– Przygotowywany jest raport dotyczący korzyści, jakie przyniesie budowa elektrowni jądrowej na Pomorzu dla gospodarki Polski. W najbliższym czasie zostanie on udostępniony opinii publicznej – zadeklarował Mirosław Kowalik, prezes Westinghouse Polska, w rozmowie z BiznesAlert.pl.
BiznesAlert.pl: Jak firmy z USA mogą włączyć się w rozwój Pomorza?
Mirosław Kowalik: Uważam, że projekt jądrowy będzie kołem zamachowym gospodarki Pomorza oraz Polski. Westinghouse działa na tutejszym rynku od 2021 roku, kiedy to otworzyliśmy w Krakowie Globalne Centrum Usług Wspólnych oraz biuro w Warszawie. Zatrudniamy obecnie blisko 300 osób w Polsce i ta liczba będzie sukcesywnie zwiększać się. Gdy będziemy zbliżali się do rozpoczęcia prac przygotowawczo-budowlanych planujemy otworzyć biuro na Pomorzu, blisko wskazanej lokalizacji. Stworzymy dalsze miejsca pracy w regionie, oprócz tych, które powstaną w polskich firmach realizujących zamówienia w ramach łańcucha dostaw, tzw. local content. Zidentyfikowaliśmy ponad 500 firm, z którymi nawiązaliśmy kontakt. Są to przedsiębiorstwa różnej wielkości, które będą mogły uczestniczyć w różnych obszarach zakresowych tego kompleksowego projektu oraz tzw. piramidy łańcucha dostaw. Obecnie Westinghouse jest w trakcie wyłaniania firm, które wykonają pierwsze tzw. modele modułów strukturalnych reaktora AP1000 w mniejszej skali, aby zdobyć doświadczenie i przygotować się do wykonania tych elementów w rzeczywistej skali. Technologia AP1000, to obecnie najbardziej sprawdzone i bezpieczne rozwiązanie oferowane na rynku, posiada pasywne systemy bezpieczeństwa, a konstrukcja reaktora oparta jest na modułach. Tym samym większość elementów przygotowywanych jest fabrycznie, a biorąc pod uwagę dokonane optymalizacje zawierają one mniej elementów mogących ulec awarii. Chcemy wejść we współpracę z polskimi firmami, które wykonają modele tych modułów w mniejszej skali, po to by sprawdziły swoje systemy produkcyjne i możliwość wykonania ich w rzeczywistej wielkości.
W trakcie audytów jakościowo-technicznych, które wykonujemy, wykazujemy pewne luki kompetencyjne, które poszczególne firmy posiadają i które powinny zostać uzupełnione, aby spełnić wymagania uczestnictwa w projekcie jądrowym. Ma to na celu podniesienie ich kwalifikacji oraz umożliwienie tym przedsiębiorstwom dołączenia do grona kwalifikowanych dostawców Czy to na pozycji tier 1 tzw. piramidy łańcucha dostawców jako integrator części dostaw, czy tier 2 jako poddostawca integratora, czy tier 3 jako dostawca mniejszych komponentów. Będzie to wymagało przemodelowania łańcuchów dostaw wielu firm, które będą chciały uczestniczyć w budowie elektrowni jądrowej. Wartość dodatkowych przychodów przy skali inwestycji będzie bardzo duża, a dziesięcioletnia realizacja przyniesie liczne korzyści dla firm uczestniczących w projekcie W szczytowym momencie budowy elektrowni szacujemy konieczność zatrudnienia bezpośrednio od ośmiu do dziewięciu tysięcy pracowników. Pośrednio będzie to znacznie większa liczba doliczając firmy kooperujące. Przygotowywany jest raport oddziaływania budowy elektrowni jądrowej na Pomorzu na gospodarkę. W najbliższym czasie zostanie udostępniony opinii publicznej.
Ile mamy czasu na przygotowania przed rozpoczęciem budowy, które było planowane na 2026 rok?
Przygotowania powinny ruszyć już teraz. Przedsiębiorcy powinni zbilansować się wewnętrznie, czyli przeprowadzić analizy własnych potencjałów organizacyjnych, produkcyjnych i osobowych, stworzyć odpowiednie biznesplany z uwzględnieniem informacji o tym, ile będzie ich kosztowało zaangażowanie się w inwestycję, spełnienie wymagań, a a ile korzyści może im to przynieść w perspektywie następnych 10-15 lat. Jestem przekonany, że firmy polskie wiedzą jak do tego zagadnienia podejść, jesteśmy w bezpośrednim kontakcie z wieloma z nich. W ciągu 2 lat zorganizowaliśmy 3 konferencje wspólnie z Bechtel dla potencjalnych dostawców. Ostatnia z nich, zorganizowana w Gdyni w październiku 2023 roku, była okazją do poinformowania lokalnych przedsiębiorców o wymaganiach technicznych i jakościowych, jakie powinni spełnić, jak powinni przemodelować procesy, systemy zarządzania jakością w swojej firmie, aby uzyskać odpowiednie kwalifikacje i certyfikacje. Nasi specjaliści uczestniczyli w szkoleniach organizowanych w imieniu Ministerstwa Klimatu i Środowiska.
Przedsiębiorcy w swoich analizach powinni sobie odpowiedzieć na pytanie: ile dodatkowych zamówień z rynku mogą uzyskać przy zwiększeniu potencjału produkcyjnego, jakościowego i technicznego, kwalifikującego ich do projektu jądrowego? To wszystko można oszacować i wyliczyć. Dzięki temu lokalne firmy będą mogły stać się częścią polskiego łańcucha programu jądrowego, który będzie częścią łańcucha europejskiego. Chciałbym podkreślić, że otwiera się wielka szansa dla małych i średnich polskich firm produkcyjnych, które mogą stać się istotnymi dostawcami dla firm integrujących większe zakresy dostaw, modułów czy kompletnych węzłów technologicznych lub urządzeń.
Bechtel, Westinghouse i Polskie Elektrownie Jądrowe negocjują umowę o budowie atomu na Pomorzu. Kiedy możemy spodziewać się wieści?
Jest ona częścią procesu w ramach właśnie realizowanego kontraktu, który dotyczy projektowania elektrowni w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino oraz zaprojektowania następnych etapów realizacji projektu. Nasza dokumentacja będzie spełniać wymagania i normy regulacyjne obowiązujące w Polsce i dostosowana będzie do potrzeb projektu i klienta. Dostarczona dokumentacja m.in. zostanie wykorzystana do pozyskania pozwoleń i licencji oraz doprecyzowania warunków zamówień dla podwykonawców oraz następnych faz projektu, włączając umowę EPC (Engineering Procurement Construction). Zapewni większą jakość i dokładność w procesie realizacji następnych etapów projektu, które są przedmiotem rozmów konsorcjum Westinghouse-Bechtel z klientem już na obecnym etapie. Wszystkie zainteresowane strony zdają sobie sprawę, jak istotne jest wypracowanie optymalnych warunków do poprawnej i niezakłóconej realizacji projektu budowy pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce.
Rozmawiał Wojciech Jakóbik
Rusza ofensywa Amerykanów w walce o atom w Polsce. Zatrudnili znanego menadżera