Produkcja wodoru z wykorzystaniem OZE, magazynowanie, napędzanie nim pojazdów i w końcu dystrybucja sieciowa wodoru do klientów – to badane możliwości wykorzystania paliwa przyszłości w Grupie PGNiG.
Nowe rodzaje pojazdów
Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo jest obecnie najbliżej zbudowania i uruchomienia stacji badawczej tankowania wodoru. Światowe koncerny motoryzacyjne od kilku lat prezentują na międzynarodowych targach kolejne nowe rodzaje pojazdów, które napędzane są tym alternatywnym paliwem gazowym. Obecnie na rynku dostępne są samochody osobowe, dostawcze, ciężarowe oraz autobusy miejskie. Do ich zbiorników wodór tankowany jest pod ciśnieniem 700 lub 350 bar, co powoduje konieczność budowy dedykowanych stacji tankowania tego paliwa gazowego.
W połowie 2019 roku PGNiG podpisało list intencyjny o współpracy z Toyota Motor Poland. Uruchomienie i eksploatacja badawczej stacji tankowania pojazdów wodorem jest elementem tej współpracy, a projekt jest obecnie w fazie realizacji. Stacja powstanie przy centrali PGNiG w Warszawie na ul. Prądzyńskiego, w pobliżu istniejącej stacji tankowania CNG (sprężonego gazu ziemnego). Jej uruchomienie planowane jest do końca I kwartału 2021 roku. Projekt badawczy umożliwi PGNiG przetestowanie w polskich warunkach tankowania pojazdów mechanicznych wodorem i wdrożenie innowacji związanych z tą technologią. Będzie to pierwsza tego typu instalacja w Polsce.
– Chcemy stać się jednym z liderów rozwoju technologii wodorowych w Polsce poprzez wykorzystanie kompetencji i doświadczeń spółek z Grupy Kapitałowej PGNiG w zakresie dystrybucji, przechowywania i użytkowania gazu ziemnego – mówi Piotr Woźniak, prezes Zarządu PGNiG SA. – Projekt budowy badawczej stacji tankowania wodoru ma umożliwić PGNiG – m.in. poprzez współpracę z Toyotą – przygotowanie nowych produktów realizujących ideę nisko- i zeroemisyjnego transportu – dodał.
Stacja tankowania wodorem to tylko jeden z projektów wodorowych, nad którymi pracuje PGNiG. W 2018 roku firma określiła uwarunkowania i czynniki wpływające na możliwości wykorzystania wodoru w działalności przedsiębiorstwa. Określiła główne obszary potencjalnej implementacji wodoru w spółkach z Grupy Kapitałowej PGNiG. Jednocześnie wprowadzono monitoring działań i prac badawczo-rozwojowych związanych z wprowadzaniem projektów wodorowych przez przedsiębiorstwa w Europie, Azji i USA w określonych sektorach gospodarki.
Jeszcze w 2018 roku PGNiG uruchomiło projekt badawczy Eliza, którego zadaniem było przygotowanie podstaw pod realizację badań nad wytwarzaniem wodoru metodą elektrolizy z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii, czyli rozkład wody na tlen i wodór za pomocą np. wytwarzających energię elektryczną wiatraków.
– W toku realizacji projektu Eliza mogliśmy uporządkować prace i plany badawcze realizowane w PGNiG z uwzględnieniem postępu naukowo-technicznego w poszczególnych branżach. Pozwoliło to na uruchomienie działań w formie projektowej, a w niedalekiej przyszłości zbiór poszczególnych projektu umożliwi uruchomienie programu wodorowego o charakterze badawczo-rozwojowym w GK PGNiG – powiedział Cezary Starczewski, dyrektor Departamentu Badań i Rozwoju PGNiG SA.
PGNiG chce skupić się w przyszłości na wytwarzaniu tzw. „zielonego wodoru” z wykorzystaniem własnych źródeł wytwarzania energii, w tym OZE rozwijanymi w poszczególnych obiektach PGNiG. Współpracować przy tym będą jednostki organizacyjne PGNiG oraz jednostki naukowo-badawcze, w tym Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla. Podjęte prace są na etapie przygotowania dedykowanego projektu badawczo rozwojowego. W ramach podjętych działań jest przygotowanie rozwiązań systemowych obejmujących proces od wytworzenia energii poprzez jej wykorzystanie do produkcji wodoru, a następnie jego dostarczenie odbiorcom końcowym do wybranych instalacji dystrybucyjnych.
PGNiG bada także możliwości magazynowania wodoru. Wraz z Instytutem Nafty i Gazu oraz firmą Chemkop testuje pod tym względem kawernowe podziemne magazyny gazu. Wyniki prac badawczych pozwolą na decyzję o budowie badawczej instalacji magazynującej wodór na terenie jednego z magazynów gazu, którego PGNiG jest właścicielem.
Wytwarzanie wodoru wiąże się nie tylko z potrzebą magazynowania, lecz docelowo dostarczenia klientom. Wodór z magazynów w sposób efektywny może być transportowany tylko z wykorzystaniem infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej sieci gazowej. Wodór można także wykorzystać w instalacjach do produkcji energii elektrycznej oraz cieplnej na skalę przemysłową – skorzystać na tym mogą niektóre zakłady produkcyjne i osiedla mieszkaniowe. Dlatego PGNiG pracuje wraz z Politechniką Warszawską nad projektem o nazwie Power to Gas. Najważniejsze jest zbadanie, w jakich proporcjach możliwe będzie wykorzystanie wodoru w sieci gazowej, aby nie wpłynęło to negatywnie na funkcjonowanie infrastruktury, a także aby zarówno gaz ziemny jak i wodór, nie traciły swoich właściwości po wtłoczeniu do magazynów i sieci.
Spółka cały czas z uwagą śledzi rozwój nowych rozwiązań w dziedzinie technologii wodorowych. W swoim konkursie „Młodzi Innowacyjni dla PGNiG” wyróżniła główną nagrodą pracę badawczą o innowacyjnej technologii kompresji i magazynowania wodoru.
PGNiG chce w najbliższej przyszłości przekształcić realizowane projekty badawcze w dedykowany program wykorzystania wodoru. – Będą to działania rozłożone w czasie oraz powiązane ze sobą logicznie i funkcjonalnie. Taka konstrukcja planowanego programu ma pozwolić na przygotowanie rozwiązania systemowego pozwalającego na uzyskanie maksymalnego efektu ekonomicznego, środowiskowego i wizerunkowego. W ten sposób PGNiG zamierza wykorzystać działalność badawczo-rozwojową do przygotowania się do wprowadzenia nowego rodzaju paliwa gazowego, które może stać się paliwem XXI wieku – powiedział Łukasz Kroplewski, wiceprezes Zarządu PGNiG SA ds. rozwoju.
PGNiG
