Operatorzy gazowych systemów przesyłowych z Polski i Litwy podpisali umowę Connection Agreement regulującą prawne, biznesowe i techniczne aspekty inwestycji. Zawarcie umowy stanowi faktyczne wspólne zobowiązanie stron do budowy tego interkonektora. Uroczystość odbyła się 24 maja 2018 r. w Kopenhadze, podczas trwającego europejskiego Forum Infrastruktury Energetycznej.
– Budowa interkonektora Polska – Litwa, jednego z ważniejszych projektów europejskich w obszarze gazowym, jest szansą na przerwanie dotychczasowej izolacji państw bałtyckich od europejskiego rynku gazu. Połączenie to umożliwi integrację tych krajów z konkurencyjnym rynkiem gazu UE, który chcemy wspólnie budować. Dzisiejsza uroczystość pokazuje, jak poważnie traktujemy ideę regionalnej solidarności energetycznej i budowy wspólnego rynku energetycznego w Unii Europejskiej – powiedział Tomasz Stępień, Prezes Zarządu GAZ-SYSTEM.
– Warto podkreślić, że ta umowa w połączeniu z podpisaniem umowy o dofinansowanie (Grant Agreement) dla projektu Baltic Pipe to swoistego rodzaju krok milowy w stronę rozszerzenia europejskiego rynku gazu ziemnego na region Morza Bałtyckiego. Jest to również element realizacji planu działań BEMIP w zakresie połączeń międzystemowych na rynku energii państw bałtyckich – dodał Stępień. W uroczystości wzięli udział m.in.: Piotr Naimski – sekretarz stanu w KPRM, Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej, Miguel Arias Cañete Komisarz UE ds. działań w dziedzinie klimatu i energii, Michał Kurtyka – wiceminister energii, Pełnomocnik Rządu ds. Prezydencji COP 24 oraz Egidijus Purlys – wiceminister Energetyki Litwy.
Gazociąg między Polską a Litwą
Projekt GIPL ma na celu integrację rynków gazowych państw bałtyckich z jednolitym rynkiem gazu Unii Europejskiej, dywersyfikację źródeł dostaw gazu, a także podniesienie bezpieczeństwa dostaw gazu do państw regionu. Projekt został uznany przez Komisję Europejską za jeden z kluczowych w zakresie infrastruktury, umożliwiającej wdrożenie mechanizmów solidarności energetycznej oraz zapewniającej bezpieczeństwo dostaw o krytycznym znaczeniu dla bezpieczeństwa energetycznego UE.
Budowa międzysystemowego połączenia Polska – Litwa znalazła się po raz kolejny na europejskiej liście projektów w sektorze gazu ziemnego, którym przyznany został status wspólnego zainteresowania (tzw. PCI – Project of Common Interest), opublikowanej 24 listopada 2017 r. przez Komisję Europejską. Prace przygotowawcze w ramach projektu uzyskały najwyższą możliwą wysokość pomocy finansowej UE (z instrumentu CEF) dopuszczalną dla prac studialnych, czyli 50 procent. Z całkowitej kwoty ponad 10 milionów euro 2,5 miliona euro przypadło spółce Amber Grid, a 7,6 miliona euro otrzymał GAZ-SYSTEM.Natomiast na prace budowlane ze środków UE, w ramach instrumentu „Łącząc Europę” (CEF), przyznano projektowi współfinansowanie do wysokości maksymalnie 266,4 mln euro. Z całkowitej kwoty dofinansowania, spółce Amber Grid przypadło prawie 58 milionów euro, natomiast GAZ-SYSTEM otrzymał ponad 208 milionów euro.
Zgodnie z decyzją ACER z 11 sierpnia 2014 r. w sprawie transgranicznej alokacji kosztów projektu, oprócz wsparcia finansowego UE, budowa GIPL, w tym część kosztów infrastruktury GIPL na terytorium Polski, zostanie dofinansowana przez Litwę, Łotwę i Estonię (OSP – operatorzy systemów przesyłowych). Odrębna umowa regulująca praktyczne wdrożenie ww. decyzji pomiędzy OSP tych państw, a GAZ-SYSTEM została podpisana z datą 11 maja 2018 r.Zakres inwestycji obejmuje budowę 357 km gazociągu DN 700 MOP 8,4 MPa po stronie polskiej oraz 165 km gazociągu DN 700 MOP 5,4 MPa po stronie litewskiej wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Strony umowy zobowiązują się do oddania do użytkowania obu części GIPL do 31 grudnia 2021 r.. Inwestycja jest obecnie na etapie projektowania.
Gaz-System