Dziś w samo południe Polacy będą mogli zaobserwować zjawisko zaćmienia Słońca. Według astronomów, będzie ono widoczne z każdego punktu na terenie kraju, w mniejszym lub większym stopniu. Wydarzenie wpłynie na pracę fotowoltaiki, o czym przypomina operator systemu przesyłowego energii elektrycznej.
Dzisiejsze zaćmienie Słońca będzie widoczne po godz. 11:00 i osiągnie punkt kulminacyjny około godz. 12:28. Zjawisko występuje wtedy, gdy Księżyc znajduje się pomiędzy Ziemią a Słońcem.
– Wtedy jego cień (lub półcień) pada na powierzchnię Ziemi i dla znajdującego się tam obserwatora mamy zjawisko całkowitego zaćmienia Słońca, gdy obserwator znajduje się w cieniu Księżyca, lub częściowego zaćmienia Słońca, jeżeli obserwator znajduje się w półcieniu – tłumaczy dr hab. Arkadiusz Berlicki, profesor Wydziału Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Wrocławskiego.
Polskie Towarzystwo Astronomiczne (PTA) podkreśla, że zaćmienia Słońca na Ziemi występują parę razy w ciągu roku, ale w danym miejscu są widoczne dużo rzadziej.
– Ostatnie zaćmienie całkowite widoczne było w Polsce w 1954 roku, a następne będzie w 2135 roku. W sumie od 1140 roku w Polsce widocznych było 16 zaćmień całkowitych. Zaćmienia częściowe są widoczne znacznie częściej, jednak nie są one tak spektakularne – podnosi profesor Berlicki.
Według Southwest Research Institute w Boulder w Kolorado, kolejne częściowe zaćmienie Słońca nad Polską wystąpi 2 sierpnia 2027 roku. Wówczas, całkowite zaćmienie będzie można obserwować w Afryce Północnej, m.in. nad egipskimi piramidami.
Dzisiejsze zaćmienie a fotowoltaika
– W sobotę 29 marca 2025 roku będzie miało miejsce zaćmienie Słońca. OSP (Operator Systemu Przesyłowego – przyp. red.) we współpracy z operatorami europejskiego systemu kontynentalnego uwzględnia to w planach pracy systemu elektroenergetycznego – czytamy w komunikacie Polskich Sieci Elektroenergetycznych.
PSE odpowiadają za bezpieczną pracę Krajowego Systemu Energetycznego. W wyjątkowych przypadkach decydują np. o ograniczeniu pracy elektrowni fotowoltaicznych, gdy pojawia się ryzyko przeciążenia sieci energetycznej w okresach zwiększonego zużycia energii.
Polski operator informuje, że sobotnie zjawisko wpłynie na poziom generacji źródeł fotowoltaicznych. Ich łączna moc zainstalowana w Polsce to obecnie 21,6 GW.
– OSP uwzględnia to zdarzenie w swoich analizach oraz planach pracy systemu. Uczestnicy rynku powinni również uwzględnić skutek zaćmienia Słońca w bilansowaniu handlowym swoich portfeli zakupowo-sprzedażowych – podają PSE.
W tym przypadku podmioty te mogą skorzystać z handlu 15-minutowymi produktami, obecnym na rynku dnia bieżącego w ramach Single Intraday Coupling (SIDC) od 19 marca 2025 roku. W uproszczeniu, jest to mechanizm oferujący uczestnikom rynku możliwość handlu energią elektryczną w okresie zbliżonym do czasu dostawy.
Weekendowe zaćmienie w praktyce
Zdaniem PTA, podczas dzisiejszego zaćmienia częściowego Księżyc zakryje niewielki fragment tarczy słonecznej (około kilkanaście procent, w zależności od miejsca w Polsce), a spadek jasności podczas dnia będzie niezauważalny. Towarzystwo zaznacza, że zaćmienie nie wpłynie na obywateli ani na środowisko w Polsce.
– Jedynie te osoby, które będą wiedziały o zaćmieniu mogą z użyciem specjalnych okularów (nie tych przeciwsłonecznych) zobaczyć (około południa) przesłonięty w niewielkim stopniu dysk Słońca. Można wtedy powiedzieć, że to zaćmienie wpłynie na doznania wizualne tych obywateli, którzy to będą widzieli – tłumaczy profesor Arkadiusz Berlicki.
Jędrzej Stachura
Warszawski recykler może już produkować energię z fotowoltaiki
