Polskie miasta toną w kopciuchach – a tempo ich wymiany woła o pomstę do nieba. Według raportu SmogLab, Łódź potrzebuje aż 256 lat, by wymienić swoje nielegalne, trujące piece w zasobach komunalnych, Chorzów – 129 lat, a Bydgoszcz „tylko” 36 lat. Czy to oznacza, że walka z zanieczyszczeniem powietrza jest skazana na porażkę?
Raport, opublikowany 6 marca 2025 roku, analizuje tempo wymiany pozaklasowych kotłów w zasobach komunalnych 30 największych miast Polski. Problem? Większość miast nie nadąża z uchwałami antysmogowymi, które zakazują najemisyjnych pieców. W Łodzi, gdzie w mieszkaniach komunalnych jest najwięcej kopciuchów, obecne tempo wymiany daje perspektywę… trzech stuleci. Chorzów, z niemal 11 tysiącami nielegalnych pieców, nie jest daleko w tyle.
Dlaczego tak wolno? Brak planów i funduszy
Autorzy raportu biją na alarm: wiele miast nie ma konkretnych planów likwidacji kopciuchów, a te, które je mają, często łamią prawo. „Tylko jedno z badanych miast jasno określiło, kiedy pozbędzie się pozaklasowych kotłów” – piszą. Problemem są też fundusze – wymiana wymaga pieniędzy, których samorządom często brakuje, oraz współpracy z mieszkańcami, którzy nie zawsze są chętni do zmian.
W Bydgoszczy, choć tempo jest lepsze, wciąż potrzeba 36 lat – to wciąż dekady smogu. SmogLab wskazuje, że miasta powinny dawać przykład, wymieniając kopciuchy w swoich zasobach, ale zamiast tego wiele z nich nawet nie wie, ile takich pieców ma w gestii. „To nie tylko łamanie prawa, ale i zdrada zdrowia mieszkańców” – komentują eksperci.
Co z tym zrobić? Pilna potrzeba działania
Raport wzywa do konkretnych planów i przyspieszenia wymiany, ale też do wsparcia rządowego i unijnego. Uchwały antysmogowe, takie jak te w Warszawie, zakazujące węgla od 2023 roku, to krok w dobrą stronę, ale bez pieniędzy i infrastruktury pozostają martwym prawem. „Potrzeba 256 lat, by oczyścić Łódź, to sygnał alarmowy” – podkreśla SmogLab.
Czy miasta wyciągną wnioski? Na razie smog wisi nad Polską, a kopciuchy trują dalej. Jeśli tempo się nie zmieni, przyszłe pokolenia będą oddychać tym samym brudem – przez kolejne stulecia.
SmogLab / Biznes Alert
PAS: Śląsk z pozycji lidera w Czystym Powietrzu spadł na siódme miejsce. Podium zajęło Mazowsze
