Wiceprezydent Turcji Fuat Oktay w pierwszych dniach Ramadanu odwiedził republikę Północnego Cypru ( państwo uznawane jedynie przez Turcję), gdzie oficjalnie zadeklarował, że Ankara będzie bronić swoich praw i interesów związanych ze złożami gazu na szelfie cypryjskim oraz na dnie wschodniej części Morza Śródziemnego.
Podkreślił, że Ankara jest gotowa do wysłania kolejnych statków do podmorskich wierceń oraz „ich odpowiedniej ochrony”.
Wiceprezydent Oktay uczestniczył w Iftar, uroczystym posiłku spożywanym po zachodzie słońca przez muzułmanów w Ramadanie po całodziennym surowym poście. Iftar – który odbył się w Larnace w ogrodach meczetu Hala Sultan Tekke, słynnego islamskiego sanktuarium, z udziałem szefa spraw religijnych Turcji Muftiego Ali Herbasa – miał wymiar polityczny. Wiceprezydent Turcji m.in. ostro odniósł się do obowiązkowego udziału Turcji w eksploatacji gazu na szelfie południowej części Cypru ( czyli Republiki Cypru) i generalnie złóż węglowodorów podmorskich we wschodniej części Morza Śródziemnego. Podkreślił, że niezależnie od „obcych praw” ( chodziło o ustawę kongresu USA z kwietnia 2019 r. o partnerstwie wschodnio-śródziemnomorskim w dziedzinie bezpieczeństwa i energii), zasoby energetyczne wschodniej części Morza Śródziemnego powinny zostać wykorzystane do poprawy dobrobytu wszystkich mieszkańców wyspy i że Turcja broniąc swoich praw i interesów, bez wahania zastosuje wszelkie możliwe działania.
Ustawa kongresu USA z kwietnia 2019 r. o partnerstwie wschodnio-śródziemnomorskim w dziedzinie bezpieczeństwa i energii (Eastern Mediterranean Security and Energy Partnership Act of 2019) – wprowadza następujące rozwiązania obowiązujące w polityce Stanów Zjednoczonych wobec wschodniego regionu Morza Śródziemnego: .
– zniesienie zakazu sprzedaży broni do Republiki Cypryjskiej;
– upoważnia administrację USA do utworzenia Centrum Energetycznego Stany Zjednoczone-Wschodnia część Morza Śródziemnego, aby ułatwić i wspierać współpracę energetyczną między USA, Izraelem, Grecją i Cyprem;
– zatwierdza dodatkową wojskową pomoc finansową dla Grecji,
– zatwierdza pomoc finansową na szkolenia wojskowe (IMET) dla Grecji i Cypru
– zatwierdza dodatkową wojskową pomoc finansową dla Cypru
– wstrzymuje transfer samolotów F-35 do Turcji, dopóki Turcja będzie kontynuować plany zakupu systemu obrony powietrznej S-400 z Federacji Rosyjskiej. Zakup będzie podlegał sankcjom zgodnie z prawem USA.
– zwraca się do administracji USA o przedstawienie Kongresowi strategii wzmocnionej współpracy z krajami wschodniego regionu Morza Śródziemnego w zakresie bezpieczeństwa i energii. Postuluje skladanie przez administrację sprawozdań o wrogich działaniach Rosji i innych państw w tym regionie
Anadolu Agency/AP/US Senat News/Teresa Wójcik
