– Rząd Szwecji zmienił stanowisko w sprawie Nord Stream 2 i zgodzi się na dzierżawę szwedzkiego portu, co umożliwi powstanie gazociągu przesyłającego po dnie Bałtyku gazu z Rosji na niemieckie wybrzeże – podało szwedzkie radio.
Z informacji do jakich dotarło szwedzkie radio wynika, że władze miasta Karlshamn mogą wydzierżawić port na potrzeby budowy Nord Stream 2. Sceptyczne stanowisko na temat projektu prezentował szwedzki rząd ze względu na bezpieczeństwo kraju, jednak według szwedzkiego radia miało ono ulec złagodzeniu.
Rzeczniczka resortu obrony stwierdziła jednak, że stanowisko resortu nie uległo zmianie. – Dotychczasowa ocena rządu nie uległa zmianie – podkreśliła sekretarz prasowa ministra obrony Marinette Nyh Radebo. Mimo to minister obrony potwierdził, że Sztokholm da samorządom wolną rękę.
– Uważamy sytuację za możliwą do opanowania – tak zmianę nastawienia tłumaczył po spotkaniu z władzami Karlshamn szwedzki minister obrony Peter Hultqvist. Jak wyjaśnił, nie zdradzając szczegółów, chodzi o szereg działań związanych z ochroną bezpieczeństwa, jakie zostaną podjęte w przypadku wynajęcia portu na potrzeby Nord Stream 2. – Będziemy w tym celu kontynuować dialog z gminą Karlshamn – dodał Hultqvist.
– Po ponownym spotkaniu między władzami Karlshamn a przedstawicielami szwedzkiego rządu, władze centralne nadal uważają, że wynajęcie portu Karlshamn jest ryzykowne z punktu widzenia bezpieczeństwa, ale przy zachowaniu środków bezpieczeństwa rząd daje władzom tego nadmorskiego miasta wolną rękę w podjęciu ostatecznej decyzji. Rząd podejmuje wszelkie środki bezpieczeństwa z udziałem policji, służb, aby monitorować projekt. – Sytuacja jest możliwa do opanowania i należy wprowadzić środki bezpieczeństwa – zaznaczył Peter Hultqvist.
Według ministra spraw zagranicznych ocena rządu z konferencji prasowej z grudnia 2016 r. wciąż jest aktualna. W opinii szefa ministerstwa obrony, oraz minister spraw zagranicznych Margot Wallström dzierżawa portu Slite i Karlshamn na potrzeby budowy Nord Strteam 2 wpłynie niekorzystnie na poziom bezpieczeństwa. Władze na Gotlandii, gdzie znajduje się port Slite już w grudniu odmówiły Nord Stream 2 AG współpracy. Politycy w Karlshamn mimo , że początkowo zawiesili podjęcie decyzji, to nadal uważali, że wynajęcie portu na potrzeby Nord Stream 2 to korzystna z ich punktu widzenia umowa. Zyski mogą sięgnąć do 100 mln szwedzkich koron, a prace może znaleźć dodatkowo ok. 30 osób.
Na Gotlandii nie ma możliwości podjęcia podobnych środków ostrożności i wydania zgody, które nie wpłynie negatywnie na bezpieczeństwo. W przypadku Karlshamn sytuacja wydaje się do opanowania . Wykonujemy plan działania, aby mieć kontrole nad tym przedsięwzięciem – zaznaczył minister. Jak wyjaśnił, chodzi o szereg działań związanych z ochroną bezpieczeństwa, jakie mają zostać podjęte w przypadku wynajęcia portu na potrzeby Nord Stream 2. Nie zdradził jednak szczegółów. Zapowiedział także kontynuowację dialogu z gminą Karlshamn – dodał Hultqvist.
Z kolei minister spraw zagranicznych Margot Wallström podkreśliła, ze w interesie kraju jest znalezienie bezpiecznego rozwiązania. Opozycja krytycznie oceniła taką postawę. – Oznacza to, że za politykę bezpieczeństwa nie odpowiada rząd, a decyzję w tej sprawie podejmuje większość w radzie miejskiej w Karlshamn – powiedział Hans Wallmark z szwedzkiej partii liberalno-konserwatywnej (Moderata Samlingspartiet). – Niepokojące jest to, że rząd popiera takie stanowisko w tak ważnej sprawie – powiedział Daniel Backstrom z Partii Centrum (Centerpartiet). Rząd odrzuca jednak tę krytykę.
Przedstawiciel władz Karlshamn Per-Ola Mattsson poinformował rząd, że pozytywną decyzję o zgodzie na wynajem portu gmina ma podjąć we wtorek.
Stanowisko rządu w sprawie Nord Stream 2 uległo przeformułowaniu dzień przed wizytą w Szwecji kanclerz Niemiec Angeli Merkel złoży wizytę państwową. Minister spraw zagranicznych zaznacza, że decyzja w sprawie Karlshamn nie ma związku z wizytą Merkel.
Obawy o bezpieczeństwo
Tuż przed Świętami Bożego Narodzenia, szwedzki rząd przekonał władze samorządowe Karlshamn i Gotlandii (strategicznej szwedzkiej wyspy na Morzu Bałtyckim), aby odrzuciły wnioski konsorcjum Nord Stream 2 o wynajęcie portów na potrzeby zorganizowania magazynów rur i infrastruktury potrzebnej do innych robót serwisowych na ich terenie.
Minister spraw zagranicznych Margot Wallström oraz minister obrony Peter Hultqvist ostrzegli, że może to zagrozić interesom politycznym i obronności kraju. Gotlandia pod koniec zeszłego roku odmówiła dzierżawy portu Slite na potrzeby kontrowersyjnego projektu.
W poniedziałek 30 stycznia tego roku Szwedzkie Radio podało, że rząd zmienił zdanie, a wynajęcie portu nie stanowi w jego przekonaniu problemu z punktu widzenia bezpieczeństwa narodowego.
Wieczorem 30 stycznia odbyły się rozmowy, które miały pozwolić na ustalenie w jaki sposób można wynająć port na potrzeby Nord Stream 2 przy jednoczesnym zachowaniu bezpieczeństwa kraju.
W pobliżu portu znajduje się baza marynarki wojennej w Karlskronie oraz baza sił powietrznych Kallinge w Ronneby (Blekinge). Zdaniem władz portu Karlshamn już teraz w porcie można zaobserwować dużych ruch statków z Rosji, które są kontrolowane przez szwedzkie służby celne, straż przybrzeżna i służby.
Decyzja 31 stycznia
Władze miasta Karlshamn będą głosować we wtorek 31 stycznia, czy zezwolić na wynajęcie przestrzeni portowej na potrzeby budowy Nord Stream 2. Po grudniowym spotkaniu z przedstawicielami rządu decyzja została zawieszona. Przedstawiciel władz Karlshamn Per-Ola Mattsson poinformował rząd, że pozytywną decyzję o zgodzie na wynajem portu gmina ma podjąć we wtorek.
RAPORT: Prawem czy polityką? Spór o Nord Stream 2 na przykładzie Skandynawii
Dagens Nyheter/ Szwedzie Radio/Bartłomiej Sawicki