KOMENTARZ
Maciej Grabowski
Minister Środowiska
Zmiany klimatu niosą realne i wymierne skutki społeczno-gospodarcze dla państw i miast. W przypadku Polski straty przypisywane zmianom klimatu powstałe w latach 2001-2010 wyniosły ok. 54 mld zł. Musimy podjąć działania przystosowawcze, jeśli nie chcemy dopuścić do kolejnych strat.
W odpowiedzi na wyzwania klimatyczne takie, jak wzrost globalnej temperatury czy zwiększona częstotliwość i intensywność ekstremalnych zjawisk pogodowych, Rada Ministrów przyjęła w 2013 roku Strategiczny plan adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 (SPA 2020). To pierwszy polski dokument strategiczny bezpośrednio dotyczący kwestii adaptacji, która – obok mitygacji, czyli redukcji emisji gazów cieplarnianych – stanowi podstawę polityki klimatycznej. Plan wyznacza ramy dla działań ogólnokrajowych, ale wskazuje też wagę lokalnego wymiaru adaptacji.
Powodzie, susze, wysokie temperatury i związane z nimi konsekwencje zagrażają ludności i infrastrukturze miast, szczególnie tych dużych. Zwróciła na to uwagę Komisja Europejska, wskazując w przyjętej w 2013 roku strategii w zakresie przystosowania się do zmian klimatu, że miasta stanowią lokomotywy rozwoju UE, pełnią kluczową funkcję w generowaniu PKB i innowacji, a tym samym konieczne jest zapewnienie ich bezpieczeństwa klimatycznego. Kwestia adaptacji w miastach jest również jednym z kluczowych priorytetów SPA 2020. Strategia zawiera rekomendację, aby do 2020 r. we wszystkich miastach w Polsce liczących powyżej 100 tysięcy mieszkańców zostały przygotowane lokalne plany zawierające analizę wrażliwości tych miast na zmiany klimatu oraz proponowane lokalne działania adaptacyjne.
Dziś w Ministerstwie Środowiska zainaugurowałem projekt stanowiący realizację powyższych wytycznych. Plany adaptacji do zmian klimatu w miastach to inicjatywa, do udziału w której chciałbym zachęcić włodarzy i samorządy największych polskich miast. Wraz z Ministerstwem Infrastruktury i Rozwoju poczyniliśmy już wstępne przygotowania do realizacji tego projektu. Chcemy wykorzystać unijne środki z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko i Regionalnych Funduszy Operacyjnych. Zadbaliśmy, by w POIŚ na lata 2014-2020 oraz w programach regionalnych możliwe było wsparcie zarówno opracowania planów adaptacji, jak i wynikających z nich inwestycji. Jednocześnie, jako resort środowiska zapewniamy możliwość finansowania działań adaptacyjnych w ramach systemu funduszy środowiskowych.
Jak wykazało przeprowadzone pod koniec 2014 roku badanie świadomości i zachowań ekologicznych mieszkańców Polski, większość z nas uznaje zmiany klimatu za ważny problem, którym powinny zajmować się zarówno władze centralne, jak i samorządy. Liczę na to, że projekt adaptacji miast pozwoli wyjść naprzeciw temu oczekiwaniu. W tym celu konieczny jest jednak czynny udział miast. Dlatego pragnę zachęcić samorządy do udziału w naszym projekcie. Wspólnie możemy zrobić więcej, uzyskując efekt synergii i istotnie zwiększając odporność polskich miast na zmiany klimatu.
Szczegółowe informacje o projekcie dostępne są na stronie Ministerstwa Środowiska.
Źródło: Kancelaria Premiera
