– Zdenek Bakala, ten sam, który lata temu chciał przejmować lubelską Bogdankę kupując wcześniej czeski koncern OKD dziś węglem się nie interesuje. Jest właścicielem teamu kolarskiego Quick Step. A Czesi powoli żegnają się z górnictwem – pisze Karolina Baca-Pogorzelska, dziennikarka Dziennika Gazety Prawnej.
Specjalnie napisałam, że żegnają się z górnictwem a nie z węglem, bo po prostu powoli zamykają kopalnie – ma się to stać do 2023 r. Dekadę temu wydawało się, że wciąż będą potęgą, gdy koncern New World Resources należący wówczas do czeskiego miliardera Zdenka Bakali odkupił państwowy OKD (dawniej Ostravsko-karvinské doly, czyli ostrawsko – karwińskie kopalnie). NWR wszedł na warszawską giełdę po czym dość szybko ogłosił wezwanie na Lubelski Węgiel Bogdanka. Bogdanki nie przejęto, a NWR wpadł w kłopoty, w 2016 r. sąd ogłosił upadłość OKD, której właścicielem w międzyczasie zdążyła być grupa AHG – to tak w dużym skrócie. Państwo odkupiło kopalnie od syndyka masy upadłościowej w roku 2018 za 80 mln koron czeskich (dziś to 13,6 mln zł).
W 2016 r. czeskie górnictwo zatrudniało ok. 18 tys. ludzi w pięciu kopalniach produkujących ok. 13 mln ton węgla rocznie. Dziś po 13 latach widać, jak bardzo ta skala się zmniejszyła. W dwóch kopalniach ČSM i ČSA w Stonawie i Karwinie pracuje dziś ok. 8500 ludzi – 6000 to załoga własna, 2500 pracownicy firm zewnętrznych, z czego 2000 to Polacy. Wszyscy pamiętają na pewno grudniową katastrofę w Stonawie, gdzie po wybuchu metanu 12 spośród 13 ofiar śmiertelnych stanowili właśnie Polacy.
OKD cały czas zmniejsza produkcję z niedawnych 4,6 mln ton w tym roku będzie to 3,5 mln ton. Mimo to przez dwa ostatnie lata spółka miała dodatni wynik netto. OKD produkuje węgiel koksowy (baza do produkcji stali) i energetyczny. Ten pierwszy zostaje w Czechach (m.in. Moravia Steel), ale wyjeżdża też na Słowację (US Steel). Energetyczny zostaje w kraju (m.in. trafia do Veoli czy Cezu).
Czesi jednak o Bakali nie zapomnieli. – Jest tu persona non grata. Niech zajmuje się winem, rowerami i miss – słyszę w Ostrawie. Bakala ma winnice w RPA, jest właścicielem teamu kolarskiego Quick Step, dekadę temu jego żoną została Michaela Maláčová, była miss Czechosłowacji. – Cały spór prywatyzacyjny OKD nie dotyczy Bakali, bo on tego nie kupił bezpośrednio od państwa, a od innego biznesmena. To była ustawka. Ale to on zadłużył OKD w latach 2013-2015, gdy ceny węgla spadały, a potem spokojnie odszedł – opowiadają moi rozmówcy.
