Intensywna aktywność słoneczna przyczynia się do problemów z satelitami, które tracą swoje orbity i spadają na Ziemię. Ofiarą tego zjawiska padły trzy australijskie satelity z programu Binar. Zagrożone mogą być Starlinki, firmy Space X.
Trzy australijskie satelity Binar-2, Binar-3 i Binar-4, wystrzelone w ramach programu prowadzonego przez Curtin University, miały operować na niskiej orbicie okołoziemskiej przez co najmniej sześć miesięcy.
Ich misja zakończyła się jednak w zeszłym tygodniu po zaledwie dwóch miesiącach. Powodem tego była nieprzewidywalna aktywność słoneczna, która zwiększyła opór atmosferyczny, zmuszając satelity do wejścia w atmosferę, gdzie ostatecznie spłonęły.
Serwis „The Conversation” zauważył interesującą zależność: „Binar właściwie oznacza „kulę ognia” w języku Noongar, używanym przez ludność Pierwszych Narodów z Perth.”
Słoneczny cykl 25 zaskakuje naukowców
Słońce przechodzi przez cykle aktywności trwające około 11 lat, w trakcie których zmienia się jego pole magnetyczne. Gdy aktywność osiąga swoje maksimum, dochodzi do wzmożonej emisji promieniowania, pojawienia się plam słonecznych, rozbłysków oraz silnego wiatru słonecznego, czyli strumienia naładowanych cząstek.
Obecny cykl słoneczny, określany jako cykl 25, zaskoczył swoją intensywnością. Aktywność Słońca okazała się o 50 procent wyższa niż wcześniej przewidywano.
W ostatnich miesiącach wysokiej aktywności towarzyszyły zorze polarne, widoczne znacznie dalej na południe niż zwykle, nawet z terenów Polski.
Jednak, oprócz wizualnych atrakcji, zwiększona aktywność słoneczna niesie ze sobą problemy z komunikacją i nawigacją satelitarną, uszkodzenia układów elektronicznych oraz wzrost zagrożenia dla astronautów przebywających na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
Jak aktywność słoneczna wpływa na satelity?
Satelity na niskiej orbicie okołoziemskiej, takie jak Międzynarodowa Stacja Kosmiczna czy flota Starlink, są bardziej narażone na skutki fluktuacji Słońca. Wysoki poziom aktywności słonecznej zwiększa przepływ naładowanych cząstek, co wpływa na zwiększenie gęstości górnych warstw atmosfery, powodując większy opór powietrza.
Satelity, które posiadają systemy napędowe, mogą korygować swoją orbitę, ale te, które są ich pozbawione – jak australijskie CubeSats – nie mają takiej możliwości i spadają z orbity, gdy opór staje się zbyt duży.
Program Binar opiera się na tanich satelitach typu CubeSat, które są pozbawione zaawansowanych systemów napędowych umożliwiających korektę orbity. Ich prosta konstrukcja i niski koszt produkcji są atutem, ale niestety nie zapewniają ochrony przed burzami słonecznymi, które mogą prowadzić do przedwczesnego zakończenia misji.
Według prognoz naukowców, obecna intensywność cyklu słonecznego powinna zacząć spadać w ciągu najbliższych kilku lat. Przewiduje się, że po 2026 roku aktywność Słońca zacznie maleć, osiągając tzw. minimum słoneczne w okolicach 2030 roku.
