– 12 lipca 2024 roku Finlandia uchwaliła tymczasową ustawę, która pozwala strażnikom granicznym odrzucać wnioski azylowe na granicach, co stanowi istotne zaostrzenie trwającego sporu z Rosją. Nowe prawo daje fińskim władzom uprawnienia do zatrzymywania przyjmowania wniosków azylowych na granicy na okres do miesiąca oraz do usuwania migrantów, którzy już weszli do kraju w nadziei na uzyskanie azylu – pisze Mateusz Gibała, redaktor BiznesAlert.pl.
- Nowa polityka może również wpłynąć na relacje Finlandii z Unią Europejską, która uznaje prawo do ubiegania się o azyl za podstawowe prawo człowieka. Może to również prowadzić do dalszych konfliktów dyplomatycznych z Rosją.
- Ustawa wysyła podwójny sygnał: wzmacnia zaangażowanie Finlandii w ochronę swojego bezpieczeństwa narodowego i potwierdza jej rolę w ochronie zewnętrznej granicy Unii Europejskiej.
- Finlandia wzmacnia swoje granice, ustawa podkreśla delikatną równowagę między obroną narodową a przestrzeganiem międzynarodowych standardów prawnych, ustanawiając precedens dla innych krajów, które mogą stanąć przed podobnymi dylematami bezpieczeństwa w erze niepewności geopolitycznej.
Relacje między Finlandią a Rosją, które dzielą 1300-kilometrową granicę, uległy znacznemu pogorszeniu od czasu pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę. Pod koniec zeszłego roku Finlandia zamknęła wszystkie przejścia lądowe z sąsiadem, oskarżając Rosję o wykorzystywanie migracji jako narzędzia politycznego, co Moskwa określiła jako bezpodstawne. Nowa ustawa jest kolejnym krokiem Finlandii w odpowiedzi na te zarzuty. Grupy praw człowieka i eksperci ostrzegają, że nowe prawo narusza międzynarodowe i europejskie standardy prawne. Praktyka „pushbacków”, czyli zmuszania ludzi do powrotu przez granicę bez umożliwienia im złożenia wniosku o azyl, jest nielegalna zarówno w prawie europejskim, jak i międzynarodowym. Fińska ustawa stoi w sprzeczności z Konwencją Genewską z 1951 roku oraz Europejską Konwencją Praw Człowieka, których Finlandia jest sygnatariuszem.
Nowa polityka może również wpłynąć na relacje Finlandii z Unią Europejską, która uznaje prawo do ubiegania się o azyl za podstawowe prawo człowieka. Może to również prowadzić do dalszych konfliktów dyplomatycznych z Rosją. Bezpośrednim skutkiem nowej ustawy może być kryzys humanitarny na granicach, gdzie osoby ubiegające się o azyl mogą utknąć w strefie przygranicznej bez możliwości prawnej. Polityka ta rodzi także poważne pytania etyczne dotyczące traktowania osób uciekających przed konfliktem i prześladowaniami, które są narażone na dalsze cierpienia.
Ustawa ma wzmocnić fińskie bezpieczeństwo
Najnowsza ustawa Finlandii mająca na celu wzmocnienie bezpieczeństwa granic wywołała znaczną debatę zarówno w kraju, jak i na arenie międzynarodowej. Prawo ma na celu przeciwdziałanie zagrożeniom ze strony Rosji w kontekście napięć geopolitycznych, szczególnie po inwazji Rosji na Ukrainę i przystąpieniu Finlandii do NATO. Niniejsza analiza zajmuje się procesem legislacyjnym, opinią publiczną, kontrowersjami prawnymi oraz szerszymi implikacjami dla bezpieczeństwa narodowego i europejskiego. Prawo przeszło znaczące zmiany od czasu pierwotnego projektu z maja, co podkreśla złożoność dostosowania środków bezpieczeństwa narodowego do zobowiązań konstytucyjnych i międzynarodowych. Pierwotnie projekt ustawy spotkał się z krytyką za potencjalne naruszenie konstytucji Finlandii oraz zobowiązań międzynarodowych, co podkreślali eksperci prawni i Agencja ONZ ds. Uchodźców. Martti Koskenniemi, emerytowany profesor prawa, podkreślał, że prawo jest sprzeczne z prawem europejskim, co stawia pod znakiem zapytania jego praktyczne zastosowanie.
W odpowiedzi na te wyzwania prawne, fińscy ustawodawcy podjęli intensywne negocjacje w celu doprecyzowania języka ustawy. Kluczowe zmiany obejmowały przepisy dotyczące praw do odwołania dla ubiegających się o azyl oraz określenie roli parlamentu w stosowaniu ustawy, mając na celu zrównoważenie obaw związanych z bezpieczeństwem narodowym z zobowiązaniami dotyczącymi praw człowieka. Pomimo tych wysiłków, kontrowersje prawne wokół ustawy podkreślają napięcia między suwerennością narodową a międzynarodowymi ramami prawnymi. Prawo cieszy się dużym poparciem społecznym; badania wykazały, że 65 procent Finów jest za jego wprowadzeniem, co odzwierciedla powszechne obawy dotyczące bezpieczeństwa narodowego. Taka opinia publiczna jest kształtowana przez historyczne i współczesne doświadczenia Finlandii z Rosją. Inwazja na Ukrainę oraz członkostwo Finlandii w NATO reprezentują znaczące zmiany w dynamice bezpieczeństwa regionu, wzmacniając poparcie Finów dla surowych kontroli granicznych.
Finlandia i Rosja mają skomplikowaną historię, naznaczoną konfliktami i delikatną równowagą sił. Przejście Finlandii od polityki niezaangażowania militarnego do członkostwa w NATO zwiększyło jej znaczenie strategiczne i podatność na zagrożenia. Fińscy urzędnicy twierdzą, że Rosja ułatwia napływ migrantów w celu destabilizacji kraju, czemu Moskwa zaprzecza. W tym kontekście nowe prawo jest postrzegane jako środek zapobiegawczy przeciwko potencjalnym zagrożeniom hybrydowym, w tym wykorzystaniu migracji jako narzędzia geopolitycznego. Od czasu wprowadzenia zamknięć granic w grudniu, liczba nielegalnych przekroczeń znacznie spadła, co sugeruje skuteczność tych środków w krótkim okresie. Jednak fińskie władze pozostają czujne, zauważając, że migranci mogą nadal czekać na przekroczenie granicy, jeśli ograniczenia zostaną złagodzone, co podkreśla trwały charakter wyzwania związanego z bezpieczeństwem.
Ustawa wysyła podwójny sygnał: wzmacnia zaangażowanie Finlandii w ochronę swojego bezpieczeństwa narodowego i potwierdza jej rolę w ochronie zewnętrznej granicy Unii Europejskiej. Wypowiedź premiera Petteri Orpo podkreśla gotowość Finlandii do obrony siebie i swoich sojuszników, co odzwierciedla szersze europejskie obawy dotyczące bezpieczeństwa i stabilności w obliczu rosyjskiej agresji. Prezydent Alexander Stubb oskarża Rosję o próby „rozbicia jedności w Finlandii”, co podkreśla szersze geopolityczne stawki. Prawo jest postrzegane jako niezbędne narzędzie do przeciwdziałania potencjalnym zagrożeniom, podkreślając proaktywne podejście Finlandii w coraz bardziej niestabilnym regionie.
Nowe prawo Finlandii dotyczące bezpieczeństwa granic stanowi kluczowy punkt styku między bezpieczeństwem narodowym, integralnością prawną a opinią publiczną. Chociaż odpowiada na bezpośrednie obawy związane z bezpieczeństwem i cieszy się znacznym poparciem społecznym, to również porusza skomplikowane wyzwania prawne i szersze implikacje geopolityczne. Finlandia wzmacnia swoje granice, ustawa podkreśla delikatną równowagę między obroną narodową a przestrzeganiem międzynarodowych standardów prawnych, ustanawiając precedens dla innych krajów, które mogą stanąć przed podobnymi dylematami bezpieczeństwa w erze niepewności geopolitycznej.
