Polska ma ogromny potencjał w obszarze ciepłownictwa, trzeba tylko wykorzystać go, aby poprawić jakość powietrza i ograniczyć koszt ciepła dla odbiorców końcowych – powiedział Alexandre Farion – członek zarządu, dyrektor handlowy grupy Veolia w Polsce podczas V Europejskiego Kongresu Samorządów.
W panelu pn. „Jak zmodernizować polskie systemy ciepłownicze” udział wzięli również: Jacek Szymczak, prezes IGCP, Jacek Wiśniowski, burmistrz Lidzbarka Warmińskiego, Katarzyna Kierzek-Koperska zastępca prezydenta w Poznaniu oraz Michał Pyrzyk burmistrz Słupcy.
Zdaniem Jacka Wiśniowskiego analizę przedsięwzięć związanych z ciepłownictwem należy postrzegać zarówno przez pryzmat ekonomiczny jak i efekty zdrowotne. W swojej wypowiedzi podkreślił, że dbanie o dobre życie mieszkańców jest bardzo istotnym elementem rozwojowym Lidzbarka Warmińskiego. – Jednym z priorytetów Lidzbark Warmińskiego jest dobre życie mieszkańców, a energetyka cieplna bezpośrednio wpływa na jakość ich życia – podkreślił Wiśniowski. W swojej wypowiedzi zaznaczył, że współpraca z samorządami i jednostkami lokalnymi jest bardzo istotna. Samorządy projektując rozwój miasta muszą planować w jaki sposób zabezpieczają teren pod potrzeby budowy nowych instalacji, a także gdzie, i w jaki sposób jest wykorzystywana energia cieplna. – Veolia proponuje nam wiele inicjatyw – powiedział. Inicjatywy te prowadzą do tego, że Lidzbark Warmiński stanie się miastem smart city odpowiedzialnie promującym energetykę cieplną w oparciu o źródła odnawialne – dodał Wiśniowski. Podkreślił również, że w rozmowach z Veolią rozważają wykorzystanie różnych rodzajów paliw: OZE, odpady i osady ściekowe oraz wykorzystanie kogeneracji. – Patrzymy na energię z OZE jako energię przyszłości – wyjaśnił.
Według Katarzyny Kierzek- Koperskiej walkę ze smogiem należy rozpocząć od budowania świadomości społeczeństwa. Jak podkreśliła, jest to najtrudniejsze zadanie dla samorządowców. Jej zdaniem walka ze smogiem wymaga wsparcia działań systemowych. – Konieczne są programy stopniowego odchodzenia od węgla – powiedziała. – Bez tego samorząd nie może zabronić mieszkańcom korzystania z węgla jako źródła energii – wyjaśniła.
Veolia wspólnie z samorządem Poznania tworzy programy zachęty mieszkańców do skorzystania z bardziej ekologicznego źródła ciepła. Wszystko po to, by sieć ciepłownicza w Poznaniu była wykorzystywana na większą skalę. Poznań współpracuje z Veolią od wielu lat, wspólnie walcząc ze smogiem poprzez liczne programy: „Trzymaj ciepło” (program, który za pośrednictwem kamer termowizyjnych bada przepuszczalność energetyczną budynków prywatnych), „Kawka bis” ( program polegający na podłączaniu budynków prywatnych do sieci ciepłowniczej) oraz program zakładający podłączenie wszystkich poznańskich szkół do sieci ciepłowniczej oraz komunalne budynki mieszkalne.
Alexandre Farion przypomniał, że obecnie polski system ciepłowniczy oparty jest na węglu. Szacuje że cena energii cieplnej w Polsce w ciągu 5 lat wzrośnie o co najmniej 30 proc., dlatego – aby ograniczyć opłaty za ogrzewanie – mieszkańcy i samorządy muszą inwestować w efektywność energetyczną i inteligentne sieci ciepłownicze.
Proekologiczne inwestycje w miks paliwowy – czyli pozyskiwanie energii w większym zakresie z biomasy, gazu czy odpadów lokalnych – są niezbędne dla poprawy jakości powietrza, ale mogą przyczynić się do obniżania cen energii dopiero w dłuższej perspektywie czasowej.
Jacek Szymczak podkreślił, że rozwój systemów ciepłowniczych jest możliwy dzięki kompleksowym systemom wsparcia. Wyraził aprobatę dla programów rządowych takich jak: „Ciepło powiatowe”, „Ciepło z OZE”, „Czyste powietrze” oraz podkreślił, że ważne, by programy te realizowały cele sformułowane na poziomie dokumentów strategicznych. Zwrócił również uwagę, że ustawa o wsparciu kogeneracji nie jest notyfikowana oraz, że do tej pory nie ma do niej rozporządzeń. – Niepokojący jest brak notyfikacji ustawy kogeneracyjnej oraz brak przepisów wykonawczych – podkreślił Szymczak. – Ustawa powinna funkcjonować od początku roku 2019, istnieje duże niebezpieczeństwo luki wsparcia – dodał.
Alexandre Farion podkreślił, że bardzo ważna jest kompleksowość. – Kompleksowość zapewnia pełny efekt, a Veolia oferuje kompleksowość – podkreślił. Jego zdaniem, równie istotna jak źródło ciepła jest również dystrybucja i ograniczenie zużycia energii przez końcowego odbiorcę. – Modernizacja samego źródła ciepła nie zapewni pełnego efektu – powiedział Farion. – Aby w pełni skorzystać z modernizacji źródła ciepła konieczne jest również wymiana poszczególnych elementów, np. pompy, regulatory czy nawet głowice kaloryferów – dodał.
Jacek Szymczak zaznaczył, że nie zawsze należy skupiać się na cenie jednostki ciepła liczonej w GJ. W jego opinii ważniejszy jest koszt opłat jaki ponoszą mieszkańcy. – Analizy IGCP pokazują, że koszt opłat, które ponoszą mieszkańcy utrzymuje się na stałym poziomie i oscyluje w ok. 2 zł/ m kw., podczas, gdy cena ciepła rośnie – powiedział. Zaznaczył, że wzrost świadomości powinien być budowany zarówno wśród mieszkańców jak i wśród samorządów. – Tam gdzie jest świadomy samorząd i dobre przedsiębiorstwo, czarny scenariusz nie będzie mieć miejsca – podkreślił. – Konieczne jest, by ustawa o wspieraniu kogeneracji zaczęła funkcjonować, a program czyste powietrze został skorygowany – powiedział. – Wprowadzenie tych wszystkich zmian pozwoli spełnić standardy wymagane dyrektywą IED, MCP w perspektywie 2030 r.