21 maja 2019 roku w siedzibie Senatu USA został zaprezentowany raport Atlantic Council pt. „Przywództwo USA w dziedzinie energii jądrowej: innowacje i strategiczne wyzwanie globalne”. Powołano także Koalicję ws. energii jądrowej i bezpieczeństwa narodowego.
Przemawiając na uroczystej prezentacji raportu senator Mike Crapo powiedział, że energia jądrowa zapewnia obecnie ponad połowę bezemisyjnej energii elektrycznej w USA, ale w następnej dekadzie Stany Zjednoczone stracą znaczną część starzejącej się floty jądrowej. – Mówiąc wprost. Energia jądrowa potrzebuje teraz nowego impulsu do rozwoju na wiele następnych lat – dodał.
Senator Crapo wyjaśnił, że w najbliższych dekadach USA muszą stawić czoła takim wyzwaniom, jak zmiany klimatu, wzrost popytu w krajach rozwijających się czy zagrożenia dla bezpieczeństwa infrastruktury energetycznej. – Tylko energetyka jądrowa może sprostać tym wszystkim wyzwaniom, dlatego tak ważne jest, abyśmy nadal budowali nasze zdolności jądrowe – dodał. Z kolei senator Sheldon Whitehouse w swoim wystąpieniu podkreślił, że energetyka jądrowa pozwoli USA zmniejszyć uzależnienie od paliw kopalnych i innych źródeł emisyjnych. – Pozwoli nam rozwiązać problem zmian klimatu, zanim on nas przytłoczy – dodał.
Obaj senatorowie Mike Crapo i Sheldon Whitehouse byli honorowymi współprzewodniczącymi Grupy Zadaniowej ds. Przywództwa USA w dziedzinie energii jądrowej (Task Force on US Nuclear Energy Leadership) powołanej w 2018 roku przez Atlantic Council Global Energy Center. W jej skład wchodzili cywilni i wojskowi eksperci w zakresie polityki zagranicznej, obrony i energii jądrowej. Wynikiem pracy tego zespołu jest zaprezentowany raport „Przywództwo USA w dziedzinie energii jądrowej: innowacje i strategiczne wyzwanie globalne”.
Grupa Zadaniowa stwierdziła, że rozwinięty i prosperujący krajowy sektor energii jądrowej ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa narodowego USA, zarówno w powiązaniu z wojskowymi i cywilnymi zastosowaniami energii jądrowej, jak również w polityce zagranicznej. W raporcie zaleca się utrzymanie i rozwój istniejącej floty jądrowej; stworzenie sprzyjającego otoczenia regulacyjnego dla innowacji i nowych technologii; oraz zachęcanie i ułatwianie eksportu energii jądrowej.
Podczas wydarzenia 21 maja 2019 r. prezes i dyrektor generalny Atlantic Council Frederick Kempe ogłosił powołanie Koalicji ws. energii jądrowej i bezpieczeństwa narodowego, która „będzie kontynuowała prace grupy zadaniowej”. Koalicja (Nuclear Energy and National Security Coalition – NENSC) jest organizacją działającą pod egidą Atlantic Council Global Energy Center. Jej misją jest zwrócenie większej uwagi na zalecenia polityczne zawarte w raporcie, kontynuacja i podtrzymywanie zainteresowania Kongresu wywołanego jego publikacją, zajęcie się kolejnymi istotnymi kwestiami politycznymi w miarę ich pojawienia się, wspieranie prac innych organizacji o podobnych poglądach i służenie jako punkt zbiorczy dla informacji i analiz na ten temat.
Obecnie energia jądrowa znajduje się w punkcie zwrotnym. W skali globalnej rosnące zapotrzebowanie na niskoemisyjne źródła energii elektrycznej i różnorodność źródeł wytwórczych uczyniły energię jądrową atrakcyjnym i niezawodnym źródłem zasilania działającym w podstawie obciążenia. Nowi interesariusze w dziedzinie energii jądrowej, w tym Chiny – coraz bardziej uznawany lider technologiczny, oraz kraje wschodzące, takie jak Zjednoczone Emiraty Arabskie, Arabia Saudyjska i Turcja, realizują programy rozwoju energii jądrowej w celu poprawy bezpieczeństwa energetycznego, osiągnięcia celów klimatycznych i wykazania się międzynarodowym przywództwem. Tymczasem rozwój energetyki jądrowej w Stanach Zjednoczonych uległ zatrzymaniu. Nawet jeśli energia jądrowa pokrywa dwadzieścia procent całkowitego zapotrzebowania USA na energię elektryczną i stanowi prawie sześćdziesiąt procent bezemisyjnej energii elektrycznej, wiele elektrowni jądrowych zostało zamkniętych lub przewidzianych jest do zamknięcia. Ponadto przywództwo USA w zakresie cyklu paliwowego stale słabnie. Krajowe wydobycie uranu spadło o 93 procent od 1980 r., a po raz pierwszy od ery Roosevelta Stanom Zjednoczonym brakuje krajowych zdolności do wzbogacania uranu dla celów bezpieczeństwa narodowego.
Jeśli Stany Zjednoczone nie będą w stanie sprostać wyzwaniom stojącym przed przemysłem jądrowym w kraju, to znajdą się w sytuacji utraty konkurencyjności za granicą, pozostając w tyle w zakresie rozwoju i komercjalizacji nowych technologii oraz elementów cyklu paliwowego, za krajami, które podchodzą do rozwoju i wdrażania technologii jądrowych w strategiczny sposób. Może to doprowadzić do tego, że kraje będą kierować się raczej w stronę Chin, a nie Stanów Zjednoczonych, w poszukiwaniu nowych technologii nuklearnych, osłabiając tym samym przywództwo USA w dziedzinie technologii i innowacji, bezpieczeństwa i nieproliferacji oraz redukcji emisji. Utrata przywództwa może zagrozić bezpieczeństwu narodowemu, przywództwu gospodarczemu i celom klimatycznym, a także potencjalnie osłabić światowy reżim nieproliferacyjny, zbudowany i utrzymywany przez Stany Zjednoczone.
W świetle tych imperatywów i wyzwań raport Grupy Zadaniowej ds. Przywództwa USA w dziedzinie energii jądrowej powołanej przez Atlantic Council Global Energy Center zawiera szereg zaleceń dla rządu federalnego, które Koalicja wykorzysta do inicjowania i kształtowania rozmowy na temat energii jądrowej i bezpieczeństwa narodowego.
Zalecenia te brzmią następująco:
1. Utrzymanie obecnej floty reaktorów jądrowych poprzez wzmocnienie amerykańskiego cywilnego przemysłu jądrowego – jak również jego łańcucha dostaw i bazy badawczej;
2. Stworzenie sprzyjającego środowiska dla nowych technologii jądrowych, w szczególności poprzez usprawnienie procesu przeglądu i licencjonowania nowych zaawansowanych reaktorów, zwiększenie finansowania rządu USA zaawansowanych badań i rozwoju technologii jądrowych oraz wspieranie krajowej produkcji uranu;
3. Zachęcanie i ułatwianie eksportu energii jądrowej poprzez zapewnienie konkurencyjnego wsparcia finansowego, zreformowanie prawa atomowego w zakresie zawierania porozumień międzynarodowych oraz zbudowanie międzynarodowego programu współpracy jądrowej i rozwoju rynku.
Źródło: Atlantic Council
