„Zrównoważony rozwój to nic innego jak wzrost gospodarczy powiązany z racjonalnym użytkowaniem zasobów przyrodniczych i respektowaniem praw człowieka” – powiedział prof. Jan Szyszko, minister środowiska, podczas międzynarodowej konferencji pt. „Zrównoważony rozwój w świetle encykliki Laudato Si’”.
Konferencja „Zrównoważony rozwój w świetle encykliki Laudato Si’”, której organizatorami byli prof. Jan Szyszko, minister środowiska, oraz Gerhard Kardynał Müller, prefekt Kongregacji Nauki Wiary Stolicy Apostolskiej, została objęta honorowym patronatem prezydenta RP Andrzeja Dudy. Wydarzenie nawiązywało do encykliki papieża Franciszka, która ukazała się w maju 2015 r. Dokument ten zwraca szczególną uwagę na konieczność mądrej współpracy i stosowania zasad zrównoważonego rozwoju w globalnej gospodarce: „(…) Jednocześnie nie możemy dziś nie uznać, że prawdziwe podejście ekologiczne zawsze staje się podejściem społecznym, które musi włączyć sprawiedliwość w dyskusję o środowisku, aby usłyszeć zarówno wołanie Ziemi, jak i krzyk biednych (…)”. Wygłoszone podczas konferencji prelekcje były poświęcone zrównoważonemu rozwojowi i odnosiły się właśnie do papieskiej encykliki.
Konferencję otworzył Marek Kuchciński, marszałek Sejmu RP. W swoim wystąpieniu podkreślił on, że „…zrównoważony rozwój to połączenie nowych technologii i regeneracja zasobów środowiska…”. Zwrócił również uwagę na fakt, że degradacja środowiska naturalnego powodowana przez człowieka w konsekwencji odbije się negatywnie na jakości życia ludzi.
Prezydent i premier o wydarzeniu
Listy do uczestników konferencji skierowali prezydent Andrzej Duda oraz premier Beata Szydło.
„Encyklika Laudato Si’ nie ogranicza się do przypomnienia oczywistego faktu, iż od kondycji środowiska naturalnego zależą podstawy biologicznej egzystencji nas wszystkich. Omawia również duchowe, moralne i społeczne konsekwencje naszych wyborów dotyczących szeroko pojętego środowiska życia człowieka, w tym również tych rozstrzygnięć, które odnoszą się do ochrony, pomnażania i eksploatacji zasobów przyrodniczych” – napisał prezydent Andrzej Duda. W jego imieniu list odczytała minister Małgorzata Sadurska.
Premier Beata Szydło w liście skierowanym do uczestników konferencji podkreśliła natomiast:
„Encyklika papieska to encyklika społeczna apelująca o szacunek dla życia (…) wskazująca na wartość właściwą każdemu stworzeniu, na ludzki sens ekologii. Ojciec Święty podkreśla, że wszyscy musimy wspólnie odpowiadać na krzyk zarówno Ziemi, jak i ubogich”.
W imieniu premier Beaty Szydło list odczytał wicepremier Mateusz Morawiecki.
Sesja referatowa
Część referatową konferencji rozpoczął Gerhard Kardynał Müller, prefekt Kongregacji Nauki Wiary Stolicy Apostolskiej. W swoim wystąpieniu – „Co oznacza, że Bóg jest Stwórcą świata”, odnosząc się do encykliki Laudato Si’, podkreślił:
„Głównym tematem encykliki jest odpowiedzialność każdego człowieka w stosunku do Ziemi, traktowanej tu jako wspólny dom. Ekologię zatem należy rozumieć, począwszy od etymologicznego znaczenia tego słowa, jako naukę dotyczącą domu rodziny ludzkiej”.
Kardynał, na zakończenie swojego wystąpienia, podkreślił, że w encyklice Laudato Si’, Ojciec Święty zaprasza wszystkich do przyjaznego dialogu na temat kryzysu ekologicznego i społecznego, który zagraża naszemu wspólnemu domowi, i wzywa do przebycia wspólnej drogi, abyśmy razem stawili czoła temu globalnemu wyzwaniu.
Prof. Jan Szyszko, minister środowiska, w swoim wystąpieniu skoncentrował się natomiast na roli zrównoważonego rozwoju. Podkreślił, że oznacza on wykorzystanie zasobów przyrodniczych do rozwoju gospodarczego, ale zgodnie z zasadą racjonalnego ich użytkowania. Minister zaznaczył także, że to człowiek jest podmiotem zrównoważonego rozwoju i w związku z tym musi użytkować zasoby przyrodnicze. Jest to nie tylko jego prawo, ale także obowiązek.
„Żadna z działalności człowieka nie musi pogarszać stanu środowiska naturalnego czy przyrodniczego. Wręcz odwrotnie – działalnością gospodarczą możemy naprawić to, co ewentualnie zniszczyliśmy. To jest również i prawo, i obowiązek człowieka” – mówił prof. Jan Szyszko. Minister zwrócił także uwagę, że wskaźnikami zrównoważonego rozwoju są m.in. wzrost gospodarczy i podmiotowość człowieka. Jednocześnie zaznaczył, że nie można mówić o zrównoważonym rozwoju w momencie, kiedy wzrasta udział szkodliwych substancji w atmosferze, pogarsza się jakość wody oraz giną gatunki.
Odnosząc się do encykliki Ojca Świętego Laudato Si’, minister Jan Szyszko zauważył, że jest ona poświęcona sprawom, które już od wielu lat stanowią problemem. To m.in. pogarszająca się jakość powietrza, postępujący proces wylesiania, degradacji gleb i lasów oraz zanik bioróżnorodności.
„Odpowiedzią na te kwestie jest Porozumienie paryskie. Wychodzi ono naprzeciw wszystkim wyzwaniom świata i daje możliwość, aby te globalne problemy zniwelować, uwzględniając dobrowolność i specyfikę każdego z państw. W naszym kraju to dwutlenek węgla jest czynnikiem kluczowym. Człowiek, podobnie jak przyroda, chroni bioróżnorodność poprzez jej użytkowanie i różnicowanie zawartości węgla w przestrzeni. Musi tylko wiedzieć, jak to robić” – podkreślił prof. Jan Szyszko.
W trakcie konferencji swoje referaty wygłosili również: prof. Ottmar Edenhofer, wicedyrektor i główny ekonomista Poczdamskiego Instytutu Badań Zmian Klimatu, Bernd Nilles, sekretarz generalny Zrzeszenia Katolickich Organizacji Rozwojowych, ks. prof. Waldemar Chrostowski z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, dr Alexander Gelfan, wicedyrektor Instytutu Problemów Wodnych Rosyjskiej Akademii Nauk, prof. David E. Smith z Wydziału Nauk o Środowisku Uniwersytetu Virginia oraz prof. Antonino Zichichi, prezes Światowej Federacji Naukowców.
Konferencji towarzyszyły okolicznościowe wystawy: wystawa poświęcona Puszczy Białowieskiej, wystawa o znaczeniu lasów w kontekście polityki klimatycznej oraz wystawa Polskiego Związku Łowieckiego. Relację z wydarzenia można obejrzeć na stronie Sejmu.
Ministerstwo Środowiska
