W ramach Krajowego Planu Odbudowy ponad 774,6 tys. umów, których łączna kwota przekracza 117 mld zł, co stanowi blisko 45 proc. całkowitej alokacji środków dla Polski. Minister funduszy Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz zapowiada dalsze wypłaty i rewizje programu, który wspiera inwestycje w transport, cyfryzację, energetykę, rolnictwo i bezpieczeństwo.
Zakontraktowana kwota w przeliczeniu na jednego mieszkańca to 3114 zł – poinformowała podczas poniedziałkowej konferencji Pełczyńska-Nałęcz. Przekazała, że w części dotacyjnej umowy opiewają na prawie 60 proc. łącznej alokacji, czyli 66,5 mld zł, a pożyczkowej na 33,5 proc., czyli 50,7 mld zł. Dotychczas do Polski wpłynęło 67 mld zł z trzech wniosków o płatność – podano w prezentacji.
Minister przekazała, że resort oczekuje w sierpniu wypłaty ponad 26 mld zł, które miałyby trafić do Polski z 4. i 5. wniosku o płatność. Następna rewizja KPO – jak dodała – ma rozpocząć się „w kolejnych miesiącach”; resort sprecyzował, że może to być w lipcu. Pełczyńska-Nałęcz określiła ją jako „małą i techniczną” i zapowiedziała, że nie będzie jedyną rewizją w tym roku.
Przypomniała o decyzji dotyczącej przedłużenia KPO do końca 2026 r., co ma dać czas na finalizację inwestycji i płatności. Wyjaśniła, że jesienią potrzebna będzie kolejna rewizja KPO. Wówczas też resort chce złożyć dwa wnioski o płatność. Kolejny, czyli 8. wniosek resort planuje złożyć w maju lub kwietniu przyszłego roku, a dziewiąty – we wrześniu 2026 r.
Wiceminister funduszy Jan Szyszko poinformował, że obecnie ponad 300 gmin zrealizowało inwestycje z Instrumentu Zielonej Transformacji Miast (IZTM). Wśród takich inwestycji wymienił budowę stadionu w Dobrym Mieście (woj. warmińsko-mazurskie), 4 km nowej kanalizacji w mieście Jarosław (woj. podkarpackie) oraz 10 nowych osiedli w mieście Trudnik (woj. opolskie).
Nowe środki na zbrojenia, transport i cyfryzację
Przypomniał, że w ramach IZTM stworzono 25-miliardowy Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności (FBiO). Szyszko dodał, że pieniądze te mają być wykorzystane m.in. na wzmocnienie polskich fabryk czy inwestycje o podwójnym zastosowaniu cywilno-wojskowym, np. drogi, koleje i lądowiska. -To będą też pieniądze na rozbudowę przemysłu ciężkiego, który w swojej zdecydowanej większości jest w mniejszych miastach – dodał.
Wiceminister infrastruktury Stanisław Bukowiec wskazał, że środki z KPO w transporcie to m.in. kwestia pasażerskiego taboru kolejowego, gdzie wsparcie wyniesie ponad 5 mld zł, a dotychczas podpisano umowy na ok. 4 mld zł. – Zawarto umowy na zakup 73 sztuk taboru dla przewoźników regionalnych, modernizację i zakup 304 sztuk taboru dla PKP Intercity, tutaj mamy 56 nowych lokomotyw i 248 zmodernizowanych wagonów dla linii długodystansowej – wymienił Bukowiec.
Przekazał, że dodatkowe 10,7 mld zł zostało przeznaczone na modernizację i budowę linii kolejowych, a celem jest zmodernizowanie co najmniej 500 linii. – Chcemy – i jest to bardzo realne – dojść do poziomu ponad 800 km linii kolejowych, które będą zmodernizowane – zaznaczył wiceminister infrastruktury. Dodał, że zwarto 29 umów na 8,8 mld zł. Ze środków KPO kupiono też 567 autobusów nisko- i zeroemisyjnych, zawarto umowy na 600 mln zł na zakup tramwajów oraz inwestowane jest ponad 3 mld zł na poprawę bezpieczeństwa drogowego, m.in. budowę 90 km obwodnic.
Na kwestię usuwania tzw. białych plam, czyli miejsc bez dostępu do internetu, zwrócił natomiast uwagę wiceminister cyfryzacji Rafał Rosiński. – Zrealizowaliśmy do tej pory trzy konkursy, w ramach których podpisano 169 umów obejmujących 580 tys. gospodarstw domowych – poinformował. Dodał, że w maju realizowany był kolejny konkurs, w którym złożono 293 wnioski na ponad 200 tys. punktów adresowych. Zaznaczył, że trwa przetarg na 16 tys. pracowni m.in. AI, którego budżet przekracza 2,3 mln zł.
– Podpisano w ramach inwestycji w e-kompetencje (kompetencje cyfrowe – red.) 20 umów o łącznej wartości 157 mln zł, które obejmują szkolenie 68 tys. osób – przekazał wiceminister cyfryzacji. Dodał, że łączny budżet programu to 626 mln zł, a przeszkolonych ma zostać 254 tys. osób.
Energetyka i rolnictwo zasilane miliardami
Wiceminister klimatu Mikołaj Dorożała zwrócił uwagę na 70 mld zł, które w ramach KPO mają wesprzeć energetykę, przez np. modernizację sieci. Wspomniał też o 13 mld zł, które trafiły na cel termomodernizacji domów jednorodzinnych w ramach programu „Czyste Powietrze” oraz o termomodernizacji ok. 300 placówek oświaty za ponad 720 mln zł. „Kwota ok. 60 mld zł, ok. 260 umów i aneksów, które już zostały podpisane przez te działania, które podejmuje w ramach środków z KPO Ministerstwo Klimatu i Środowiska” – powiedział Dorożała.
– To nie tylko autobusy i tramwaje, to również ciągniki i siewniki, opryskiwacze i rozsiewacze – zaznaczył wiceminister rolnictwa Adam Nowak. Przypomniał, że w ub.r. budżet KPO na rolnictwo został zwiększony o 600 mln euro. – To jest ponad 7 tys. gospodarstw, które pozyskały nowoczesny sprzęt – zauważył Nowak. Wspomniał też o „ponad 30 tys. przedsięwzięć, które na polskiej wsi zostały zrealizowane” – to m.in. wymiana pokryć dachowych z eternitu. Poinformował, że w ciągu półtora roku zawarto umowy na 5,5 mld zł, z czego ponad 2 mld zł w ramach zrealizowanych inwestycji.
Pod koniec maja Komisja Europejska zaakceptowała rewizję polskiego KPO, która zakłada przede wszystkim utworzenie Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności, wzmocnienie Państwowej Inspekcji Pracy, utworzenie funduszu gwarancyjnego na kredyty dla firm, wprowadzenie dofinansowania na wymianę tachografów w ciężarówkach oraz dwukrotne zwiększenie liczby szkół ocieplonych z dofinansowaniem z KPO. Polska czeka teraz na formalne zatwierdzenie tej rewizji przez Radę UE 20 czerwca br.
Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO), który ma wzmocnić polską gospodarkę, składa się z 57 inwestycji i 54 reform. Przewiduje dla Polski 59,8 mld euro, w tym 25,27 mld euro w postaci dotacji i 34,54 mld euro w formie preferencyjnych pożyczek. Polska otrzymała z niego dotychczas 67 mld zł. Kolejne ok. 26 mld zł – jak informowała minister funduszy – powinny trafić do Polski we wrześniu. (PAP)
PAP / Biznes Alert
