Zachodnie firmy, takie jak AtkinsRéalis, Westinghouse i NuScale, rozwijają projekty energetyki jądrowej w Europie Wschodniej, wspierając region w osiągnięciu celów klimatycznych i zmniejszeniu zależności od rosyjskiej energii. Inwestycje w energię jądrową, jak kontrakt AtkinsRéalis na reaktory w Rumunii, zyskały na znaczeniu po inwazji Rosji na Ukrainę. Mimo sprzeciwu niektórych krajów UE, eksperci podkreślają, że energia jądrowa jest kluczowa dla osiągnięcia neutralności klimatycznej dzięki swojej niezawodności i ciągłej produkcji energii.
Energetyka jądrowa przeżywa w Europie swój renesans. Oprócz tego, że staje się ona nieodłącznym elementem w transformacji energetycznej Starego Kontynentu, pełni także rolę polityczną, pomagając ograniczać zależność od surowców energetycznych z Rosji.
Firmy z sektora energetyki jądrowej ze Stanów Zjednoczonych i Kanady również wyczuwają tę sytuację i podejmują szereg inwestycji w Europie Środkowej i Wschodniej.
Zaangażowanie USA i Kanady
Kanadyjska spółka „AtkinsRéalis” podpisała w połowie listopada kontrakt z rządem Rumunii na budowę dwóch nowych reaktorów jądrowych w tym kraju. Umowa opiewa na wartość 159 milionów dolarów. Dzięki temu rozbudowana zostanie elektrownia jądrowa Cernavodă, jedyna tego typu instalacja w Rumunii.
ㅡ Rozpychamy się łokciami w Europie Wschodniej. Wszyscy staramy się wyróżnić i zdobywać kontrakty ㅡ powiedział Joe St. Julian, jeden z dyrektorów w AtkinsRéalis.
Z kolei amerykański Westinghouse jest zaangażowany w budowę elektrowni w państwach naszego regionu. Rząd Mateusza Morawieckiego w listopadzie 2022 roku na wykonawcę pierwszej polskiej elektrowni jądrowej wybrał właśnie tę firmę.
Niedawno polskie media podały, że spółka energetyczna z siedzibą w Pensylwanii złożyła pierwsze zamówienia wśród polskich firm w związku z mającą powstać na Pomorzu elektrownią jądrową.
4 listopada Amerykanie podpisali również umowy z przedstawicielami bułgarskiego rządu na konstrukcję dwóch reaktorów jądrowych w elektrowni Kozłoduj w północnej części Bułgarii.
ㅡ Głównym priorytetem naszego rządu jest rozwój energetyki jądrowej. Nasze konsekwentne działania w tym kierunku doprowadziły do dzisiejszego wydarzenia. Jesteśmy wdzięczni firmom Westinghouse Electric Company i Hyundai Engineering & Construction za odpowiedź na nasze zaproszenie i utworzenie konsorcjum ㅡ powiedział Władimir Malinow, bułgarski minister energii.
ㅡ Wierzę, że w ciągu mniej niż 10 lat będziemy mieli działający projekt, który zapewni bułgarskiemu społeczeństwu i państwu czystą energię w przystępnej cenie ㅡ dodał.
W czerwcu 2023 inne amerykańskie przedsiębiorstwo energetyczne, NuScale, podpisało z kolei z kilkoma innymi spółkami porozumienie (ang. memorandum of understanding) o rozwoju technologii małych reaktorów jądrowych (ang. small modular reactors, SMR) w krajach Europy Wschodniej, takich jak Rumunia.
ㅡ Kraje Europy Wschodniej doskonale zrozumiały, że energetyka jądrowa jest jedynym głównym źródłem energii, które może produkować ją masowo, niezawodnie i przez całą dobę, 7 dni w tygodniu ㅡ powiedział Stefano Monti, prezes Europejskiego Towarzystwa Nuklearnego.
Kanadyjczycy z AtkinsRéalis również są świadomi roli energii jądrowej w realizacji celów klimatycznych Unii Europejskiej.
ㅡ UE bardzo poważnie podchodzi do realizacji swoich zobowiązań i celów związanych z osiągnięciem neutralności klimatycznej do 2050 roku, a jedynym sposobem, aby to osiągnąć, jest energia jądrowa ㅡ powiedział Joe St. Julian, dyrektor w “AtkinsRéalis”.
Rosnąca liczba projektów energetyki jądrowej w Europie Środkowo-Wschodniej pokazuje, że region ten postrzega atom jako klucz do bezpieczeństwa energetycznego i stabilności gospodarczej. Dążenie do uniezależnienia się od rosyjskich surowców oraz zobowiązania klimatyczne będą napędzać rozwój nowoczesnych technologii, takich jak małe reaktory modułowe. Współpraca międzynarodowa i inwestycje zachodnich firm w tym obszarze mają kluczowe znaczenie dla przyszłości europejskiej energetyki.
Tomasz Winiarski
Elektrownie jądrowe nie są zagrożeniem dla ruchu turystycznego
