Najnowsze analizy danych z próbek sondy Cassini, która już osiem lat temu zakończyła swoją misję, ujawniły istnienie cząsteczek organicznych na księżycu Saturna. Jak podkreśla prestiżowe czasopismo naukowe „Nature Astronomy” odkrycie to zbliża nas do odpowiedzi na pytanie o życie poza Ziemią.
Enceladus, czyli lodowy księżyc Saturna od od lat fascynuje naukowców jako jedno z najbardziej obiecujących miejsc w Układzie Słonecznym gdzie mogą panować warunki sprzyjające życiu. Księżyc emituje pióropusz wody, ziaren lodu i substancji lotnych poprzez pęknięcia powierzchni na swoim południowym biegunie.
To stamtąd sonda Cassini pobrała próbki. Jak podkreśla z kolei magazyn „Nature” materia uwolniona z Enceladusa zawiera różnorodne organiczne i nieorganiczne gatunki pochodzące z podpowierzchniowego oceanu.
Ukryty ocean pełen życia?
Już w 2005 roku sonda Cassini odkryła spektakularne gejzery wodne wydobywające się z pęknięć w okolicach południowego bieguna księżyca. Ich źródłem jest ocean ciekłej wody ukryty pod grubą warstwą lodu. To właśnie ten ocean jest przedmiotem najnowszych analiz. W trakcie przelotów Cassiniego przez chmury gejzerów, sonda zebrała próbki, które teraz są pieczołowicie badane.
Zespół naukowców kierowany przez dr. Nozaira Khawaję z Uniwersytetu w Stuttgarcie i Wolnego Uniwersytetu Berlińskiego opublikował w czasopiśmie Nature Astronomy wyniki analiz świeżych cząstek lodu, które są wyrzucane z wnętrza Enceladusa. To próbki, które zaledwie kilka minut po emisji zostały zbadane przez sondę.
Badania ujawniły nowe, złożone cząsteczki organiczne, w tym związki alifatyczne, (hetero)cykliczne estry i alkeny, etery, a także struktury zawierające azot i tlen. Jak podkreśla NASA, podobne cząsteczki na Ziemi uczestniczą w reakcjach prowadzących do powstania aminokwasów i białek.
Znaczenie dla nauki i technologii
Choć odkryte związki nie są jeszcze dowodem istnienia życia, stanowią one wstęp do bardziej złożonej chemii biologicznej. Według Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), środowisko Enceladusa: ciekła woda, źródła energii i złożone związki organiczne spełniają trzy główne warunki uznawane za niezbędne do powstania życia.
Misja Cassini zakończyła się w 2017 roku, ale jej dane wciąż dostarczają przełomowych odkryć. Teraz ESA rozważa wysłanie nowej sondy, która mogłaby nie tylko badać gejzery z orbity, ale również wylądować na powierzchni Enceladusa i zebrać próbki bezpośrednio z lodu.