(RIA Novosti/Bloomberg/Piotr Stępiński/IRNA/Mehr/ Reuters/Wiedomosti/Teresa Wójcik/Wojciech Jakóbik)
Jak poinformował irański minister spraw zagranicznych Muhammed Javad Zarif podczas spotkania z jego rosyjskim odpowiednikiem omówił kwestię wzmocnienia współpracy pomiędzy obydwoma państwami.
– Rozmawialiśmy o współpracy dwustronnej oraz o kooperacji między Iranem, Rosją a Chinami. Omówiliśmy pomysły na rozwój tych stosunków. Uzgodniliśmy z Rosją opracowanie długoterminowych dokumentów dotyczących współpracy. Zgodziliśmy się także na to aby przyspieszyć realizację wcześniejszych ustaleń – powiedział Zarif w wywiadzie w programie Przegląd Międzynarodowy na kanale Rassija 24.
W czwartek irański minister spotkał się z Sergiejem Ławrowem podczas konferencji Szanghajskiej Organizacji Współpracy, która odbyła się w Moskwie.
Zdaniem Zarifa strony zgodziły się rozwijać współpracę w kwestiach ,,energetycznych, bankowości oraz w innych sferach”.
W listopadzie ubiegłego roku Rosja oraz Iran podpisały w Moskwie szereg dokumentów o współpracy w ramach pokojowego wykorzystania energii jądrowej oraz umożliwienia budowy w Iranie ośmiu bloków w elektrowni atomowej opartych na rosyjskiej technologii. Ponadto podpisano umowę na budowę przez Rosjan dwóch nowych bloków jądrowych w elektrowni w Bushehr.
W kontekście energetyki warto odnotować wypowiedź irańskiego ministra ropy Bijana Zanganeha, który wyraził nadzieję, że realizacja umowy dotyczącej wymiany ropy za rosyjskie towary rozpocznie się po 7 czerwca.
– Mamy nadzieję, że w przyszłym tygodniu Rosjanie otrzymają pierwsze dostawy ropy – powiedział cytowany przez agencję Bloomberg Zanganeh na pokładzie samolotu podczas powrotu ze szczytu OPEC w Wiedniu. Zwrócił on także uwagę na fakt, że Teheran musi z wyprzedzeniem wiedzieć jak dużo ropy potrzebuje Rosja.
Warto zwrócić uwagę, że 13 kwietnia rosyjski (o czym informował dzień później BiznesAlert.pl) wiceminister spraw zagranicznych Siergiej Riabkow powiedział, że Rosja rozpoczęła dostawy zboża, sprzętu oraz materiałów budowlanych do Iranu w zamian za ropę naftową. Dwa dni później The Moscow Times poinformował, że zdaniem ministra energetyki Aleksandra Nowaka rosyjskie oraz irańskie spółki nie rozmawiają o barterze zboże za dostawy ropy naftowej.
Mohsen Qamsari, dyrektor Departamentu Spraw Międzynarodowych w państwowym irańskim koncernie naftowym (NIOC) powiedział 6 czerwca, że Teheran i Moskwa osiągnęły ostateczne porozumienie w sprawie eksportu irańskiej ropy przez Rosję. Qamsari podkreślił, że umowa nie jest czymś w rodzaju handlu wymiennego.
Rosja będzie eksportować ropę irańską, a przychody będą wnoszone do wspólnego funduszu – dodał Qamsari – z tego funduszu Islamska Republika Iranu będzie nabywać towary i urządzeń. Minister ropy Iranu Bijan Zanganeh stwierdził, że Teheran „będzie używać tych środków na zakup towarów od Rosjan.” Minister wymienił m.in. stal, pszenicę i produkty rafinerii naftowych.
Porozumienie nie określa limitu eksportu irańskiej ropy w tranzycie przez Rosję, jednak Qamsari zaznaczył, że Iran ma umowy ws. tranzytu z innymi państwami, a także, że Iran nie będzie eksportować całego swojego wydobycia ropy przez system rosyjski.
Irańską ropę z Rosji będą mogły również nabywać Kazachstan i Białoruś, jako państwa członkowskie Euroazjatyckiej Unii Celnej.
Irański eksport ropy spadł od 2011 r. o 50 proc., ponieważ wobec tego państwa w owym roku zostały zaostrzone międzynarodowe sankcje na skutek zastrzeżeń wobec irańskiego programu nuklearnego. Obecnie produkcja ropy w Iranie jest szacowana na około 2,8 mln baryłek dziennie, z czego około 1 mln baryłek jest eksportowane. W czerwcu ma nastąpić finał rozmów P5+1 z Iranem na temat możliwości zniesienia sankcji w zamian za gwarancje wykluczające wykorzystane programu do budowy irańskiej bomby atomowej.
