Według raportu World Energy Investment 2018, przygotowanego przez Międzynarodową Agencję Energetyczną (MAE), w 2017 roku sektor elektroenergetyczny drugi rok z rzędu przyciągnął więcej inwestycji, niż przemysł naftowy i gazowy. Mimo to ogólne wydatki w całej branży znacząco spadły. Dodatkowo, aby pomóc w dekarbonizacji gospodarki światowej i spełnieniu celów paryskiego porozumienia w sprawie zmian klimatu, udział paliw kopalnych w koszyku energetycznym powinien spaść do 40 procent (do 2030 roku).
Globalne inwestycje w sektor elektryczny wyniosły w ubiegłym roku 1,8 biliona dolarów, co w ujęciu realnym oznacza zmniejszenie kwoty wydatków o 2 procent w stosunku do 2016 roku. „Ponad 750 miliardów dolarów trafiło do sektora energii elektrycznej, w tym samym okresie na dostawy ropy i gazu na całym świecie przeznaczono 715 miliardów dolarów.” – ogłosiła MAE. Wsparcie rządowe z roku na rok zyskuje na znaczeniu, a inwestycje wspierane przez państwo mają stale rosnący udział w globalnych inwestycjach w energię. W 2017 roku ponad 40 procent światowych inwestycji w tej branży pochodziło od grup rządowych. Polityka energetyczna poszczególnych krajów ma coraz większy wpływ również na sektor prywatny. „W przemyśle energetycznym ponad 95 procent inwestycji opiera się obecnie na przepisach lub umowach związanych z dopłatami, przy malejącej roli nowych projektów opartych wyłącznie na przychodach ze zmiennych cen, jakie oferują konkurencyjne rynki hurtowe.”- dodała MAE.
Raport stwierdza również, że po kilku latach wzrostu, wyrażone kwotowo wydatki na energię odnawialną spadły o 7 procent i najprawdopodobniej w bieżącym roku nadal będą się obniżać. Po części jest to związane ze stałym spadkiem cen energii odnawialnej i technologii energooszczędnych. Z drugiej zaś strony, ta sytuacja związana jest ze zmianą w prowadzeniu polityki energetycznej przez Chiny, które do tej pory były liderem światowych inwestycji w energię odnawialną. Pekin ogłosił niedawno, że planuje zmniejszenie wsparcia finansowego dla nowo powstających instalacji fotowoltaicznych (PV), co będzie miało niewątpliwy wpływ na globalny rynek. Szacuje się, że ponad 40 procent globalnych nakładów na tę technologię pokrywa Państwo Środka. Na zmianę sytuacji w branży wpływa światowa nadpodaż paneli słonecznych, która wywołała obniżkę cen tego rodzaju sprzętu.
Częściowo problem ze spadkiem wolumenu inwestycji został zrekompensowany wzrostem wydatków na efektywność energetyczną. Zwiększono również wydatki na infrastrukturę elektryczną, między innymi na sieci, co pomoże w integracji większej ilości odnawialnych źródeł energii i pojazdów elektrycznych z istniejącym już systemem. Nie zrównoważyło to jednak zmniejszenia się wydatków na czystą energię. „Taki spadek globalnych inwestycji w odnawialne źródła energii i efektywność energetyczną są niepokojące. Mogłoby to zagrozić ekspansji czystej energii potrzebnej do osiągnięcia celów bezpieczeństwa energetycznego, klimatu i czystego powietrza. – Czujemy swego rodzaju rozczarowanie faktem, że inwestycje w tym roku mogą spaść, w czasie, gdy potrzebowalibyśmy, aby one szybko rosły” – powiedział Fatih Birol, dyrektor wykonawczy MAE. W ubiegłym roku częściowo wzrosło wykorzystanie paliw kopalnych przy dostawach energii. W dużym stopniu było to związane ze wzrostem cen ropy i gazu. Jednocześnie zwiększyła się sprzedaż samochodów elektrycznych, co pokazuje, że w przyszłości popyt na ropę zostanie ograniczony przez większą ilość pojazdów elektrycznych na światowych drogach.
Wzrost wydobycia ropy amerykańskiego sektora łupkowego spowodował obniżenie jej ceny prawie o połowę za baryłkę. Jak podała podała MAE „zapewniło to bardziej zrównoważoną podstawę dla przyszłej ekspansji” i wsparło rekordowy wzrost produkcji amerykańskiej lekkiej ropy naftowej do 1,3 miliona baryłek dziennie. „Branża jest na dobrej drodze do osiągnięcia, po raz pierwszy w tym roku, faktycznego swobodnego przepływu gotówki, przekształcając się w bardziej dojrzały i stabilny finansowo przemysł, podczas gdy produkcja rozwija się w bardzo szybkim tempie” – powiedział Birol. Jednak inwestycje w konwencjonalne projekty naftowe, które są odpowiedzialne za większość globalnej podaży surowca, pozostają ograniczone – czytamy w raporcie.
W 2017 roku zatwierdzono powstanie mniejszej liczby nowych elektrowni węglowych, za to wzrosły ich moce produkcyjne. Inwestycje w sektorze energetyki jądrowej spadły do najniższego poziomu od pięciu lat. „Inwestycje w nowe konwencjonalne moce produkcyjne mają w 2018 roku spaść o około jedną trzecią. Przez wiele lat budziło to coraz mniejsze obawy o długoterminowe zabezpieczenie dostaw” – ostrzega MAE.
Forbes/Roma Bojanowicz
