Gibała: Finlandia radzi sobie bez rosyjskich surowców
– Kiedy Rosja dokonała inwazji na Ukrainę, Finlandia, jako jedno z państw europejskich, również postanowiła wycofać się z umów gazowych z Rosją. Kraj musiał do znaleźć alternatywne sposoby pozyskania energii, co wywarło znaczący wpływ na narodową politykę energetyczną oraz gospodarczą kraju – pisze Mateusz Gibała, współpracownik BiznesAlert.pl.
Odcinanie dostaw gazu ziemnego przez Rosję do Finlandii wywołało skomplikowaną sytuację, która wymagała strategicznego podejścia w celu zachowania stabilności gospodarczej i energetycznej kraju. Wraz z wstrzymaniem dostaw gazu na skutek sporu dotyczącego waluty płatności, Finlandia była zmuszona podjąć szereg działań mających na celu minimalizację potencjalnych skutków braku rosyjskiego gazu. Mimo że, Finlandia zdołała przygotować się do ograniczenia importu gazu z Rosji, zastąpienie tego źródła energii nie było bezproblemowe.
Decyzja o przestawieniu przemysłu na inne paliwa była jednym z kluczowych kroków w radzeniu sobie z ograniczeniem importu gazu. Część zakładów przemysłowych zdołała już dostosować się do nowych warunków, a niektóre z nich zaczęły korzystać z gazociągu Balticconnector, który łączy Finlandię z Estonią. Wydzierżawienie terminala LNG stanowiło kluczowy krok w zapewnieniu bezpieczeństwa dostaw gazu dla fińskiego przemysłu. Umowa dzierżawy terminala na 10 lat zapewniła pewność dostaw i zabezpieczenie energetyczne. Ten krok umożliwił także Finlandii wykorzystanie dostaw skroplonego gazu ziemnego, co jest istotnym wsparciem dla różnorodności źródeł energii.
Gasum i Gasgrid przygotowywali się do sytuacji awaryjnej związanej z dostawami gazu do Finlandii przez Balticconnector, w tym poprzez alternatywne źródła jak terminal LNG w Kłajpedzie. Rosnąca niepewność dotyczy ograniczeń przepustowości gazociągów oraz bilansów gazowych Finlandii i państw bałtyckich po ograniczeniu importu gazu z Rosji.
Litewski terminal LNG staje się ważnym źródłem, a magazyn Inčukalns na Łotwie ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia dostaw w sezonie grzewczym. Planowane są również dostawy skroplonego gazu poprzez pływający terminal LNG.
Finlandia dąży do samowystarczalności energetycznej poprzez rozbudowę elektrowni jądrowej i farm wiatrowych. Konflikt na Ukrainie spowodował ograniczenie importu rosyjskiej ropy i pogłębia proces odłączania energetycznego od Rosji.
Fińska transformacja energetyczna
Zgodnie z danymi Eurostatu, Finlandia osiągnęła znaczący postęp w udziale energii ze źródeł odnawialnych, przekraczając 40 procent już w 2021 roku, co wyraźnie przewyższa cel UE na rok 2030. To wynika z korzystnego wykorzystania dużej powierzchni lasów, która wynosi 222 tys. km kwadratowych na łączną powierzchnię kraju o powierzchni 337 tys. km kwadratowych.
Znaczenie biomasy, włącznie z ubocznymi produktami przemysłu drzewnego, odgrywa kluczową rolę w produkcji energii odnawialnej, zwłaszcza poprzez spalanie w elektrowniach cieplnych.
Energia wiatrowa również stanowi rosnący udział w energii odnawialnej w Finlandii, zwłaszcza po wzroście mocy elektrowni wiatrowych o 75 procent w ubiegłym roku. Wprowadzenie kolejnych farm wiatrowych i planowane projekty morskiej energetyki wiatrowej mają na celu zwiększenie tej roli. Wykorzystanie morskiej energii wiatrowej wzrasta w obszarach kontrolowanych przez Finlandię, pomimo pewnych ograniczeń związanych z zakłóceniem pracy radarów na wschodzie kraju.
Magazynowanie energii staje się kluczowym elementem transformacji energetycznej. Rząd w Helsinkach inwestuje w technologie magazynowania, w tym elektrownie hybrydowe, magazyny ciepła oparte na piasku oraz elektrownie szczytowo-pompowe, aby skutecznie gromadzić i wykorzystywać energię odnawialną, zwłaszcza w warunkach mroźnych zim.
Produkcja zielonego wodoru i syntetycznego metanu nabiera również znaczenia, zarówno dla potrzeb przemysłu, jak i sektora transportu. Inicjatywy takie jak budowa instalacji do produkcji odnawialnego zielonego wodoru są krokiem w kierunku zrównoważonej przyszłości energetycznej. W sektorze transportu, Finlandia dąży do zwiększenia udziału biopaliw do 30 procent do 2030 roku, co jest częścią strategii redukcji emisji dwutlenku węgla.
Biopaliwa odgrywają istotną rolę w sektorze transportowym i są jednym z głównych towarów eksportowych kraju.
Należy zwrócić uwagę, że kraj stanął w obliczu znacznych wyzwań po zerwaniu umów gazowych z Rosją w 2022 roku na skutek inwazji Rosji na Ukrainę. Choć Finlandia zdecydowała się uniezależnić od rosyjskiego gazu, przekształcenie systemu energetycznego wymagało inwestycji w nowe źródła energii oraz infrastrukturę.
Mimo że, ta decyzja przyczyniła się do wzmocnienia suwerenności Finlandii i ograniczenia wpływu rosyjskiego na sektor energetyczny, mogła także narażać kraj na ryzyko niestabilności dostaw energii i wzrostu kosztów. Długoterminowe plany zrównoważonego rozwoju, dywersyfikacja dostaw energii oraz innowacyjne technologie odgrywały kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego i stabilności gospodarczej Finlandii.
Finlandia budowała atom latami, ale teraz ma energię tańszą o trzy czwarte. Polska też tak chce
