W czasie piątego szczytu Inicjatywy Trójmorza z 19 października, doszło do zawarcia umowy międzyrządowej o współpracy Polski i USA w rozwoju Programu Polskiej Energetyki Jądrowej oraz cywilnego przemysłu jądrowego w Polsce.
Współpraca przy atomie
Podczas wideorozmowy, pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej Piotr Naimski i sekretarz energii USA Dan Brouillette zawarli umowę międzyrządową o współpracy Polski i USA w rozwoju Programu Polskiej Energetyki Jądrowej oraz cywilnego przemysłu jądrowego w Polsce.
This morning, I was proud to sign an Intergovernmental Agreement to cooperate on the development of Poland’s civil nuclear power program. Nuclear energy will provide a clean and reliable supply of electricity to the people of Poland and must be part of a diverse energy mix. pic.twitter.com/IEkoAG1j8K
— Dan Brouillette (@SecBrouillette) October 19, 2020
– Dziś rano z dumą podpisałem międzyrządowe porozumienie o współpracy przy opracowywaniu polskiego programu cywilnej energetyki jądrowej. Energia jądrowa zapewni czyste i niezawodne dostawy energii elektrycznej mieszkańcom Polski i będzie częścią dywersyfikacji miksu energetycznego – powiedział sekretarz Brouillette.
– Trzydziestoletnia umowa to wzmocnienie strategicznego partnerstwa obu państw, dostęp do czystej energii, bezpieczeństwo dostaw, ale także długofalowy rozwój gospodarczy i znaczący skok technologiczny dla naszego kraju – informuje Departament Energii USA.
Departament Energii USA przypomina, że podczas wizyty w Warszawie, 6 lipca 2017 roku prezydent USA Donald Trump zadeklarował, że „Ameryka gotowa jest pomagać Polsce oraz innym narodom europejskim dywersyfikować dostawców energii, aby nigdy już nie byli zakładnikami jednego tylko dostawcy, który był monopolistą”. Ta umowa jest spełnieniem tej obietnicy, jest szansą na wzmacnianie strategicznego partnerstwa obu państw w dziedzinie energii, przyczynia się do dywersyfikacji źródeł energii i uniezależnienia Polski od dostawców wykorzystujących energię jako narzędzie w relacjach międzynarodowych.
Co zawiera umowa Polska-USA o atomie?
Zgodnie z postanowieniami umowy, w ciągu 18 miesięcy Polska i USA przygotują wspólnie raport zawierający rezultaty prac przygotowawczych i projektowych wykonanych przez czołowe amerykańskie firmy sektora cywilnej energetyki jądrowej oraz propozycję struktury finansowania programu. Raport będzie podstawą dla długofalowego zaangażowania USA, a dla rządu Polski do podjęcia decyzji o wyborze partnera przy realizacji Polskiego Programu Energetyki Jądrowej. W perspektywie wieloletniej, umowa definiuje obszary współpracy zarówno w ramach wsparcia zaangażowanych podmiotów gospodarczych, jak i działań na poziomie rządowym – poczynając od regulacji, badań, szkolenia kadr, poprzez rozwój łańcuchów dostaw, kampanie mające na celu wzrost świadomości społecznej, aż po współpracę przy projektach w energetyce jądrowej w Europie.
Ta umowa została podpisana przez sekretarza Brouilletta w dniu 19 października br. Umowa będzie niezwłocznie przesłana do Polski i jeszcze w tym tygodniu zostanie podpisana przez ministra Naimskiego w Warszawie. Projekt umowy został wcześniej notyfikowany na podstawie artykułu 103 Traktatu EURATOM, a Komisja Europejska nie wniosła do niego uwag. Umowa podlegać będzie zatwierdzeniu przez Radę Ministrów i wejdzie w życie po wymianie not dyplomatycznych pomiędzy Polską i USA.
Oficjele komentują
Sekretarz Brouillette podkreślił trwałe zainteresowanie amerykańskiego przemysłu zaangażowaniem w czystą, stabilną i bezpieczną energetykę jądrową dla Polski w kontekście wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego całego regionu. Minister Naimski podkreślił natomiast, że dla Polski ta umowa oznacza zarówno dostęp do czystej energii jak i bezpieczeństwo dostaw, ale też szersze bezpieczeństwo geopolityczne, długofalowy rozwój gospodarczy i znaczący skok technologiczny.
– Stany Zjednoczone Ameryki w pełni wspierają Polskę w jej dążeniu do zwiększania bezpieczeństwa, w wymiarze krajowym i regionalnym, oraz własnej demokratycznej suwerenności” – podkreślił sekretarz Brouillette. – Administracja prezydenta Trumpa jest przekonana, że kluczem do bezpieczeństwa energetycznego jest dywersyfikacja źródeł i kierunków dostaw energii. Energetyka jądrowa zapewni Polsce czyste i stabilne dostawy energii elektrycznej oraz wzmocni dywersyfikację i bezpieczeństwo energetyczne kraju. Najbardziej zaawansowane rozwiązania w energetyce jądrowej muszą być elementem rozmów z naszymi sojusznikami w Europie i na świecie o tym jak zapewnić bezpieczeństwo energetyczne – ocenił sekretarz cytowany w informacji.
Pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej podkreślił, że dla Polski „ta umowa to nie tylko dostęp do czystej energii i bezpieczeństwo dostaw. Polska postrzega strategiczną współpracę z USA w szerszym kontekście. Chodzi o bezpieczeństwo geopolityczne, o warunki pozwalające na trwały wzrost gospodarczy i skok technologiczny, a także o stworzenie od podstaw całego sektora przemysłu w Polsce.
– Ta umowa jest kluczowa z kilku powodów. Nie tylko wzmacnia polsko-amerykańskie relacje, ale też pokazuje światu, że Ameryka wraca do globalnej gry w dziedzinie energetyki jądrowej z najbardziej zaawansowanymi technologiami. Energetyka jądrowa nigdy nie była bezpieczniejszym, bardziej konkurencyjnym cenowo i elastyczniejszym źródłem energii niż dziś. Jesteśmy gotowi dostarczyć naszym partnerom technologie i finansowanie tak by zagwarantować bezpieczeństwo energetyczne a przy tym ograniczyć zanieczyszczenie środowiska – powiedziała amerykańska ambasador w Polsce Georgette Mosbacher.
Ambasador RP w USA, Piotr Wilczek podkreślił, że „Polska chce by USA były jej strategicznym partnerem w tym programie. Biorąc pod uwagę czas potrzebny do budowy, eksploatacji i bezpiecznego zakończenia cyklu życia nowoczesnych elektrowni jądrowych, to partnerstwo jest strategicznym wyborem na najbliższe 100 lat”.
Departament Stanu USA/Bartłomiej Sawicki
AKTUALIZACJA – komunikat Departamentu Energii USA – 19.10.2020, godz. 18.15 – Wojciech Jakóbik
