Z najnowszego raportu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynika, że ponad połowa polskich emerytów i rencistów żyje za świadczenia wynoszące 3,5 tys. zł brutto lub mniej. To około 40 proc. przeciętnego wynagrodzenia w Polsce. Z drugiej strony rośnie liczba seniorów ze świadczeniami przekraczającymi 15 tys. zł miesięcznie. Skala nierówności w systemie emerytalnym jest coraz bardziej widoczna.
Po waloryzacji z marca 2025 roku średnia emerytura w Polsce wynosi 4045,20 zł brutto, czyli nieco ponad 3400 zł na rękę. Choć nominalnie to wzrost o blisko 300 zł w porównaniu z rokiem poprzednim, większość emerytów nie osiąga nawet tej kwoty.
Dane ZUS pokazują, że połowa emerytów i rencistów otrzymuje świadczenia na poziomie 3544,38 zł brutto lub mniej – to tzw. mediana. W przypadku kobiet jest to tylko 3011 zł, czyli około jednej trzeciej średniego wynagrodzenia w gospodarce. Co czwarta emerytka otrzymuje mniej niż 2269 zł miesięcznie.
Groszowe świadczenia coraz powszechniejsze
Minimalna emerytura w Polsce od 2025 roku to 1878,91 zł brutto. Warunkiem jej otrzymania jest odpowiedni staż pracy: 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Osoby, które nie spełniają tego kryterium, otrzymują znacznie niższe świadczenia – czasem wręcz symboliczne.
Z danych ZUS wynika, że liczba tzw. groszowych emerytur dynamicznie rośnie. W marcu 2025 r. pobierało je 437,9 tys. osób, o ponad 8 proc. więcej niż rok wcześniej. 27,7 tys. seniorów żyje za 500 zł miesięcznie lub mniej, a niemal 8 tys. dostaje świadczenia poniżej 100 zł.
Emerytalni rekordziści z 15 tys. zł na koncie
Jednocześnie rośnie liczba seniorów otrzymujących bardzo wysokie świadczenia. W 2019 r. tylko 0,4 proc. emerytów miało miesięczne emerytury przekraczające 7 tys. zł. Obecnie to 9,8 proc., czyli niemal co dziesiąty emeryt.
W 2019 roku tylko 11 osób w Polsce otrzymywało emeryturę na poziomie 15 tys. zł lub więcej. Dziś takich seniorów jest ponad 7 tys. – ich liczba podwoiła się tylko w ciągu roku.
Kobiety z niższymi świadczeniami
Raport ZUS uwidacznia także silne różnice między płciami. W przedziałach najniższych emerytur dominują kobiety, szczególnie wyraźnie w grupie pobierających mniej niż 500 zł miesięcznie. Wśród emerytów z wysokimi świadczeniami – od 4 tys. zł wzwyż – przeważają natomiast mężczyźni.
Ta dysproporcja wynika z faktu, że kobiety wcześniej kończą aktywność zawodową i żyją dłużej. Krótszy okres odprowadzania składek i dłuższy czas pobierania świadczeń przekładają się na niższe wypłaty z ZUS.
Business Insider / Hanna Czarnecka
