Ministerstwo aktywów państwowych pracuje nad projektem nowelizacji ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz niektórych innych ustaw – wynika z wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.
Sytuacja na rynku węgla
Zasadniczym celem projektu jest zmiana przepisów ustawy z dnia 7 września 2007 roku o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego. Polegać ona ma na wydłużeniu okresu zbywania mienia przedsiębiorstw górniczych na rzecz przedsiębiorstwa zajmującego się likwidacją, a także wydłużeniu terminu uprawniającego pracowników przedsiębiorstw górniczych do skorzystania z możliwych świadczeń. – Sytuacja rynku surowców energetycznych, mniejsze zapotrzebowanie na produkowaną z węgla energię elektryczną, polityka klimatyczna Unii Europejskiej, jak również globalna recesja gospodarcza spowodowana pandemią koronawirusa spowodowały, że dalsze stabilne funkcjonowanie branży górniczej zostało zagrożone. W związku z tym podjęto decyzje o konieczności kontynuowania działań optymalizacyjnych i zmodyfikowaniu dotychczasowych zasad funkcjonowania sektora węgla kamiennego. Zasadniczym celem projektu jest zmiana przepisów ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego, polegająca na wydłużeniu okresu zbywania mienia przedsiębiorstw górniczych na rzecz przedsiębiorstwa zajmującego się likwidacją, a także wydłużeniu terminu uprawniającego pracowników przedsiębiorstw górniczych do skorzystania z możliwych świadczeń – czytamy w wykazie prac.
Resort przyznaje, że latach 2016-2019 przeplatające się wzrosty i spadki cen węgla powodowały poprawę lub pogorszenie funkcjonowania sektora górniczego. Od czwartego kwartału 2019 roku do kwietnia bieżącego roku ceny węgla energetycznego w Europie systematycznie spadały. Aktualnie tona surowca w portach ARA wyceniana jest na około 45 dolarów, co oznacza powrót do dołków cenowych z 2016 roku. Za główne przyczyny spadków przedmiotowych cen można uznać: wysoką podaż oraz niskie ceny gazu ziemnego, obniżki cen ropy naftowej, wysokie, jak na tę porę roku, temperatury powietrza w Europie, spadek cen energii w Niemczech, obniżki stawek frachtów, pogorszenie prognozowanej rentowności europejskiej energetyki opartej na węglu. – Spadków cen węgla w Europie nie były w stanie zahamować nawet okresowe wzrosty jego zużycia w niemieckich elektrowniach, związane z mniejszą podażą energii z wiatraków. Dodatkową presję na spadek cen węgla energetycznego wytwarza aktualnie występująca pandemia koronawirusa SARS-CoV-2, która doprowadziła do gwałtownego spadku aktywności gospodarczej na świecie, a w ślad za tym do obniżenia popytu na energię elektryczną. Perspektywy cenowe węgla energetycznego na najbliższe okresy nie napawają optymizmem – czytamy.
Co zawiera nowelizacja?
Proponowana zmiana ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego wprowadza zmiany o charakterze systemowym w obowiązujących regulacjach w zakresie:
- przedłużenia obowiązywania regulacji dotyczących możliwości zbywania kopalń, zakładów górniczych lub ich oznaczonych części do końca 2023 r.,
- przedłużenia obowiązywania regulacji dotyczących restrukturyzacji zatrudnienia,
- zwiększenia wysokości limitu środków przeznaczonych na finansowanie procesu restrukturyzacji, rozpoczętego w 2015 roku, do kwoty 14 mld zł oraz wydłużenia okresu finansowania realizacji zadań środkami z limitu do dnia 31 grudnia 2027 r tj. do daty utraty ważności Decyzji Rady z dnia 10 grudnia 2010 roku, w sprawie pomocy państwa ułatwiającej zamykanie niekonkurencyjnych kopalń węgla (2010/787/UE),
- uwzględnienia w limicie środków, o którym mowa w pkt. 3 możliwości finansowania rent wyrównawczych pracownikom lub byłym pracownikom kopalń przekazanych do SRK przez przedsiębiorstwa górnicze po dniu 1 stycznia 2015 roku,
-Wprowadzenie zmian w ustawie jest niezbędne w celu umożliwienia dalszego nabywania kopalń przez SRK i przeprowadzenia ich likwidacji, jak również prowadzenia w nich restrukturyzacji zatrudnienia. Intencją zmian w zakresie terminów przekazywania zbędnego majątku produkcyjnego oraz pracowników jest zapewnienie sektorowi bezpiecznego środowiska regulacyjnego w okresie istotnych i szybkich zmian – czytamy.
Za opracowanie projektu odpowiedzialne jest Ministerstwo Aktywów Państwowych. Planowany termin przyjęcia projektu przez rząd to IV kwartał 2020 roku.
Bartłomiej Sawicki
