Szef Międzynarodowej Agencji Energetycznej (MAE) Fatih Birol ostrzegł w wywiadzie dla Financial Times, że Europa musi natychmiast przygotować się na całkowite odcięcie eksportu rosyjskiego gazu już tej zimy. Agencja wezwała rządy do podjęcia działań w celu zmniejszenia popytu i utrzymania elektrowni jądrowych w systemach energetycznych.
Fatih Birol o kryzysie energetycznym
Dyrektor MAE Fatih Birol, szef MAE, powiedział, że decyzja Rosji o ograniczeniu dostaw gazu do krajów europejskich w zeszłym tygodniu może być początkiem dalszych cięć, ponieważ Moskwa chce wykorzystać to podczas wojny z Ukrainą. – Europa powinna być gotowa na wypadek całkowitego odcięcia rosyjskiego gazu. Im bliżej do zimy, tym lepiej rozumiemy intencje Rosji. Uważam, że cięcia dostaw mają na celu uniknięcie napełniania magazynów w Europie i zwiększenie wpływów Rosji w miesiącach zimowych – powiedział Birol w wywiadzie dla Financial Times. MAE była w zeszłym roku jedną z pierwszych międzynarodowych instytucji, które oskarżyły Rosję o manipulowanie dostawami gazu do Europy w ramach przygotowań do inwazji Moskwy na Ukrainę.
Birol powiedział, że środki nadzwyczajne podjęte przez kraje europejskie w celu zmniejszenia zapotrzebowania na gaz, takie jak rozpalanie starych elektrowni węglowych, były uzasadnione pomimo obaw o wzrost emisji dwutlenku węgla. Dodał, że wzrost roli węgla jest „przejściowy” i pomoże zachować dostawy gazu do ogrzewania zimą, natomiast wszelkie dodatkowe emisje CO2 wynikające z tego posunięcia będą zrekompensowane przyspieszeniem planów Europy w zakresie zmniejszenia zależności od importowanych paliw kopalnych i budowy mocy wytwórczych w OZE.
Dyrektor MAE ostrzegł jednak, że dotychczasowe kroki podjęte przez europejskie rządy prawdopodobnie nie będą wystarczające, i powiedział, że kraje powinny zrobić wszystko, co możliwe, aby oszczędzać gaz już teraz, aby zapewnić wypełnienie zapasów przed zimowymi miesiącami. – Uważam, że im bliżej zimy, tym więcej będzie głębszych środków popytowych podejmowanych przez rządy w Europie – powiedział Birol, dodając, że racjonowanie dostaw gazu pozostaje realną opcją, jeśli Rosja dalej ograniczy eksport.
Szef MAE powiedział, że kraje powinny spróbować opóźnić zamknięcie wszelkich elektrowni jądrowych przeznaczonych do zamknięcia, aby ograniczyć ilość gazu spalanego podczas wytwarzania energii elektrycznej. Chociaż Birol nie wymienił żadnego konkretnego kraju, powiedział, że wszystkie państwa „powinny rozważyć odroczenie zamknięcia elektrowni jądrowych, dopóki istnieją warunki bezpieczeństwa”. Tymczasem Berlin podaje, że przeszkody techniczne i bezpieczeństwa w utrzymaniu funkcjonowania atomu są zbyt wysokie.
Birol powiedział, że bez wprowadzenia polityki mającej na celu znaczne ograniczenie zużycia paliw kopalnych świat nadal będzie musiał stawić czoła niebezpiecznym wahaniom cen ropy i gazu. – Dopóki rządy nie zmobilizują dużych środków na przejście na czystą energię, będziemy musieli poradzić sobie z ekstremalną zmiennością cen nośników energii – powiedział. Dodał, że kraje rozwijające się uzależnione od wydobycia paliw kopalnych muszą wykorzystać obecną sytuację na rynku do dywersyfikacji swoich gospodarek. – Względna słabość inwestycji w czystą energię w większości krajów rozwijających się jest jednym z najbardziej niepokojących trendów – powiedział dyrektor MAE.
Opracował Michał Perzyński