warto poznać wroga.

Typy smogu

Smog może występować zarówno latem – typ Los Angeles oraz w sezonie grzewczym – typ Londyński. Ten pierwszy występuje w gorące dni w strefach subtropikalnych. Nazywany jest także fotochemicznym ze względu na swój skład i specyfikę. Polaków dotyka w znacznie mniejszym stopniu. Smog typu Londyńskiego pojawia się w umiarkowanej strefie klimatycznej kiedy w powietrzu jest duża wilgotność (mgła) a mieszkańcy i przemysł zużywają paliwa kopalne (głównie węgiel oraz jego pochodne) do wytwarzania ciepła.

fot. BiznesAlert.pl

Dlaczego występuje smog

Za powstawanie smogu odpowiada kilka czynników. Są to: ukształtowanie terenu, pogoda (na nie nie mamy wpływu) oraz przemysł, energetyka, transport i ogrzewanie w indywidualnych budynkach mieszkalnych.

Z czego składa się smog?

Smog to mieszanina pyłów w tym szkodliwych dla człowieka i zwierząt pyłów PM 2,5 i PM 10 oraz benzo(A)pirenu. Pył zawieszony PM 10 w około 40% powstaje w wyniku ogrzewania indywidualnych budynków mieszkalnych (energetyka, transport drogowy i przemysł odpowiadają za emisję 35%). Za powstawanie około 50% pyłu PM 2,5 odpowiada spalenie paliw kopalnych poza przemysłem czyli głównie ogrzewanie w indywidualnych budnykach i w 13% transport drogowy. Benzo(A)piren pojawia się także w wyniku ogrzewania w indywidualnych budynkach mieszkalnych. Domowe kotły w Polsce odpowiadają za 78% emisji tej substancji. To wszystko składa się na tak zwaną niską emisję.

Połowa Polaków mieszka w domach

W Polsce znajduje się około 5 milionów domów jednorodzinnych. Szacuje się, że mieszka w nich ponad połowa Polaków. Około 70% z nich jest ogrzewanych kotłami powodującymi emisję zanieczyszczeń. Od lat największą popularnością wśród mieszkańców domów cieszą się kotły o najniższych parametrach emisyjnych czyli te na węgiel, pellet oraz miał.

Dlaczego PM 2,5 i PM 10 szkodzą

Dlaczego cząsteczki PM 2,5 oraz PM 10 są tak szkodliwe? Ponieważ ich wielkość (stąd nazwy) pozwala na przenikanie przez komórki ciała. Ich wielkości podawane są w mikrometrach (jedna tysięczna milimetra). Pył PM 2,5 przenika do płodów i ma negatywny wpływ na ich rozwój. Często odpowiada za niską masę urodzeniową, słabszy rozwój płuc. Przekłada się to w późniejszym czasie na ogólny rozwój dziecka jego rozwój intelektualny i fizyczny. Pył PM 2,5 uważany jest za znacznie groźniejszy dla zdrowia przenikając do naczyń krwionośnych z płuc, w których się gromadzi niszczy układ krwionośny. Dzieci, kobiety w ciąży, osoby chorujące przewlekle na choroby układu krwionośnego, oddechowego, alergicy i osoby starsze są szczególnie narażone na szkodliwe działanie pyłów zawieszonych.