W pierwszym kwartale przyszłego roku przedstawiciele Komisji Europejskiej przyjadą do Katowic, by m.in. kontynuować rozmowy w sprawie unijnego Programu Wsparcia Regionów Górniczych, z którego ma skorzystać także Śląsk – wynika z informacji resortu energii.
Przed tygodniem minister energii Krzysztof Tchórzewski przedstawił w Katowicach pomysł funduszu na rewitalizację terenów poprzemysłowych oraz wsparcie rozwoju nowej działalności gospodarczej na takich obszarach, nazwanego potocznie Funduszem dla Śląska. Miałby on być finansowany po połowie ze środków krajowych i unijnych, a jego proponowany budżet to ok. 9 mld zł (ok. 2 mld euro).
Nowe zadania i priorytety
Jak podało Ministerstwo Energii, w czwartek w siedzibie resortu odbyło się spotkanie z przedstawicielami Komisji Europejskiej, dotyczące unijnego Projektu Wsparcia Regionów Górniczych Posiedzeniu przewodniczył Juraj Nociar, szef gabinetu wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej ds. Unii Energetycznej Marosza Szefczovicza. Stronę polską reprezentowali m.in. wiceministrowie energii Grzegorz Tobiszowski i Michał Kurtyka. W spotkaniu uczestniczyli też przedstawiciele regionalnych i lokalnych władz ze Śląska oraz strona społeczna.
„Na spotkaniu zaprezentowano Program Wsparcia Regionów Górniczych KE, który bazuje na funduszach europejskich, dostępnych instrumentach finansowych i pomocy technicznej w zakresie sektorów energii, klimatu, środowiska i transportu. Prace będą koordynowane przez Sekretariat Generalny Komisji Europejskiej, w ścisłej współpracy z Dyrekcją Generalną ds. Energii pod politycznym nadzorem wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej Marosza Szefczovicza i we współpracy z 10 Dyrekcjami Generalnymi Komisji” – podało ministerstwo.
Wśród uczestników spotkania był m.in. wojewoda śląski Jarosław Wieczorek. „Rozmawiamy z przedstawicielami Komisji Europejskiej nad programami i rozwiązaniami, które pozwolą rekultywować tereny pogórnicze. Problem dotyczy nie tylko Śląska, ale i innych terenów w Europie. Zaprezentowano wstępną koncepcję rozwiązań wykorzystania nowoczesnych technologii i zastosowania ich w górnictwie czy w hutnictwie w naszym regionie” – poinformował w piątek wojewoda.
„Komisja oczekuje od nas szerszego katalogu rozwiązań dotyczących poszczególnych zadań, dlatego będziemy nadal spotykać się, aby uzgodnić zadania i priorytety, które ewentualnie po akceptacji mogły być współfinansowane ze środków unijnych” – relacjonował Wieczorek, dodając, że propozycje dotyczą nie tylko górnictwa i energetyki. „Mówimy nie tylko o energetyce, ale i kapitale ludzkim, o badaniach, rozwoju, infrastrukturze, nawet edukacji” – wskazał wojewoda.
Pomoc dla regionów pogórniczych
Ministerstwo Energii przedstawiło swoje propozycje dotyczące wdrażania nowych technologii bądź projektów badawczych oraz wskazano obszar terytorialny, gdzie dane inwestycje mogłyby się znaleźć. Mowa np. o Zabrzu, Gliwicach, Rudzie Śląskiej czy Sosnowcu.
Polska jest trzecim, po Czechach i Słowacji, państwem, w którym zorganizowano spotkanie w sprawie Programu Wsparcia Regionów Górniczych. Następne spotkanie z przedstawicielami Komisji Europejskiej w tej formule jest planowane w pierwszym kwartale 2018 r. w Katowicach.
Zapoczątkowana przez Komisję Europejską idea programu wsparcia dla regionów górniczych wynika z unijnych dokumentów: „Rodzime złoża w transformacji energetyki UE” Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 25 maja 2016 r. oraz „Czysta Energia dla Wszystkich Europejczyków” Komisji Europejskiej z 30 listopada ub. roku. Zgodnie z tymi dokumentami, ideą działania jest pomoc Komisji Europejskiej dla regionów górniczych w dwóch wymiarach: restrukturyzacji regionów górniczych w których zaprzestano wydobycia węgla (pod kątem infrastrukturalnym i społecznym) oraz prac badawczo-rozwojowych dotyczących czystych technologii węglowych, alternatywnych form eksploatacji węgla czy wykorzystywania i magazynowania dwutlenku węgla.
Przed tygodniem, mówiąc w Katowicach o inicjatywie Funduszu dla Śląska, minister Tchórzewski ocenił, że byłaby to forma wsparcia dla Polski za wysiłek w zakresie polityki klimatyczno-energetycznej i stopniowe zmniejszenie udziału węgla w miksie energetycznym do 50 proc. w 2050 roku. Zaznaczył, że „udział energetyki z węgla będzie malał, ale w takim zakresie, w jakim będzie wzrastało zużycie energii”, a nie kosztem obecnego zużycia węgla.
„Chcemy, żeby to (Fundusz dla Śląska – PAP) była inicjatywa Komisji Europejskiej. Tutaj także będziemy się starali, aby na 50 proc. tej kwoty (polski wkład – PAP) rozłożone na kilka lat znalazły się w budżecie środki – to może wejść także w pakiet Programu dla Śląska” – powiedział w miniony piątek Tchórzewski.
Wiceminister energii Grzegorz Tobiszowski przypominał natomiast, że problem rewitalizacji terenów poprzemysłowych i lokowania tam nowych inwestycji jest na Śląsku dyskutowany od wielu lat, brakowało jednak skutecznych rozwiązań w tej dziedzinie oraz niezbędnych środków na rewitalizację. „W wyniku rozmów ministra Tchórzewskiego w Brukseli, w wyniku pewnego nacisku Ministerstwa Energii, aby pojawił się taki fundusz, dzisiaj realnie prezentujemy, że mamy szansę, iż pojawi się pewna pula środków unijnych dla woj. śląskiego, ale na konkretne przedsięwzięcia” – mówił Tobiszowski, prosząc, aby różne środowiska zaangażowały się w projektowanie tego, co powinno ożywić pogórnicze tereny.
