Włosowicz: 3 źródła zagrożeń dla bezpieczeństwa narodowego
Demograficzne, społeczne, moralne, ekonomiczne podstawy siły narodu i państwa przesądzają o naszym potencjale bezpieczeństwa zorganizowanym w system bezpieczeństwa narodowego. Uwzględniliśmy to w nowej Strategii Bezpieczeństwa Narodowego, zatwierdzonej przez Prezydenta w listopadzie ubiegłego roku – mówił zastępca szefa BBN Zbigniew Włosowicz podczas XL Sympozjum „Współczesna Gospodarka i Administracja Publiczna”.
Żyjemy w czasie zwiększonych zagrożeń. Są co najmniej trzy poważne źródła zagrożeń. Dwa kryzysy realne i jeden potencjalny – stwierdził Włosowicz. – Na wschodzie Europy, bezpośrednio za naszą wschodnią granicą trwa konflikt wojenny, w którym na szczęście mamy teraz pauzę strategiczną, zakłócaną ostatnio znów niebezpiecznymi incydentami. Na południowej flance Europy odżyły z dużą mocą tradycyjne dla Bliskiego Wschodu demony krwawych, wewnętrznych konfliktów, w tym permanentnym konfliktem wewnątrzislamskim. Ale także w zdawałoby się bezpiecznej Europie Zachodniej ludzie zaczynają żyć w strachu o swoje bezpieczeństwo. Doświadczyli tego ostatnio Francuzi. Terroryzm wewnątrzeuropejski rzuca coraz mocniejsze wyzwanie państwom i instytucjom Unii Europejskiej.
W sumie, nasze otoczenie strategiczne jest niespokojne. Generuje zagrożenia – i te tradycyjne, i te nowego typu, jak na przykład agresję podprogową, lub ataki w cyberprzestrzeni – twierdzi zastępca szefa BBN. Podkreślił, że głównym elementem systemu bezpieczeństwa są Siły Zbrojne. – Obecnie to ósma pod względem liczebności armia w NATO, doświadczona w działaniu, realizująca ambitny program transformacji. Na pozytywne przemiany w siłach zbrojnych składa się wiele elementów. Przede wszystkim to trafnie zidentyfikowane i przyjęte priorytety modernizacyjne (obrona powietrzna, w tym przeciwrakietowa; mobilność wojsk lądowych; systemy informacyjne).
– Jest jeszcze wiele do zrobienia – stwierdził Włosowicz. – potrzebna jest dalsza konsekwentna transformacja. Jej myślą przewodnią powinno być patrzenie w przyszłość, innowacyjność, budowanie zdolności adekwatnych do przyszłych wyzwań i zagrożeń. To właśnie myślenie w kategoriach innowacyjności, umożliwiającej strategię przeskoku generacyjnego, powinno być uwzględnione w pracach nad przyszłymi kierunkami rozwoju Sił Zbrojnych RP. Już dziś można stwierdzić, że w kolejnym cyklu planistycznym priorytetami rozwojowymi powinny być wysoce zinformatyzowane systemy walki i wsparcia, a wśród nich zwłaszcza środki cyberobrony, systemy bezzałogowe oraz technologie satelitarne na potrzeby wojska. Z uwagi na potrzeby modernizacyjne podnosimy od 2016 r. wydatki na obronność do co najmniej 2% PKB.
Zastępca szefa BBN zwrócił uwagę też na inne elementy systemu bezpieczeństwa. – Bieżący rok będzie ważnym etapem wzmacniania bezpieczeństwa energetycznego. Potrzebne jest szybkie oddanie do użytku terminalu do odbioru gazu skroplonego w Świnoujściu. W ten sposób dywersyfikujemy kierunki dostaw gazu do Polski, uniezależniając się od jednego kierunku – zauważył.
– Wzmacniamy też bezpieczeństwo Polski w cyberprzestrzeni. Właśnie w ostatni poniedziałek na posiedzeniu Rady Bezpieczeństwa Narodowego przyjęliśmy Doktrynę Cyberbezpieczeństwa RP, która zostanie opublikowana w najbliższych dniach.
Musimy też wzmacniać zewnętrzne filary naszego bezpieczeństwa. NATO jest i pozostanie naszym najważniejszym zewnętrznym wsparciem bezpieczeństwa – stwierdza Włosowicz. – Co ważne, NATO właściwie zareagowało na niekorzystne zmiany w środowisku bezpieczeństwa: za równo operacyjnie – zwiększając obecność szkoleniową na wschodniej flance, jak i strategicznie – przyjmując adaptacyjny Plan Gotowości Sojuszu na zeszłorocznym szczycie w Newport. Plan ten mówi między innymi o ustanowieniu Sił Natychmiastowego Reagowania (tzw. „szpica”), zapewnieniu ciągłej rotacyjnej obecności sił w regionie (tzw. „czata”), czy wzmocnieniu Dowództwa Wielonarodowego Korpusu Północ-Wschód. Będziemy wspierać wdrażanie Planu Gotowości Sojuszu licząc na to, że szybka i pełna implementacja decyzji z Newport nastąpi do czasu kolejnego szczytu, którego będziemy gospodarzem w Warszawie w 2016 r.
Włosowicz uważa, że potencjał UE nie jest wykorzystany. – Unia Europejska to nasz drugi zewnętrzny filar bezpieczeństwa. UE dysponuje obecnie największym potencjałem gospodarczym na świecie. Wartość jej PKB wynosi około 27% wielkości światowej PKB. Niestety ta potęga gospodarcza nie przekłada się na dziedzinę bezpieczeństwa – Unia wciąż nie jest podmiotem strategicznym. A powinna takim być. Dobitnie pokazują to najnowsze wydarzenia zarówno w Europie Wschodniej, gdzie Rosja rzuca Unii Europejskiej wyzwanie strategiczne, jak i na południowej flance, gdzie Bliski Wschód i Afryka ciągle stanowią źródła zagrożeń promieniujących na Unię Europejską, ale także już bezpośrednio w krajach Europy Zachodniej, gdzie ostatnio nasilają się zagrożenia rodzimym terroryzmem. Trzeba więc budować spójny, całościowy system bezpieczeństwa europejskiego – mówił.
Wedle Włosowicza, Unia potrzebuje nowej strategicznej wizji bezpieczeństwa. – Europejska Strategia Bezpieczeństwa, z 2003 r., jest już dokumentem zdezaktualizowanym, nie przystającym do warunków obecnego i przyszłego środowiska bezpieczeństwa. Pewną szansę na wzmocnienie Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony UE stwarza czerwcowy szczyt Rady Europejskiej, na którym Wysoka Przedstawiciel do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa zaprezentuje raport dotyczący wyzwań i możliwości stojących przed Unią. Będziemy zabiegać, aby zarówno raport, jak i konkluzje szczytu uruchomiły prace nad nowelizacją Europejskiej Strategii Bezpieczeństwa. Unia potrzebuje dziś wspólnej strategicznej wizji.
Zastępca szefa BBN ocenił też relacje z USA. – Współpraca i partnerstwo strategiczne ze Stanami Zjednoczonymi to trzeci zewnętrzny filar naszego bezpieczeństwa. Priorytetem dla nas w tym zakresie są: obecność sił amerykańskich w Polsce oraz w regionie, a także ich udział w działaniach na rzecz wzmocnienia wschodniej flanki NATO. Mamy dobre doświadczenia we współpracy dwustronnej. Liczymy na jej dalszy rozwój, w tym na kontynuację działań w zakresie budowy, w Redzikowie, elementów sojuszniczej obrony przeciwrakietowej. Z zadowoleniem też przyjęliśmy Amerykańską Inicjatywę Wsparcia dla Europy (European Reassurance Initiative), którą ogłosił prezydent USA w trakcie swojej wizyty w Polsce w czerwcu 2014 r. Uważamy że wniesie ona istotny wkład w umacnianie naszego bezpieczeństwa.
Pod koniec wystąpienia Włosowicz podkreślił wagę relacji z Ukrainą. – Szczególne znaczenie dla umacniania bezpieczeństwa kraju mają i będą mieć nasze relacje z Ukrainą, bo niepodległa i stabilna Ukraina to bezpieczniejsza Polska. W tym roku to jedno z najważniejszych wyzwań, jakie będzie musiała podejmować polska polityka bezpieczeństwa na forum międzynarodowym. Będziemy stale wspierać prozachodni kurs polityki Ukrainy. Dysponujemy bogatymi doświadczeniami w obszarze zwalczania korupcji, reformy samorządowej oraz wzmocnienia małych i średnich przedsiębiorstw. Jesteśmy gotowi się nimi dzielić. Praktycznego wymiaru nabiera dwustronna współpraca wojskowa – jej ważnym elementem wspierającym proces modernizacji ukraińskich sił zbrojnych jest Polsko-Litewsko-Ukraińska Brygada – stwierdził.
Źródło: BBN