Chmiel: Taksonomia to problem czy wyzwanie?

23 czerwca 2020, 13:00 Prawo

Określenie taksonomia pojawia się coraz częściej przy tworzeniu przepisów energetyki dla państw UE. Co kryje się pod tym określeniem? Odpowiedź na to pytanie jest istotna, gdyż projekty, aby uzyskać współfinansowanie unijne, muszą spełniać choć jeden z sześciu warunków taksonomii – pisze Piotr Chmiel, współpracownik BiznesAlert.pl.

Ekologia i odporność

Parlament Europejski i Rada osiągnęły porozumienie w grudniu 2019 roku. Inicjatywa KE w zakresie zrównoważonego rozwoju ma dać podstawy unijnych ram prawnych, w których kwestie z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego (ang. Environmental, Social and Governance, „ESG”) staną się centralnymi elementami systemu finansowego. Ma to spowodować, że gospodarka europejska zostanie przekształcona w bardziej ekologiczny i odporny klimatycznie system o obiegu zamkniętym. Aby inwestycje miały bardziej zrównoważony charakter, w ramach procesu podejmowania decyzji inwestycyjnych powinny być brane pod uwagę czynniki ESG, takie jak emisje gazów cieplarnianych, wyczerpywanie się zasobów lub warunki pracy.

Taksonomia określi obszar działalności gospodarczej która zapewni zrównoważenie środowiskowe. Rozporządzenie w sprawie taksonomii określi ogólne ramy rozwoju ogólnounijnego systemu klasyfikacji działalności gospodarczej, która zapewni zrównoważony rozwój. Taksonomia ma dać wskazówki: decydentom, przemysłowi i inwestorom –w jakie obszary działalności gospodarczej najlepiej inwestować i co ma pozwolić na osiągnięcie neutralności klimatycznej UE do roku 2050.

Aby wyrób czy technologia mogły zostać uznane za elementy, które będą przyczyniać się do osiągnięcia neutralności klimatycznej, muszą spełniać co najmniej jeden z sześciu celów:

1) łagodzenie zmiany klimatu;
2) przystosowanie się do zmiany klimatu;
3) zrównoważone wykorzystanie i ochrona zasobów wodnych i morskich;
4) przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym, zapobieganie powstawaniu odpadów i ich recykling
5) zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola;
6) ochrona zdrowych ekosystemów.

Rozporządzenie zostanie uzupełnione aktami delegowanymi, które określą szczegółowe kryteria kontroli technicznej w celu ustalenia, którą działalność gospodarczą można uznać za zrównoważoną. Komisja Europejska ustanowiła grupę ekspertów technicznych ds. zrównoważonego finansowania, której zadaniem było opracowanie zaleceń dotyczących szeregu tematów, w tym kryteriów technicznych.

W marcu został opublikowany ten dokument – „Technical annex” (ok. 600 stron) określający:
• listę kryteriów technicznych kontroli działalności gospodarczej, które mogą znacznie przyczynić się do łagodzenia zmiany klimatu lub przystosowania się do niego;
• metodologia stosowania kryteriów.

Europejskie Urzędy Nadzoru (ESA) będą odgrywały ważną rolę w opracowywaniu unijnej systematyki zrównoważonego rozwoju.Taka systematyka będzie użyteczna dla instytucji finansowych i zgodna z unijnym prawem finansowym.

Sprawozdania i zrównoważony rozwój

Najpóźniej do dnia 31 grudnia 2021 roku i co trzy lata po tym terminie KE będzie publikować sprawozdania dotyczące stosowania rozporządzenia. W sprawozdaniu tym będzie się oceniać:

a) postępy w wykonywaniu rozporządzenia w odniesieniu do opracowanych technicznych kryteriów kwalifikacji zrównoważonej środowiskowo działalności gospodarczej;
b) ewentualną konieczność zmiany określonych w rozporządzeniu kryteriów uznawania danej działalności gospodarczej za zrównoważoną środowiskowo;
c) zasadność rozszerzenia zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia na inne cele zrównoważonego rozwoju, w szczególności na cele społeczne;
d) stosowanie definicji zrównoważonych środowiskowo inwestycji w prawie Unii, a także na poziomie państw członkowskich, w tym zasadność stworzenia mechanizmu weryfikacji zgodności z kryteriami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

Jeśli przepisy zrównoważonego rozwoju (taksonomia) wejdą w życie, a wszystko na to wskazuje, to uzyskanie dofinansowania nie będzie już łatwe. Trzeba się będzie dobrze przygotować, aby uzyskać dofinansowanie z funduszy unijnych, szczególnie w obszarze innowacyjności. Na razie nasze obecne problemy to: wybory prezydenckie, praworządność, wirus i bezrobocie. O nowej perspektywie finansowej na lata 2021-2027 nikt nawet nie wspomina (np. kandydaci na prezydenta), a zostało już tylko pół roku do jej rozpoczęcia.

Chmiel: Należy dążyć do neutralności klimatycznej wbrew przeciwnościom